Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır. Bedelsizlik ise, bir kambiyo senedinin ihdasına neden olan temel alacağın herhangi bir nedenle mevcut olmamasıdır (İnan, Nurkut: Türk Hukukunda Hatır Senetleri ve Özellikle Hatır Bonoları, Ankara, 1969, s. 16)....
Davalı vekili ayrıntısı cevap dilekçesinde yazılı olduğu üzere, takibe konu çekte keşidecinin davacı ... olduğunu, davalının çekte son ciranta konumunda bulunduğunu, bankaya ibraz edilen çek ile ilgili herhangi bir ödeme yasağı veya tedbirin bulunmadığını, ödenmeyen çek nedeniyle davaya konu takibin keşideci ve tüm cirantalar hakkında başlatıldığını, imzanın davacıya ait olup olmadığının ciranta olmaları nedeniyle kontrol edilmesinin mümkün olmadığını, davalının iyi niyetli olduğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Dava, kambiyo senedine dayalı olarak başlatılan takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine yönelik menfi tespit davasıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/499 Esas KARAR NO : 2022/97 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan), BİRLEŞEN 1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ .../......
Otomotiv İnşaat ve Pazarlama Ticaret Limited Şirketi olduğu, takip dayanağı ihtarnamede şikayetçi borçlular ... ve ...’ün müşterek müteselsil kefil sıfatıyla yer aldığı, örnek 6 takipte sadece şikayetçi Borçlu ... Otomotiv İnşaat ve Pazarlama Ticaret Limited Şirketi’ nin takip edildiği görülmektedir. Hernekadar borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yapabilirse de; alacaklı aynı alacak için ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçmişse tercihini bu takip türünden yana kullandığından, aynı borca ilişkin olarak kambiyo senetlerine mahsus yolla takip yapamaz. Bu husus kamu düzeninden olup süresiz şikayete tabidir. Ancak dairemiz uygulamalarında bu hususun mahkemece re'sen gözetileceğine dair bir karar mevcut değildir....
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 15/10/2020 KARAR TARİHİ : 16/04/2024 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 17/04/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili tarafından verilen 15/10/2020 tarihili dava dilekçesinde özetle; davalının ... sayılı dosyayla 30/09/2016 vade ve 31/10/2016 vade tarihli senet bedellerinin tahsili bakımından 25/12/2019 tarihinde 11.500,00TL asıl alacak üzerinden kambiyo senetlerine ilişkin haciz yoluyla müvekkli aleyhine icra takibini başlattığını, öncelikle zaman aşımına uğramış senetler üzerinden kambiyo senetlerine ilişkin takip yapıldığını, davalıyla alış veriş yaptıklarını, takibe konu senetlerin bu alış veriş nedeniyle teminat olarak verildiğini, alış verişten kaynaklı borcunun tamamını ödediğini, dolayısıyla haksız ve mesnetsiz açılan takibin tedbiren durdurulmasını, borçlu olmadığının tespitine, %20'...
İlgili madde uyarınca; icra mahkemesi, yasal sürede yapılan itiraz veya şikayet nedeniyle icra mahkemesine intikal eden işlerde, öncelikle, takip dayanağı senedin kambiyo vasfında olup olmadığını veya alacaklının kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip hakkının bulunup bulunmadığını re'sen inceleyerek takibin iptaline karar verebilir....
Bir kambiyo senedi düzenlendiği zaman lehtar ile keşideci arasında kural olarak bir temel ilişki ve kambiyo hukukundan doğan bir kambiyo ilişkisi de mevcuttur. Bu sebeple taraflar arasındaki temel borç ilişkisindeki bozukluklar kambiyo ilişkisini etkilemez. Temel borç ilişkisinden doğan def'iler, temel borç ilişkisi ile kambiyo ilişkisinin taraflarının aynı olması ve bile bile borçlu zararına hareket edilmesi hâlleri dışında, kambiyo ilişkisinde ileri sürülemez. Zira temel borç ilişkisi kendi hukukuna, kambiyo ilişkisi de kendi hukukuna tabidir.Hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgililerine karşı öne sürülebilen mutlak def'ilere dayanmaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/05/2019 NUMARASI : 2019/123 ESAS, 2019/235 KARAR DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) KARAR : Taraflar arasında görülen menfi tespit davasına ilişkin olarak yapılan açık yargılama sonucunda verilen karara karşı yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Alacaklı vekili tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan takibe karşı borçlular vekilinin, alacaklı bankanın yetkili hamil olmadığını, menfi tespit davası açtıklarını ileri sürerek takibin iptali istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Takibe konu çekin düzenlenme tarihi itibariyle uygulanması gereken 6102 sayılı TTK.'nun 780/1-e maddesine göre; çekin, kambiyo senedi vasfını taşıyabilmesi için, düzenlenme yeri unsurunu ihtiva etmesi gereklidir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı, aleyhine davalı tarafından...İcra Müdürlüğü'nün 2000/264 E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla icra takibi yapıldığını, ancak takibe dayanak bono altındaki imzanın kendisine ait olmadığını ve senette tahrifat yapıldığını belirterek ... İcra Müdürlüğü'nün.... Sayılı dosyası nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacı tarafından daha önce de imza inkarında bulunulduğunu, ancak senet üzerindeki imzanın davacıya ait olduğunun tespit edilmesi nedeniyle ... İcra Hukuk Mahkemesi'nin.... Sayılı dosyasında davanın reddine karar verildiği, daha sonra davacı tarafından ......