Buna göre, istenen kira parasının veya yan giderin muaccel (istenebilir) olması ve kira bedeli ile yan giderin verilen sürede ödenmemiş bulunması, ihtarnamede verilen süre içerisinde kira parasının ödenmemesi halinde akdin feshedileceğinin açıkça belirtilmesi gerekir. Kiracıya verilecek süre konut ve çatılı işyeri kiralarında en az otuz gün, ürün kiralarında en az altmış gün, diğer kira ilişkilerinde ise en az on gündür. Kiracının cezai şarttan sorumlu tutulabilmesi için akdin idarece feshedilmiş olması tek şart olmayıp, haklı bir feshin de varlığı şarttır. İdare tarafından haksız bir feshin varlığı halinde davalının feshi kabul ederek kiralananı teslim etmesi, cezai şarttanda sorumlu olmasını gerektirmez. Davacı cezai şart istemini sözleşmenin feshini müteakip sözleşmenin 12. maddesi gereğince ödenmesi gereken cezai şart istemine dayandırmıştır....
Cezai şart, geçerli bir borcun yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi ya da belli bir yerde, belli bir zamanda yerine getirilmemesi durumunda, borçlunun ödemesi gereken bir edimdir. Cezai şartın ceza ve tazminat fonksiyonu olup, Borçlar Kanununda bu iki fonksiyon kaynaştırılarak bileşik sistem kabul edilmiştir. Bu sistemin sonucu olarak aşırı görülen cezai şartın indirilmesinde tazmin ve ceza dengeli olarak korunmalıdır Borçlar Kanununun 161.maddesinin ilk fıkrasında “akitlerin cezanın miktarını serbestçe tayin edebilecekleri” son fıkrasında ise “Hakimin fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükellef olduğu” belirtilmiştir. Ticari olmayan işlemlerde bu kuraldan dolayı borçlu ileri sürmese bile, hakim cezai şarttan indirim yapılıp yapılmayacağını doğrudan görevinden ötürü saptamalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tahliye-Alacak-Tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye,alacak ve tazminat davasına dair karar, bir kısım davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiralananın tahliyesi, kira alacağı ile sözleşmeden kaynaklanan cezai şart niteliğindeki tazminatın tahsili istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İtirazın iptali-Tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali ve tazminat davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, araç kiralama sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart alacağının tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali ve icra inkar tazminat istemine ilişkindir....
in kira sözleşmesinin özel şartlar başlıklı kısmının altında müteselsil kefil ibaresi ve imzası dışında başkaca yazı bulunmamaktadır. Bu haliyle kefalet süresi ve sorumlu olunan azami miktar kefilin kendi el yazısı ile yazılmadığından kefalet geçersiz olup, dava konusu kira sözleşmesi nedeniyle adı geçen davalı sorumlu tutulamayacağı gibi, Türk Borçlar Kanunu 591. maddesi hükmü uyarınca kefilin, borçluya ait defileri alacaklıya karşı ileri sürebilme hakkına sahiptir. O halde; yukarıda ikinci bentte açıklanan nedenlerle dava konusu cezai şart koşulunun geçersiz olduğu savunmasında bulunabilecektir. Bu itibarla; mahkemece, kefaletin ve cezai şart koşulunun geçersiz olduğu gözetilerek, davalı kefil ......
Birleşen 2010/74 (2009/83) esas sayılı dava, davacı kiracı tarafından açılan taahhütnamenin geçersizliğinin tespiti, maddi ve manevi tazminat, intifa hakkı tesisi, kira sözleşmesine müdahale, cezai şart bedelinin indirimi, birleşen 2010/41 esas sayılı dava, davacı kiralayan tarafından açılan cezai şart alacağı,birleşen 2010/81 esas sayılı dava, davacı kiracı tarafından açılan kar mahrumiyetinden kaynaklanan tazminat ve kiralanana yapılan imalat bedellerinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
kira bedellerinin tazminat olarak ödenmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile 145.926,24 TL cezai şart alacağı, 24.318,60 TL makul süre kira bedelinin tahsilini istemiştir....
Asıl davada davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden; Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı, eksik ve ayıplı iş bedelinin, kira kaybının ve cezai şartın tahsili ile nama ifaya izin verilmesine istemine ilişkindir. Dosya kapsamında, taraflar arasında imzalanan 07.12.2000 tarihli ek sözleşmede hüküm altına alınan cezai şartın, kira kaybı alacağı mahiyetinde olduğu, bunun haricinde sözleşmede belirlenmiş bir cezai şart bulunmadığı, kaldı ki bulunsaydı bile iki cezai şartın ayrı ayrı tahsil edileceklerine dair hüküm konulmamış olması nedeniyle ancak cezai şartı aşan kira tazminatı bedeline hükmedilebileceği anlaşılmış olup, kira kaybı bir tazminat olduğundan ve talep edilmesi için teslimde ihtirazi kayıt koymaya gerek bulunmadığından, teslimde temerrüt oluştuğu gerekçesiyle, teslim tarihine kadar belirlenecek cezai şart miktarının hüküm altına alınması gerekirken, bu istemin reddi doğru olmamıştır. 2-b....
İdare tarafından haksız bir feshin varlığı halinde davalının feshi kabul ederek kiralananı teslim etmesi, cezai şarttanda sorumlu olmasını gerektirmez. Kira bedellerinin ödenmemesi halinde akdin feshi ve tahliye istenebilmesi için Türk Borçlar Kanunun 315 maddesindeki temerrüt şartlarının gerçekleşmesi ve davacının da buna dayalı olarak tahliye isteminde bulunması gerekir. 2886 Sayılı Kanunun 62. maddesi genel hükümlere ilişkin bir madde olup kira parasının sözleşmede yazılı sürede ödenmemesi bu madde gereğince davacı tarafından sözleşmenin tek taraflı olarak feshini gerektirmez. İdarece davaya konu olayda, 2886 Sayılı yasanın 62. maddesine göre kira akdini feshetmiş ise de kira ödememesine dayalı tek yönlü akdin feshi yerinde olmadığından davalının cezai şart sorumluğunu doğurmaz. Bu nedenle cezai şart isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır....
Maddesi gereğince 6 aylık kira tazminatının ve cezai şart bedelinin tahsiline ilişkindir. Kuşadası 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/462 esas sayılı dosyasında davacı ... Turistik Seyh. San. LTD ŞTi ile ... ile Ali ... tarafından , davalı... Bankası A.Ş ve ... Liman İşletmeleri aleyhine ve kira sözleşmesinin feshi alacak ve tazminat davası dava dosyamızla hukuki ve fiili irtibatı bulunduğundan birleştirme kararı verilmiştir. Yargıtay 6. HD nin 2012/8174 esas 2012/12322 sayılı 27/09/2012 tarihli usul ve yasaya uygun bozma ilamına uyulmuştur. Uyuşmazlık, BK ' nın 264. Maddesi gereğince 6 aylık 60.180 Dolar kira tazminatı ve 120.360 dolar cezai şart ollmak üzere toplam 180.540 doların tahsiline ilişkin olup, birleştirilen dosyada ise davalıların davacı olarak açtıkları dava kira sözleşmesinin haklı olarak feshi ve yapılan masrafların karşılanmasına yönelik açılmış davadır....
