"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin uyarlanması davasına dair karar Dairemizin 30.09.2015 gün ve 2015/5208-7674 sayılı ilamı ileonanmasına karar verilmesi üzerine bu defa davalı tarafından yasal süresinde karar düzeltme isteminde bulunulmuş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiş ise de, bu Kanuna 6217 Sayılı Kanunla ilave edilen Geçici 3.maddenin (1.) bendinde, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihine kadar, 1086 Sayılı Kanun'un kanun yollarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı hükme bağlandığından, kararın düzeltmeye tabi kararlardan olup olmadığı 1086 Sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenmiştir. Hüküm, kira bedelinin uyarlanmasına ilişkin olup, Asliye Mahkemesince verilmiştir....
müvekkilinin kiralanan taşınmazdan tahliyesi istemiyle Trabzon İcra Müdürlüğünün 2020/18358 Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlattığını, söz konusu takibin itiraz üzerine durduğunu ancak davalılar tarafından itirazın kaldırılmasına yönelik dava açıldığını, bu gelişmeler ve TBK'nun 138. maddesi uyarınca kira bedelinin uyarlanmasına yönelik dava açılması durumunda kalındığını ileri sürerek taraflar arasındaki kira sözleşmesi uyarınca 2020 yılı için ödenmesi gereken kira bedelinin 55.000,00- TL olarak uyarlanmasını talep ve dava etmiş, bu kapsamda 2020 yılı için kira bedelinin 55.000,00- TL olarak ödenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira (uyarlama) Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira (uyarlama) davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının uyarlanması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı dava dilekçesinde ... Turizm Merkezinde bulunan iş yerlerinin kiracısı olduğunu dünyayı etkileyen global krizin Türkiye’de de etkisini hissettirmesi nedeniyle 2008 yılından itibaren zarar ettiğini, bir çok AVM kiralarında düşüşe gidildiğini, işlem temelinin çökmesi nedeniyle akdin yeni şartla uyarlanmasını isteyerek kira bedelinin 1500 TL olarak tespitini istemiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur....
Ancak, uzun süreli kira sözleşmelerinde süre sona ermeden kira bedelinin tespiti istemi HUMK'nun 8.maddesinde anılan şekilde bir kira tespit davası olmayıp, kira parasının değişen koşullar uyarınca uyarlanması istemi olarak kabul edilmelidir.Bu nedenle, mahkemece sözleşme süresi sona ermeden hak ve nesafet uygulaması ile aylık bedelin artırılarak tesbitine karar verilmesi doğru değildir. Davanın uyarlama niteliğinde olduğu gözetilerek buna göre delillerin değerlendirilip, sonucu uyarınca karar verilmesi gerekmektedir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DAVA KONUSU : Kira Bedelinin Uyarlanması KARAR : Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesi uyarınca davalıya ait lokanta-restoran ile konaklama tesisinin 9 yıl süre ile kiralandığını, dünya genelinde etkili olan Covid 19 salgını nedeniyle müvekkilinin sözleşme uyarınca belirlenen kirayı ödemekte güçlük yaşadığını, TBK'nun 138. maddesi uyarınca KDV dahil aylık 21.731,66- TL olan kira bedelinin 25.07.2020 tarihinden itibaren KDV dahil aylık 10.000,00- TL olarak uyarlanması için bu davanın açıldığını ileri sürerek 25.07.2020 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 10.000,00- TL olarak uyarlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davacının talebi; sözleşmede yıllık artış oranı tefe-tüfe oranında belirlenmiş ise de ilk yıllarda bu şekilde artış yapılmadığı ve zaman içerisinde meydana gelen ekonomik değişimler, enflasyonun aşırı artışı, kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve ödenen kira bedelinin son derece düşük kaldığı, kira parasının günün ekonomik koşullarına göre uyarlanması gerektiğinden ihtiyati tedbir talebi verilmesi, aylık 1.500,00 Türk Lirası olan kira bedelinin 17.04.2022 tarihinden itibaren 4.000,00 Türk Lirası olarak uyarlanmasına ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01.04.2012 gününden başlayarak aylık 40.000 TL'ye uyarlanması istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira bedelinin 30.500 TL olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili, dava dilekçesinde ekonomik değişmeler, enflasyon oranındaki artışlar, ağırlaşan yaşam koşulları, paranın alım gücünün azalması nedenlerinin kira gelirinin düşük kalmasına sebep olduğunu, kira bedelinin emsallerine göre düşük bir seyir izlediğini belirterek 01.04.2012'den itibaren 21.000 TL olan kira bedelinin 40.000 TL'ye uyarlanmasını talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava; davalı şirket ile yapılan kira sözleşmesinde belirlenen kira bedelinin günün koşullarına uyarlanması istemine ilişkindir. ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesi; "...6100 sayılı HMK'nın 1 ve 4. maddeleri gereğince hangi dava ve işlerin Sulh Hukuk Mahkemelerinde bakılacağı belirtilmiş olup, kira uyarlama davasının burada sayılmadığı, kaldı ki, Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevinin asıl, Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevinin ise istisnai olduğu, kanunun açık bir biçimde Sulh Hukuk Mahkemesini görevlendirmediği, bu nedenle davaya bakma görevinin Asliye Hukuk Mahkemesinde olduğu..." gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. ... 8....
halinde kira bedelinin güncelleneceğinin belirtildiğini, bu doğrultuda da 21.7.2011 tarihli genelge ile okul kantinlerinde gazlı içecek, cips vs satışının yasaklandığını, bu yasak ve okul mevcudunda meydana gelen azalma sebebi ile kantin cirosunun %15-20 oranında düşeceğini, ayrıca 2013-2014 yıllarına münhasıran yemekhanenin işletim hakkının davalının istemi üzerine davalıya bırakıldığını fakat kira bedelinin tam alındığını, haksız olarak artırılan ve dayatılan kira bedelinin aylık 1500-tl olarak tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
kira bedelinin dava tarihinden itibaren 1.500 TL 'ye çıkarılmasını talep etmiştir....
