(uyarlama) boşluğu doldurulmalıdır....
Mahkememce, 1.1.2003 tarihinden başlayan ve 31.12.2003 tarihine kadar ki dönem için kira bedelinin 2.375 Euro olarak tespitine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Taraflar arasında yazılı kira sözleşmesi bulunmamaktadır. Taraflar kira parasının miktarında anlaşamadıklarına göre, ancak kira parasının tespiti için dava açmak hakkına sahiptirler ve dava bu yöndeki talep kira tesbiti davalarındaki prosedüre uygun olarak görevli sulh hukuk mahkemesince çözümlenmesi gerekir.Oysa, hakimin istisnaen sözleşmeye müdahalesini öngören uyarlama ise, uzun süreli olan ve kira miktarının tespiti yönünde bir kararlaştırmanın bulunmaması, ya da bulunsa dahi, bu kararlaştırmanın, edimler arasındaki dengenin bozulmasına neden olacak miktarda olması halinde söz konusu olur. Uyuşmazlık konusu olayda davacı, 1.1.2003 – 31.12.2003 kira dönemi kira bedelinin 25.000 Euro olarak tespitini istemiştir....
Mahkemece, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanmasına ve dava konusu her bir daire için aylık kira bedelinin 350,00 YTL. olarak tesbitine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. 2-Taraflar arasındaki kira sözleşmesi, 21.6.2002 başlangıç tarihli ve üç yıl sürelidir. Sözleşmenin hususi şartlarında, yıllık artış oranının Devlet İhale Genelgesinde belirtilecek orana göre tesbit edileceği kararlaştırılmıştır. Taraflar kira parasının miktarında anlaşamadıklarına göre, ancak kira parasının tespiti için dava açmak hakkına sahiptirler ve dava bu yöndeki talep kira tesbiti davalarındaki prosedüre uygun olarak görevli sulh hukuk mahkemesince çözümlenmesi gerekir. Oysa, hakimin istisnaen sözleşmeye müdahalesini öngören uyarlama ise, uzun süreli olan ve kira miktarının tespiti yönünde bir kararlaştırmanın bulunmaması, ya da bulunsa dahi, bu kararlaştırmanın, edimler arasındaki dengenin bozulmasına neden olacak miktarda olması halinde söz konusu olur....
Öncelikle belirtmek gerekir ki, kira parası, Türk Borçlar Kanunu'nun 299. maddesinde yer alan, kira akdinin esaslı unsurlarındandır. Yine, kiralanan taşınmazın, niteliği itibarı ile çatılı (musakkaf) bulunması durumunda asıl olan, kira müddetinin sonunda da kira akdinin devam etmesidir. Ancak, kira parasına ilişkin olarak, tarafların ihtilafa düşmeleri halinde sözleşmede doğan bu boşluk, 18/11/1964 tarih 2/4 sayılı Yargıtay İnançları Birleştirme Kararı uyarınca hakim tarafından doldurulur. Türk Borçlar Kanunu Genel Hükümlere ve Ürün Kirasına tabi olan yerlerde ise akit kural olarak sözleşmede öngörülen süre hitamında sona erer ve mecurun kira parası hakkında taraflar arasında anlaşmazlık bulunması durumunda kira akdinin asli unsurlarından olan kira bedeli konusundaki uyuşmazlık nedeniyle artık devam eden bir kira sözleşmesinin varlığından söz etme olanağı yoktur. Somut olayda; Yargıtay 6....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/07/2020 NUMARASI : 2018/669 ESAS 2020/920 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Mersin 4....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/02/2022 NUMARASI : 2019/36 ESAS 2022/198 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı bankanın davacıya ait Çanakkale İli, Merkez İlçesi, Çarşı cad. No: 99 adresinde bulunan taşınmazı 01/05/2007 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile imzaladığını, ilk sözleşme 2016' da son erdiğinden 2017 yılı ve devam eden dönemi için kira sözleşmesi yapılacağını, ancak davalı bankanın karşılıklı açık müzakere yerine, bu esnada yapılacak bina tadilatını bahane edip tadilat izni vb....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira parasının tespiti istemli davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde duruşmalı olarak temyiz edilmiş, ancak istek kira bedelinin tespitine ilişkin olup, alacak talebi bulunmadığından duruşmaya tabi olmadığı anlaşılmakla duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Kararı temyiz eden davalı .... vekilinin 03.09.2013 tarihli dilekçe ile temyiz talebinin feragat ettiği anlaşıldığından temyiz dilekçesinin ferağat nedeniyle REDDİNE, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 18.09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira parasının tesbiti istemli Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Kira parasının tespiti davalarında dava değeri üzerinden nispi temyiz harcı alınması gerekirken eksik olarak maktu temyiz harcı alınmıştır. Temyiz edenden eksik harcın tamamlattırılması aksi takdirde temyiz harcı ödenmedikçe temyiz incelemesi yapılamayacağından HUMK’un 434/3. maddesi gereğince işlem yapılmak üzere dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 05/05/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “ uyarlama “ davası açılabilir....
Somut olayda; taraflar arasında yapılmış bulunan kira sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile İcra Hukuk mahkemesinde belirlenen 7762,00 TL kira borcunun bulunmadığının tespiti istenmektedir. HUMK’nun 8. maddesinin 2. fıkrasında yalnızca akdin feshi istemli davaların dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemesinde açılacağı öngörülmüştür. Buna karşılık kira sözleşmesinin geçerli olmadığının ve kira bedeli borcunun olmadığının saptanması davasında görevli mahkeme dava konusu değere göre belirlenecektir. Geçersizliğinin tespiti istenilen kira parası 7.762,00 TL olup, bu değerde sulh hukuk mahkemesinin görev sınırının üzerindedir. Bu durumda HUMK’nun 8. maddesinin 2 fıkrası kapsamında bulunmayan kira sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti, ve menfi tespit istemlerinden oluşan uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HUMK.’nun 25. ve 26. maddeleri gereğince ... 1....
