Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticarat Mahkemesi Sıfatıyla) TARİHİ : 10/05/2013 NUMARASI : 2011/13-2013/347 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı cezai şart ve tazminat davasına dair karar Dairemizin 29.04.2014 gün ve 2013/14430,2014-5382 sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmesi üzerine bu defa davacı tarafından yasal süresinde karar düzeltme isteminde bulunulmuş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava; erken tahliye nedeniyle cezai şart ve kira tazminatı istemine ilişkindir....
O halde cezai şartın aşırı miktarda olup olmadığı 9 aylık kira alacağı miktarına göre belirlenmelidir. Kiracı şirketin iştigal alanı, kiranın miktarı ve ödenmesi gereken cezai şart tutarı ile kira sözleşmesinde fesih konusunda birinci ve sonraki yıllar arasında kademeli değerlendirme yapılarak ayrıntılara yer verilmiş olması, buna göre kiracının yapılan müzakereler sonucunda bu ayrıntılı düzenlemeleri kabul etmiş olması bir arada değerlendirildiğinde; cezai şartın aşırı olmadığı dairemizce kabul edilmiş ve 12 aylık kira bedeli kadar cezai şart alacağının kabul edilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Mahkemenin yazılı bildirim bulunduğu bu durumda cezai şart istenemeyeceğine ilişkin kabulü ise yerinde değildir. Davacı, ayrıca erken tahliye nedeniyle tazminat talep etmiştir. TBK.'...
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/24 esasında kayıtlı davada talebini sınırladığını, ayrıca ceza şart istenemeyeceğini, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bir yıllık kira bedeli alacağının davacı tarafından açılan davada istendiği ve hükme bağlandığı, ayrıca ikinci bir defa kira parası talep etmenin sözleşmeye uygun düşmeyeceği nedeniyle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Gerçekten, sözleşme eki olan özel şartnamenin 4.maddesi aynen “Kiracının taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi halinde kira sözleşmesi fesh edilerek kesin teminatı irat kaydedilecek ve son bir yıl kira bedeli tazminat olarak tahsil edilecektir” şeklindedir. Sözleşmenin anılan hükmünün bir ceza anlaşması olduğunda kuşku yoktur....
Gecikme cezasına ilişkin olan talep ifaya ekli cezai şart niteliğindedir. Davacının sözleşmeden kaynaklı cezai şart ile birlikte geç teslim nedeniyle uğranılan kira tazminatına yönelik talebi birlikte talep etmesi yerinde değildir. Yukarıda açıklanan nedenler doğrultusunda davacının ve davalının istinaf başvurularının kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapmak üzere dosyanın mahkemesine iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesisi usul ve yasalara uygun görülmüştür. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının ve davalının istinaf başvurularının KISMEN KABULÜNE, İstanbul Anadolu 25....
olan 77.000,00 TL satış bedelinin sözleşme tarihi olan 11.10.2011 tarihinden itibaren hesaplanacak ticari faiziyle ve Cezai şart nitelikli 6.750,00 TL kira bedelinin kira tarihleri itibariyle hesaplanacak ticari faiziyle, dava suresince işleyecek cezai şart nitelikli kira bedellerinin de kira tarihleri itibariyle ticari faiziyle birlikte, davalılardan tahsilini arz ve talep etmiştir....
Sözleşmenin 11. maddesi ''Kiracının kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, işletme ruhsatının her ne sebeple olursa olsun iptal edilmesi ve taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde (taksitlerin süresinde ödenmemesi dahil) 2886 sayılı kanunun 62. maddesine göre idare 10 gün süreli ihtarname ile durumu kiracıya bildirir ve ihtarnamede yazılı hususlara uyulmadığı görülürse, kira sözleşmesi fesh edilerek kesin teminatı irad kaydedilir ve son bir yıl kira bedeli tazminat olarak tahsil edilir.'' şeklindedir.Dava dilekçesinde kira alacağı ile birlikte cari yıl kira parasının da tahsili istenmiştir. Ancak, davacı kiraya veren kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle gönderdiği 23.07.2014 tarihli fesih ihtarnamesi ile davalı hakkında ./.. tahliye davası açıp tahliye kararı almadan sözleşmede yazılı cezai şartı talep edemez....
İstinaf dilekçesine cevap veren davalı vekili dilekçesinde özetle; Karşı tarafın yapmış olduğu istinaf talebinin reddi ile hukuka uygun ilk derece mahkeme kararının muhafazasına karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Yazılı beyanlar, bilirkişi raporu, sözleşme, ihtarname ve tüm dosya kapsamı. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, araç kiralama sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir....
Kira sözleşmesinin 17. maddesinde "Kira süresinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde taşınmaz idareye teslim edilmezse, geçen her gün için cari yıl kira bedelinin yüzde biri oranında ceza, itirazsız olarak ödenir." hükmü bulunmaktadır. Sözleşmenin 17. maddesindeki hüküm T.B.K'nun 179 vd. maddelerinde düzenlenen cezai şart niteliğindedir. Cezai şart, geçerli bir borcun yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi ya da belli bir yerde, belli bir zamanda yerine getirilmemesi durumunda, borçlunun ödemesi gereken bir edimdir. Cezai şartın ceza ve tazminat fonksiyonu olup, Borçlar Kanununda bu iki fonksiyon kaynaştırılarak bileşik sistem kabul edilmiştir. T.B.K. 182/son maddesi hakime fahiş gördüğü cezai şartı indirme yükümlülüğünü vermiştir....
Davalı vekili, ilave işler ve inşaat alanının geç teslimi nedeniyle teslimin 31.05.2011 tarihine uzadığını, bu tarihe kadar olan kira bedelinin davacıya ödendiğini, sözleşmede işin belirlenen sürede tamamlanmaması halinde sadece cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığını, ayrıca kira bedeli istenemeyeceğini, ayrıca fazladan yapılan imalatların bedellerinin davacı tarafından ödenmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira alacağı, cezai şart ve tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira alacağı, cezai şart ve tazminat davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, sözleşmenin feshi nedeni ile ödenmeyen kira bedeli, sözleşmeden kaynaklanan cezai şart ve tazminatın tahsiline ilişkindir....