A.Ş.’ye anahtar teslimi ile işi gördürdüğü tespiti yerinde olmakla birlikte kazalının, davalı şirketin işçisi olması ve yine davalı şirket için çalıştığı sırada kazanın meydana geldiği birlikte değerlendirilerek davalı şirketin gerçekleşen olayda kendi işçisi yönünden işçi sağlığı ve güvenliği açısından alabileceği tedbirlerin bulunacağı gözetilmeli, özellikle inşaat alanında kazanın gece meydana gelmesi sebebiyle aydınlatma bulunmaması ve korkuluk gibi kazayı engelleyecek tedbirler yönünden davalı şirketin kusur incelemesinin yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. Yukarıdaki açıklamalar gözetildiğinde mahkemece yapılacak iş, davalı şirketin kusur durumunun tespiti için olayın gerçekleştiği iş kolunda iş güvenliği bakımından uzman kişilerden oluşan bilirkişi heyetinden uygun bir kusur raporu aldırılmalıdır....
Hukuk Dairesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı-karşı davacı erkek tarafından kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar, kendi tazminat taleplerinin reddi ve yoksulluk nafakası yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: İlk derece mahkemesince; karşılıklı açılmış boşanma davalarının kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın yararına tedbir nafakası, maddi ve manevi tazminata hükmedilmiş, karar davalı-karşı davacı erkek tarafından kusur tespiti, davacı-karşı davalı kadın lehine hükmolunan tazminatlar, kendisinin tazminat taleplerinin reddi, kadın lehine hükmolunan tedbir nafakası yönünden, davacı-karşı davalı kadın tarafından davalı-karşı davacı erkeğin boşanma davasının kabulü, kusur tespiti, tazminatların ve tedbir nafakasının miktarı, yoksulluk nafakasına hükmedilmemesi yönünden istinaf edilmiştir....
Bölge adliye mahkemesince; davacı erkeğin, kusur tespiti, ve maddi tazminata yönelik istinaf talebi ile davalı kadının kusur tespiti, boşanma davasının kabulü, manevi tazminatın miktarı ve yoksulluk nafakasına ilişkin istinaf taleplerinin ayrı ayrı esastan reddine, davacı erkeğin; kadın lehine hükmedilen manevi tazminat, davalı kadının ise; maddi tazminatın miktarı yönünden istinaf taleplerinin kabulüne karar verilmiştir. Ancak ilk derece mahkemesince davalı kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine karar verildiği halde; Bölge Adliye Mahkemesi gerekçesinde "Kadının boşanma ile yoksulluğa düşeceği sabit olduğundan, yoksulluk nafakasına karar verilmesi doğru olduğu gibi hüküm altına alınan iştirak ve yoksulluk nafakası miktarları hakkaniyete uygundur." demek suretiyle davalı kadının yoksulluk nafakasına yönelik istinaf talebinin reddine karar verilmesi çelişki oluşturmuştur....
nin 119/b maddesindeki şartları taşımadığı, davalının adresinin bildirilmediği, kazanın yaralamalı olması nedeniyle savcılık tarafından yürütülen soruşturmanın devam ettiği, kusur oranının açılacak ceza davasında tespit edilebileceği, araçtaki hasar, işçilik ve değer kaybının yaptırılacak tespit ile hesaplanabileceği, davanın HMK.'nin 106. maddesindeki tespit davası şartlarını taşımadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Talep, HMK.'nin 402. maddesi gereğince delil tespiti istemidir. Somut olayda, davacı vekili, ileride açılacak tazminat davalarına esas olmak üzere hasar ve kusura etki eden delillerin tespitine ihtiyaç duyulduğunu belirterek, araç hasarı ve araçtaki değer kaybı ile kazanın oluşumunda araç sürücülerinin kusur oranlarının mahkeme kanalıyla ve bilirkişi marifetiyle belirlenmesini istemiş, mahkemece talep, tespit davası olarak görülüp sonuçlandırılmıştır....
Uygulamada önemli olan, işverenin iş kazasına neden olmuş hareketinin işçilerin sağlığını koruma ve iş güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı bulunup bulunmadığının tespiti işidir. Bu konuda yapılacak ilk yargı işlemi, mevcut hükümlere göre alınacak tedbirlerin neler olduğunun tespiti işidir. Mevzuat hükümlerince öngörülmemiş, fakat, alınması gerekli başkaca bir tedbir varsa, bunların dahi tespiti zorunluluğu açıktır. Bunların işverence tam olarak alınıp alınmadığı, alınmamışsa zararın bundan doğup doğmadığı, duruma işçinin tedbirlere uymamasının etkili bulunup bulunmadığı ve bu doğrultuda tarafların kusur oranı saptanacaktır....
