Dava, İİK'nın 72. maddesi gereği 6 adet faturaya dayalı olarak başlatılan ve kesinleşen ilamsız icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı taraf, malların teslim edildiğini ileri sürmüştür. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davalı tarafça düzenlenen 6 adet fatura davacı şirket adına düzenlenip davacı defterlerine kaydedildiği ve bu fatura bedellerinin kasa hesabından peşin ödendiği tespit edilmiştir. Satım akdinde aslolan tarafların edimlerini aynı anda ifa etmeleridir. Davacının usulüne uygun tutulmadığı tespit olunan ticari defterlerinde dava konusu 6 adet fatura bedelinin peşin olarak ödendiği tespit edilmiştir. Davacının defterleri usulüne uygun tutulmadığından aleyhine delil teşkil etmektedir....
Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, dava kambiyo senedinde borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olup, davacı defterleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesine göre davaya konu malen kaydı içerir bononun düzenlenmesine neden olacak mal satışı bulunduğuna dair delil bulunmadığı gibi 500.000 TL tutarlı senedin 440.000 TL'sinden feragat edilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, bu durumda senedin güven ilişkisine dayalı olarak verildiğinin kabulü gerektiği, öte yandan bono 60.000 TL'lik alacak için verilmemiş olduğundan bu borcun davaya konu takip dosyasından tahsil edilmesinin mümkün olmadığı gerekçeleriyle, taleple bağlı kalmak kaydıyla davanın kabulüne, davacının ... İcra Müdürlüğü'nün 2008/13954 Esas sayılı dosyasında 15.500 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Dava, bonoda kayıtlı miktarın 15.500 TL'sinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir....
Davalı vekili; takibe konu alacağın araç tamirinden kaynaklanan fatura alacağı olduğunu, davacının sigorta şirketinden fatura bedelini tahsil etmesine rağmen müvekkiline ödeme yapmaktan kaçındığını, davacı şirketin borcunu ödememesi üzerine faturalara dayalı olarak davacı hakkında icra takibi başlatıldığını savunarak; davanın reddiyle, kötüniyet tazminatının davacı taraftan tahsili yönünde karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece; davanın kısmen kabulü cihetine gidilerek; takibe konu borcun 2.461,06 TL'lik kısmından borçlu olunmadığının tespitine, icra takibinin 5.173,00 TL üzerinden devamına, taraflar için icra inkar tazminatı ve kötüniyet tazminatı takdirine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm; taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Dava; icra takibine konu borçtan borçlu olunmadığının tespiti için açılmış menfi tespit davasıdır....
Mahkemece, davanın taraflar arasındaki ticari ilişki sebebiyle DBS sistemine girilen faturalardan dolayı borçlu olunmadığının tespiti ile tutarın DBS' den iptaline ilişkin menfi tespit davası olduğu, toplanan delilerden akdin ifa yerinin ... olmadığı, davalının yerleşim yerinin ... olduğu, davanın ödeme-yerinin ... olduğundan bahisle ...' da açıldığı halde, HMK'nın 6. ve 10. , İİK'nın 72/son maddeleri gereğince menfi tespit davasının takibin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesi veya devalının yerleşim yeri mahkemesi olduğu, davacının ...' dan ödeme yapmasının yetkiyi değiştiremeyeceği, yetkili mahkemenin davalının yerleşim yeri mahkemesi olan ... Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçeleriyle, davanın mahkemenin yetkisizliği sebebiyle yetki yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava, icra takibinde borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.Dosya tüm delillerin ibrazından sonra ------ Dairesine konusunda uzman teknik bilirkişilerden alınan raporda; İnceleme konusu senette atılı borçlu imzaları ile ... mukayese imzaları arasında; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar saptandığından söz konusu imzaların mevcut mukayese imzalarına kıyasla ... eli ürünü olmadığı hususlarını bildirir rapor ibraz ettikleri görülmüştür....
Tüm dosya kapsamından, Davanın, icra takibine konu çek ve bu çeke dayalı başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu, mahkememiz dosyası davalısı ..--------- senetlerine---- yüzündeki davacıya ait görünen imzanın inkarı sebebiyle,imza karşılaştırmasına esas olacak davacıya ----belgelerin celbi ile yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda, çekin arka yüzündeki davacının ---------- bulunduğu kaşe üzerine ----- davacının ---- olmadığının tespiti sonucunda, alınan raporun mahkememizce gerekçeli ve denetlenebilir nitelikte olduğundan hükme esas alınarak imzanın davacıya ait olmadığı kabul edilerek davalı ... yönünden davanın kabulüne, davacı-- --------- sayılı takip dosyası nedeniyle ve takip konusu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacı aleyhine başlatılan takibin haksız ve kötüniyetli olduğu ispatlanamadığından davacı tarafın kötüniyet tazminat talebinin reddine, dava konusu icra takibinin davalı tarafından davacı/borçlu...
'un kullandığı tarımsal krediye müşterek borçlu müteselsil kefil olduğunu, 5661 sayılı Kanun'un 6.maddesi hükmü ile, Ziraat Bankası'ndan 20/08/2002 tarihinden önce çekilen tarımsal kredilere kefil olanların sorumluluğunun Kanun'un yürürlüğe girdiği 12/04/2011 tarihi itibariyle sona erdirildiğini, kefil olunan kredinin 20/08/2002 tarihinden önce kullandırılmış olması nedeniyle, müvekkilinin sorumluluğunun ortadan kalkmış olmasına rağmen, davalı bankanın kötüniyetle takip başlattığını ileri sürerek, takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ve davalı hakkında kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, kefil olunan kredinin anılan kanun kapsamına girmediğini, kaldı ki kredi kanunu kapsamında kabul edilecek olsa bile icra müdürlüğüne başvurarak takibin durmasını sağlayabilecek olan davacının, menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir....
Davalı vekili, kefil olunan kredinin anılan kanun kapsamına girmediğini, kaldı ki kredi kanun kapsamında kabul edilecek olsa bile, icra müdürlüğüne başvurarak takibin durmasını sağlayabilecek olan davacının, menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Tarih : 18.11.2009 Nosu : 733-756 Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı dava dilekçesinin görev yönünden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Dava, davacı bankada bulunan bir kısım mudi hesaplarının 5411 Sayılı Kanunun 62.maddesi gereğince zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davalı TMSF tarafından davacı hakkında 6183 Sayılı Yasa kapsamında başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ve takibin iptali istemine ilişkindir. Davalı vekili, davanın 5411 Sayılı Kanun çerçevesinde müvekkili tarafından gerçekleştirilen idari işlemden kaynaklandığından ve takibinde 6183 Sayılı Kanun çerçevesinde yapıldığından davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini belirterek görev itirazında bulunmuştur....
Buna rağmen, borçlunun, alacaklının harekete geçmesini beklemeden borçlu olmadığının tespitinde korunmaya değer bir yararı bulunabilir. Bu tür bir yararının bulunması halinde borçlu, borçlu olmadığının tespiti için dava açabilir. Bunun dışında, icra takibi taraflar arasındaki maddi ilişkiyi tespit edecek nitelikte olmadığından, alacaklının takibe girişmesinden sonra, hatta takip kesinleştikten sonra da borçlunun, borçlu olmadığının tespitini mahkemeden istemesi mümkündür. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Ancak, borçlu borcunu icra dairesine ödedikten sonra, artık menfi tespit davası açamaz. Bu halde, borçlunun sırf borçlu olmadığının tespitinde, hukuki bir yararı yoktur....
