"İçtihat Metni" Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Menfi tespit davası, taraflar arasında derdest itirazın kaldırılması iflas davasında menfi tespit davasındaki iddianın savunma sebebi olarak ileri sürülebileceği gerekçesiyle reddedilmiştir. Menfi tespit davasının açılmasında davacının dava tarihi itibariyle hukuki yararının bulunması gerekir. İİK.nun 67. maddesinde düzenlenen itirazın iptali ve İİK.nun 158 ve 173. maddelerinde düzenlenen itirazın kaldırılması ve iflas davasından sonra menfi tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. Somut olayda kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip 10.08.2005 tarihinde başlatılmış olup, menfi tespit davası 18.08.2005 tarihinde açılmıştır....
Bu durumda hamil-davalı ..., davacı-lehtar cirantaya karşı 6762 sayılı TTK'nın 690. maddesi yollamasıyla aynı Yasa'nın 642. maddesi gereği bonoda keşideciye ödememe protestosu keşide etmeden kambiyo senetlerine özgü takip yapamaz. Mahkemece dava konusu kambiyo senetlerine özgü icra takibinin iptaline ve davacının icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile karar verilmesi doğru görülmemiştir." denilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, takip konusu bononun keşidecisinin davadışı ... olduğu, davacının bonoda lehtar olup, davacının cirosu ve temlikler neticesinde takip alacaklısı olan ...'e geçtiği, davalı ...'...
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davalı tarafından davacı aleyhine iki ayrı bonodan dolayı iki adet kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlattığını, davacının alacaklı tarafı hiç tanımadığını, alacaklı taraf ile hiçbir ticari ilişkisinin bulunmadığını belirterek davacının icra takipleri nedeniyle borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davaya konu senetlerin kambiyo niteliğinde olduğunu, senedin temel borç ilişkisinden soyutlandığını, bağımsız bir varlık kazandığını, senet altındaki imzanın davacı borçluya ait olduğunu, borçlu olmadığını kesin delil ile ispatlaması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/593 Esas KARAR NO : 2022/790 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 02/09/2022 KARAR TARİHİ : 12/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilleri aleyhine davalı ... Tic. LTD ŞTİ tarafından Antalya Genel İcra Müdürlüğü ... E sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü takip başlatıldığını, yapılan takip açıkça usule aykırı olduğunu, davalı tarafından başlatılan söz konusu icra takibine konu alacakların kesinlikle hiç bir hukuki dayanağı olmadığını, müvekkillerinin böyle bir borcu bulunmadığını, Antalya Genel İcra Müdürlüğü ......
İcra Hukuk Mahkemesi ise, davacının İİK 72. maddesi uyarınca seçimlik hakkını kullanarak genel mahkemede menfi tespit davası açtığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 2004 Sayılı İİK'nin 168/4-5 ve 169. maddelerinde, kendisine karşı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatılan borçlunun, ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren 5 gün içinde senet altındaki imzanın kendisine ait olmadığı veya borçlu olmadığı iddiasıyla icra mahkemesine başvurabileceği hususu düzenlenmiştir. İcra mahkemesi hakimi, takip eden 169/a ve 170 maddeleri uyarınca, yapılan itirazları inceler ve karara bağlar. Somut olayda kendisine karşı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapılan borçlu ...'...
Uyuşmazlık, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte imzaya itiraza ilişkindir. Ankara 16. İcra Müdürlüğünün 2017/14047 esas sayılı dosyası incelendiğinde; 18.07.2017 tarihinde alacaklı T3 tarafından borçlular T1 ve Yücel Şen hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldığı, takibe dayanak 13.08.2016 tanzim, 20.07.2017 vade tarihli ve 50.000,00 TL bedelli bononun keşidecisinin T1, lehtarının Yücel Şen olduğu görülmüştür. Kambiyo senetlerine dayalı olarak başlatılan takiplerde imzaya itiraz İİK'nun 170. maddesinde düzenlenmiş olup, bu maddenin üçüncü fıkrasında, icra mahkemesince imza incelemesinin aynı Kanun'un 68/a maddesinin dördüncü fıkrasına göre yapılması gerektiği, 6100 sayılı HMK'nun 211. maddesinde imza incelemesinin yöntemi gösterilmiştir....
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen kararın süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili aleyhine 08.07.2009 tanzim, 11.06.20102 vadeli 50.000 USD meblağlı senet nedeniyle 92.328,98.-TL üzerinden 2012/5565 esas sayılı takip dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, takibe konu kambiyo senedi altındaki imzaların müvekkiline ait olmadığını, cebri icra tehdidi altında 30.000,00.-TL ödeme yaptığını, senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile ödenen 30.000,00.-TL'nin yasal faizi ile birlikte iadesine ve lehlerine tazminat ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davalı alacaklı vekili istinaf dilekçesinde özetle; cevap dilekçesinde ileri sürülen hususlar aynen tekrar edilmekle birlikte, ipoteklerin üst sınır ipotekleri olduğunu, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibin konusunun ise bakiye miktar olduğunu, rehin tutarının borcu ödemeye yetmediği durumlarda haciz yolu ile takip başlatılabileceğini, bu nedenle de kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapılmasına engel bir durum bulunmadığını, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu beyan etmiş, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Uyuşmazlık, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibin İİK'nın 45. maddesi gereğince iptali şartlarının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. İptali istenilen çeke dayalı kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip dosyası olan Adana 1....
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe: Alacaklının kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yapabilmesi için takipte çek aslına dayanması ve takip talebi ekinde çek aslını icra müdürlüğüne sunması zorunlu olup, bu kuralın yasal istisnası Çek Kanununun 3/6. maddesidir. Anılan madde uyarınca, çekin muhatap bankaya ibraz edilerek bankanın çek yaprağı için ödemekle yükümlü olduğu miktarın tahsili halinde, bankaca, çeke, anılan şerh düşülmek suretiyle aslı uhdesinde tutularak onaylı bir fotokopisi çek hamiline verilir ve hamil, bu şekilde muhatap bankaca tasdik edilmiş çek fotokopisine dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi yapabilir. Öte yandan, bir dava veya ceza soruşturması nedeniyle çek aslının muhafaza altına alınmış olması halinde de, çekin bulunduğu mahkemenin veya Cumhuriyet Savcılığının dosya numarası belirtilmek suretiyle çek aslı icra müdürlüğüne sunulmaksızın takip başlatılabilir....
Ancak ortaklığın giderilmesi davasının açılması için İİK'nun 121. maddesi uyarınca yetki alınması konusunda icra mahkemesine başvurulması, alacaklının takibin devamına yönelik iradesini gösteren bir icra takip işlemi olup, anılan işlem zamanaşımını keser. (Yargıtay 12. H.D. 12.12.2017 2016/24719 E. 2017/15441 K.) Ayrıca borçlu tarafından açılan menfi tespit davasında, alacaklı bu davaya katılmış ve alacak iddiasını ileri sürmüş ise borçlunun açtığı menfi tespit davası da zamanaşımını keser. Menfi tespit davası sonuçlanıp kesinleşinceye kadar zamanaşımı işlemez. (Yargıtay 12. H.D. 07.09.2015 2015/18481 E. 2015/19958 K.)...