Trafik kazası nedeniyle taraflara izafe edilecek kusur durumunun tespiti hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgi ile çözümlenmesi mümkün olan konulardan değildir. Somut olayda kazaya ilişkin olarak düzenlenen 17.06.2010 tarihli kaza tespit tutanağında davalı tarafa doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma kuralını ihlal etmekten dolayı %100 kusur izafe edilmiş, dava dilekçesinde de davacı vekili davalı tarafın olayda %100 kusurlu olduğuna dayanarak tazminat talep etmiştir. Her ne kadar kaza tespit tutanağında davalı sürücüye tam kusur verilmişse de kusur durumunun tespiti yönünden bilirkişi incelemesi yapılması gerekmektedir....
Mahkemece, bozmaya uyulmuş, ölen eşin mirasçılarının "kusur tespiti" bakımından davaya devam etmeleri üzerine davaya devam edilmiş, mirasçıların bozmadan sonra gösterdikleri deliller esas alınarak, boşanma davasının esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına, davalı eşin kusurlu olduğunun tespitine karar verilmiştir. Davacının gösterdiği deliller toplanmış, karar verildikten sonra henüz kesinleşmeden davacı ölmüştür. Ölüm sebebiyle davanın esasının konusuz kalmış olması sebebiyle verilen bozma kararından sonra, ölenin mirasçılarının kusur tespiti bakımından devam ettikleri davada mirasçılar yeni delil gösteremezler. Çünkü mirasbırakanları (davacı)nın gösterdiği deliller toplanmıştır. Mirasçılar ölenin göstermediği bir delile de dayanamazlar. Mahkeme, ölenin mirasçılarının takip ettiği davada, daha önce toplanmış olan delilerle sonuca ulaşmak zorundadır....
Tarafların sosyal - ekonomik durumları, kusur durumu dikkate alınarak kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte TMK'nın 174/1- 2 maddesi uyarınca 30.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi tazminatın davacı-karşı davalı erkekten alınarak davalı-karşı davacı kadına verilmesine, yukarıdaki kusur tespitine göre davacı-karşı davalının istinaf talebinin tümünün reddine, davalı-karşı davacı kadının kusur tespiti ve reddedilen tazminatları dışındaki istinaf talebinin reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- )Davacı-karşı davalının istinaf talebinin tümünün, davalı-karşı davacının ise kusur tespiti ve tazminatlar dışındaki istinaf taleplerinin ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE, 2- )Davacı-karşı davalının kusur tespiti, davalı-karşı davacının kusur tespiti ve tazminatlar yönünden istinaf taleplerinin KABULÜ ile, Malatya 2....
Dosyanın esası için mahkemece yapılacak iş, meydana gelen kazada tarafların kusur durumlarının tespiti, davacının kaza nedeniyle malul kalıp kalmadığı, kaldı ise oranı ve kaza ile illiyet bağı bulunup bulunmadığının tespiti, davalının poliçe limiti ve ödeme yapıp, yapmadığının tespiti, gerçek zarar miktarının tespiti, yapılan ödeme varsa bunun güncellenmiş mahsubu ve en nihayetinde gerçek zarar miktarından davalının kanunen sorumluluğunun bulunup bulunmadığına karar vermekten ibarettir. Meydana gelen kazada, tarafların kusurunun tespiti açısından dosya kusur bilirkişine tevdi edilmiş olup, 19/12/2017 tarihli kusur bilirkişi raporunda özetle ":... 30/07/2014 tarihinde ... sevk ve idaresindeki davalı şirkete sigortalı ... Plakalı araç ile davacının motorsikleti ile yapmış olduğu kazada, davalıya sigortalı otomobilin davacı sürücüsü ...'ın hatalı davranışlarının olayın meydana gelişinde birinci derede ve %75 oranında etkili olduğu, davacı sürücü ...'...
Dosyanın esası için mahkemece yapılacak iş, meydana gelen kazada tarafların kusur durumlarının tespiti, davacının kaza nedeniyle malul kalıp kalmadığı, kaldı ise oranı ve kaza ile illiyet bağı bulunup bulunmadığının tespiti, davalının poliçe limiti ve ödeme yapıp, yapmadığının tespiti, gerçek zarar miktarının tespiti, yapılan ödeme varsa bunun güncellenmiş mahsubu ve en nihayetinde gerçek zarar miktarından davalının kanunen sorumluluğunun bulunup bulunmadığına karar vermekten ibarettir. Meydana gelen kazada, tarafların kusurunun tespiti açısından dosya kusur bilirkişine tevdi edilmiş olup, 19/12/2017 tarihli kusur bilirkişi raporunda özetle ":... 30/07/2014 tarihinde ... sevk ve idaresindeki davalı şirkete sigortalı ... Plakalı araç ile davacının motorsikleti ile yapmış olduğu kazada, davalıya sigortalı otomobilin davacı sürücüsü ...'ın hatalı davranışlarının olayın meydana gelişinde birinci derede ve %75 oranında etkili olduğu, davacı sürücü ...'...
