ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2020/571 Esas KARAR NO: 2022/364 DAVA: Alacak davası DAVA TARİHİ : 04/02/2011 KARAR TARİHİ: 19/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında akdedilen ---- plakalı araçların davalıya kiralandığını, davalının kira borçlarını düzensiz ödemesi nedeniyle kira sözleşmesinin ---- tarihli ihtarname ile sözleşmenin ilgili hükümleri uyarınca haklı sebeple feshedildiğini, davalının ödemelerini zamanında yapmaması nedeniyle davacının, sözleşmelerin normal sona erme süresine kadar ki kira bedeli alacaklarını cezai şart olarak talep etmeye hak kazandığını, işbu cezai şart alacağını içeren ----- bedelli faturanın tanzim edilerek bedelinin davalıdan talep edildiğini, davalının faturayı iade ederek borçları olmadığını beyan ettiğini, bunun üzerine işbu faturaya dayanarak ---- ile alacağın tahsili yoluna gidildiğini, davalının yetki ve borca...

Hukuk Genel Kurulu’nun 17.02.1971 tarih ve 1505-85 sayılı Kararında cezai şart için geçerli bir borcun yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi, ya da belli bir yerde, belli bir zamanda yerine getirilmemesi durumunda borçlunun ödemesi gereken ve malca değeri olup, bir hukuk işlemi ile belli edilen götürü bir edimdir denilmiştir. Borçlu edimine uygun davranmazsa karşılaşacağı sonucu önceden bilmekte, bu da onu, edimini yerine getirmeye zorlamaktadır. Cezai şartın sonuçlarını meydana getirmesi tarafların bu konuda anlaşmalarına bağlıdır. Başka bir deyişle, tarafların cezai şart ödenmesine ilişkin anlaşmaları yoksa talep edilemez. Bu cezai şartın unsurlarından biridir. Ancak taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi hükümleri incelendiğinde herhangi bir cezai şartın kararlaştırılmadığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin 5. maddesi kiracıya verilen zarar ile ilgilidir....

Mahkeme "davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, dava konusu 15.000,00 tl asıl alacağın dava tarihi olan 16/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, asıl alacağı dava tarihine kadar işlemiş olan 1.665,93 tl gecikme bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, talep edilen 7.500,00 tl cezai şart bedeli yönünden açılan davanın reddine" karar vermiştir. Dava hukuki niteliği itibariyle kira ilişkisinden kaynaklı asıl alacak ve cezai şartın ödenmesine istemine ilişkindir. Somut olayda; taraflar arasında Malkara Noterliğinde imzalanan 04/10/2016 tarih ve 9494 yevmiye nolu ile düzenlenmiş kira sözleşmesinin onaylı bir sureti dosya içerisine celp olunmuştur....

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı ve davalılardan ... vekilleri ile ... tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R Dava, eser sözleşmesinin feshi nedeniyle fazla ödenen iş bedelinin istirdatı, sözleşme gereği davalılara verilen senetler nedeniyle borçlu bulunmadığının tesbiti, cezai şart ve kira kaybı alacağının tahsili istemlerine ilişkindir....

Hukuk Dairesi'nin 30.12.2011 tarih ve 2423 E., 8116 K. sayılı ilamıyla, diğer temyiz itirazlarının reddi ile, sözleşmenin 5. ve 22. maddesi birlikte değerlendirildiğinde inşaat süresinin iskân alınması için geçecek süre de dahil olmak üzere inşaat ruhsatı tarihinden itibaren 27 ay olduğundan tazminat ve kira kaybı için 10.08.2001 tarihine 27 aylık süre eklenmesiyle 10.11.2003 tarihinden 23.08.2005 iskân ruhsatı tarihi arası dönem için hesaplama yapılması gerektiği belirtilerek bozulması üzerine mahkemece, 10.11.2003 tarihinden, 10.05.2004 tarihine kadar olan cezai şartın 18.000,00 Amerikan Doları hesabı ile 21.548,00 TL olacağı, 10.05.2004 ile 14.04.2005 arasındaki aylık 2.600,00 TL' den kira tazminatının 28.946,60 TL olduğu, 14.04.2005 ile 23.08.2005 tarihleri arasında 4 ay 9 gün için tutarın 12.792,00 TL hesap edildiği, ancak davacı vekilinin verdiği dilekçesi ile 62.960,00 TL cezai şart ve kira tazminatı talebinde bulunduğu gerekçesiyle 62.960,00 TL gecikme tazminatı ve...

