"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, 07.05.1999 tarihli kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, cezai şart, kira alacağı ve manevi tazminatın tahsili talebiyle açılmış, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Dava konusu 2 nolu parselin müşterek mülkiyet şeklinde tapuda kayıtlı olduğu ve davacılar dışında başka hissedarlarının da bulunduğu, diğer hissedarlar ile de sözleşme yapıldığı anlaşılmaktadır....

Cezai şartın kararlaştırılabilmesi için asıl borcun mahiyeti önemli değildir; bir verme borcu kadar, yapma veya yapmama borçlarında da cezai şart kararlaştırılabilir (Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, TEKİNAY/AKMAN/ BURCUOĞLU/ALTOP, 7. Bası, İstanbul 1993, s. 341- 343). Ayrıca cezai şartın esas itibariyle iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan biri, borçluyu ifaya zorlamak ve böylece asıl borcun ifasını teminat altına almak; diğeri de, borcun ifa edilmemesinden doğacak zararı önceden ve götürü şekilde tespit etmektir. Bu iki temel amacı dışında, cezai şartın diğer bir amacı da, ifayı engelleyen cezai şartta (dönme cezasında) borçlunun cezai şartı ödemek suretiyle sözleşmeden kolayca dönmesini sağlamaktır (Köksal KOCAAĞA, Türk Özel Hukukunda Cezai Şart (BK. m. 158- 161), Ankara 2003, s. 40- 42). Hukukumuzda cezai şartın türleri seçimlik cezai şart, ifaya eklenen cezai şart ve ifa yerine cezai şart (dönme cezası) olarak düzenlenmiştir. Seçimlik cezai şart; 6098 s....

Sözleşme ile kiralanan yer iş yeri olarak kullanılmak üzere davalıya 2886 sayılı Yasa hükümleri uyarınca ihale ile kiraya verilmiştir. Sözleşmenin 14. maddesinde "kira süresinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde taşınmaz idareye teslim edilmezse, geçen her gün için, cari yıl kira bedelinin yüzde biri oranında ceza, itirazsız olarak ödenir." düzenlemesine yer verilmiştir. Kira sözleşmesinin 14. maddesindeki bu hüküm,TBK'nin 179 ve devamı maddelerinde düzenlenen cezai şart niteliğindedir. Cezai şart geçerli bir borcun yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi ya da belli bir yerde belirli bir zamandan yerine getirilmemesi durumunda, borçlunun ödemesi gereken bir edimdir.Tarafların serbest iradesi ile kararlaştırılan bu cezai şart geçerli olup tarafları bağlar. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise cezai şarta ilişkin bir hesaplama yapılmamış, kira alacağına gecikme zammı uygulanmıştır....

Bu durumda Mahkemece; davacı idarenin, davalıdan sözleşme süresinin sona ermesine bağlı olarak cezai şart talep edebileceği gözetilerek, kira sözleşmesi ve eki niteliğindeki şartnamedeki hüküm uyarınca sözleşmenin sona erdiği tarihten tahliye tarihine kadar cezai şart alacağının hesaplanması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve yazılı gerekçe ile cezai şart istemi yönünden davanın tümden reddine karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir. VI. KARAR Açıklanan sebeplerle; 1.Davacı tarafın sair temyiz itirazlarının reddine, 2. Temyiz olunan Mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 17.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı cezai şart ve geç teslimden kaynaklanan tazminat talebinin reddine, eksik imalat bedeli ile ilgili davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, davalı yüklenicinin taraflar arasında imzalanan 17.07.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerine aykırı davrandığını, daha sonra imzalanan 08.12.2010 tarihli protokoldeki edimlerin de yerine getirilmediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 40.000,00 TL yoksun kalınan kira kaybı, 10.000,00 TL cezai şart ve 1.000,00 TL eksik imalat bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....

Sözleşmenin 11. maddesinde; kiracının taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde 2886 sayılı Kanun'un 62. maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksızın idarece feshedilerek, kesin teminatın gelir kaydedileceği ve cari yıl kira bedelinin tazminat olarak tahsil edileceği, sözleşmenin 14. maddesinde ise; kira süresinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde taşınmazın İdareye teslim edilmeksizin geçen her gün için cari yıl kira bedelinin % 1'i oranında cezanın, itirazsız olarak ödeneceği kararlaştırılmıştır. Fesih nedeniyle cezai şart istenebilmesi için; feshin, haklı ve hukuka uygun olması zorunludur. Davacı, sözleşmenin 11. ve 14. maddeleri uyarınca talep ettiği fesih ve cezai şartı; kiracının, kira borcunu ödememesine dayandırmıştır....

zararın meydana gelmesinde davacı kiralayanlara atfedilecek bir kusur bulunmadığı, davalının ise sözleşme ile üstlendiği izinleri alamamış olması ve basiretli bir tacir gibi davranmamış olması nedeniyle kusurlu olduğu, bu nedenlerle kira sözleşmesinin feshedilmesinin haklı nedene dayanmadığı, davalı tarafın sözleşmeyi haksız feshettiğinden cezai şartı ödemekle yükümlü olduğu ancak davacıların muhtemel zararı gözetilerek cezai şart bedelinden %20 oranında takdiri indirim yapıldığı, davacıların sözleşmenin ... feshi nedeniyle uğradıkları zararın, cezai şart tutarından daha fazla olduğunu ispatlayamadıkları, hükmedilen cezai şart tutarı ile mevcut zararları tazmin edildiğinden mahrum kalınan kira bedeli vs. taleplerde bulunamayacakları, tespit dosyası ile belirlenen tadilat giderlerinden davalının sorumlu tutulduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile itirazın kısmen iptaline, takibin 1.300.000 TL inşaat ve elektrik bakım onarım gideri, 4.124.168 TL cezai şart bedeli olmak üzere toplam...

Asıl davada davacı vekili, müvekkili...le davalı yüklenici Mesut arasında 03.03.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, davalının eksik ve ayıplı imalat yaptığını, inşaat bitinceye kadar müvekkiline ödenmesi gerekli kira bedelini ödemediği gibi, inşaatı zamanında teslim etmeyerek aylık 3.000,00 EURO cezai şart ödemesi gerektiğini ileri sürerek, şimdilik 15.000,00 TL eksik ve ayıplı iş, 10.000,00 TL kira ve 10.000,00 TL cezai şart bedelinin temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen dava ile ise, bilirkişinin 81.000,00 EURO cezai şart hesapladığını, bundan ¼ oranında makul indirim yapıldığında davacı cezai şart alacağının 111.597,75 TL olduğunu ileri sürerek, bakiye 94.375,50 TL'nin temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir....

Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK). 2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 313 üncü maddesi gereğince, kiracı kira bedelini ödemekle yükümlüdür. 3. Değerlendirme Mahkemece uyulan bozma ilamı gerekleri yerine getirilmek suretiyle, taraflar yararına oluşan usuli müktesep haklar da gözetilerek davacının talep edebileceği kira alacağı, tazminat ve cezai şart miktarına hükmedildiği, kira alacağı miktarının eksik hesaplandığı ancak dosyaya kazandırılan bilirkişi raporuna karşı davacının açık itirazının bulunmadığı, cezai şart ve tazminat bakımından temerrüde düşen davalıdan hangi oranda faiz istenebileceğine ilişkin sözleşmede bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla, davacının karar düzeltme taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir....

Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı şirket ile müvekkili arasında 03/07/2006 tarihli kira sözleşmesinin düzenlendiğini, davalının 13/08/2007 tarihli ihtarnamesi ile kira sözleşmesini 31/08/2007 tarihi itibarıyla feshettiğini, kira sözleşmesinin 7.2.5 maddesinde “Kiracı kira süresi içinde mecuru tahliye ve terkettiği takdirde kira döneminin kalan aylarına ilişkin kira bedelinden ve mecurun kiralanması için yapılacak ilan ve mecurun tamir masraflarından sorumlu olacaktır.” düzenlemesi olduğunu, davalının sözleşme süresi devam ederken kiralananı tahliye ve terk etmesinin kira sözleşmesine aykırı olduğunu, davalı hakkında cezai şart bedelinin tahsili için yapılan takibe davalının itiraz ettiğini, belirterek itirazın iptali ile takibin devamına ve %40 oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....