Davalı vekili, dava konusu sözleşmenin haksız feshedilmesinin söz konusu olmadığını, Mogaz A.Ş. ile imzalamış olduğu sözleşmenin bağlı sözleşme olduğunu ve Opet Petrolcülük A.Ş. ile müvekkili arasında akdedilen sözleşmenin sona ermesi ile davacı ile yaptığı sözleşmenin de hükümsüz hale geldiğini, müvekkili aleyhine hüküm tesis edilmesinin yasal olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya ve dosya kapsamına göre; otogaz bayilik sözleşmesinin davalı tarafından haksız ve tek taraflı olarak feshedilmesi nedeniyle kar kaybı, cezai şart bedeli, otogaz tesisat kira bedellerinin davalıdan tahsili için İstanbul 30. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/5211 esas dosyasından dava açıldığı davanın kabulüne dair kararın temyizi üzerine Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 2012/17487 E.-2013/2601 K. sayılı onama kararıyla kesinleştiği, mahkeme kararında taleple bağlı kalınarak 10.000,00 USD cezai şart, 5.000....

ile sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın talep ve dava edileceğinin bildirilmesine rağmen davalı şirketin anahtarları teslim etmeyerek 07/02/2013 tarihinde mecuru tahliye ettiğini belirterek taraflar arasındaki kira sözleşmesinin 14.1 maddesi uyarınca sözleşmenin sonuna kadar olan aylık kira bedellerinin cezai tazminat olarak ödenmesi ve bu kapsamda fazlaya ilişkin hakların saklı tutularak Şubat/2013 tarihinden sözleşme süresinin sonuna kadar olan 621.392 Euro karşılığı 1.465.801,00-TL tazminatın ticari reskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece sözleşmenin feshi nedeniyle cari yıl kira bedelinin %25 i olan 7.275 Tl ve fesih tarihi ile fesih bildirim tarihi arasındaki kullanım bedeli olan 956,71 TL yönnüden red kararının hatalı olduğunu ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep ederek hükmü istinaf etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, kira sözleşmesinden kaynaklanan ödenmeyen kira bedellerinin ve gecikme zammı ile tazminat ve cezai şart istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 21.825 TL kira alacağının tahsiline, 78.071 TL ceza bedelinin tahsiline karar verilmiş, hüküm davacı tarafından reddedilen kalemler yönünden istinaf edilmiştir....

- K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında düzenlenen 06.05.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kararlaştırılan süre dolduğu halde, davalı yüklenicinin iskan ruhsatını almadığını, bağımsız bölümlerde ve bina ortak alanlarında eksik ve ayıplı işler bulunduğunu, ayrıca sözleşmede, işin süresinde teslim edilmemesi halinde 6 aylık kira bedeli kadar cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığını ileri sürerek, inşaattaki eksiklikler yönünden müvekillerine nama ifaya izin verilmesini, davalıya henüz devri yapılmamış bir adet dairenin satışı konusunda yetki ve izin verilerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 1.000,00 TL eksik ve ayıplı iş bedeli, 4.000,00 TL cezai şart bedeli alacağının, bu dairenin satış bedelinden karşılanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslah yoluyla, talebini 13.748,95 TL tutarındaki eksik ve ayıplı iş bedelinin tahsili istemi olarak değiştirmiştir....

Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının 20.8.2008 tanzim tarihli ve 3 yıl süreli sözleşme ile kiracı olduğunu, üç dönem kira.elektrik ve su bedellerine ilişkin taksitleri ödemediğini, kira ve sair alacakların ödenmesi için davalıya ihtar gönderildiğini ancak ödenmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiğini belirterek kira ve elektrik-su bedeli taksitleri yanında sözleşmenin 11. maddesi gereğince kira sözleşmesinin feshedilmesi halinde son bir yılın kira bedelinin tazminat olarak tahsil edileceği kararlaştırıldığından son bir yılın kira bedeli olan 45.000 TL cezai şart alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, kira bedelleri taksitlerinin ödenmemesi nedeniyle davacının kira sözleşmesini haklı nedenle feshettiğinden bahisle son bir yılın kirası olan 45.000 TL cezai şart bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir....