imkansızlığı ve ayıp hükümleri çerçevesinde 2020 yılı Şubat ayı ile 2021 yılı Haziran ayı tarihlerine kadar müvekkil şirketin kira bedeli ödeme yükümlülüğü olmadığına karar verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise 15/03/2020 tarihinden pandemi süresince müvekkilin iş yerinin kapalı kaldığı tarihlere kadar aylık kira bedelinin %50'den aşağı olmamak üzere indirilerek kiranın değişen koşula ve mücbir sebebe uyarlanmasına, kira sözleşmesinin uyarlanarak kira bedeli ödeme yükümlülüğü olmadığına, aylık kira bedelinin 12.500,00 TL olmak üzere yıllık kira bedelinin 150.000,00 TL olarak uyarlanmasına ve bu dava sonuna kadar kiralanandan tahliye edilmemesine yönelik yarı kira karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ödenmeyen kira borcu ile ilgili takip başlatıldığını, davalının itiraz ettiğini, itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın kaldırılmasını ve tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; takip konusu kira bedeli ile ilgili uyarlama davası açtıklarını, bu davanın sonucuna göre karar verilmesi gerektiğini, bu sebeple davanın reddini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece davalının kira sözleşmesine ve kira bedeline karşı çıkmadığı, uyarlama davasının kira alacağına yönelik takip başlatılmasına engel olmayacağı, uyarlama davasının bekletici mesele yapılmasının gerekmediği gerekçesiyle itirazın kaldırılmasına, davalının tazminata mahkum edilmesine karar verilmiştir....
kira bedelinin 6.000....
CEVAP Davalılar; davacı ile imzalanan ek protokolün ilk sözleşmenin ayrılmaz parçası olduğunu, davacının aleyhinde açılan tahliye davası sürecini uzatabilmek, taşınmazı tahliye etmemek adına işbu haksız ve yersiz davayı açtığını, kira sözleşmesi ile kira bedellerinin ve kira dönemlerinin açık ve net bir şekilde tarafların özgür iradeleri ile belirlenmiş olduğunu, uyarlama koşullarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ekonomik koşullar, ticari defterler ve mevcut durum itibariyle davacının talebinin kısmen haklı ve yerinde olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, taraflar arasındaki kira sözleşmesine göre 01/02/2017 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 40.000 USD olarak uyarlanmasına karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
Talep tarihine ve kiracı üzerindeki etkilerin devam ettiği aylara göre bu sürenin 17 aydan daha az olması ya da bir kira dönemini kapsamayıp, bir kaç ay devam etmesi dahi mümkündür. O halde, mahkemece kira uyarlamasına karar verilen aylar belirli olup bu aylar yönünden uyarlama yapılmasa idi ödenecek toplam kira bedeli ile uyarlama sonucunda ödecek toplam kira bedeli arasındaki fark kabul edilen dava değeri olarak benimsenmeli, harç ve vekalet ücreti buna göre belirlenmelidir. SOMUT DAVA : Bu genel açıklamanın ardından dairemizce kiranın uyarlanması talebi ile açılan somut davada uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmiştir. Davacının Çekirge Devlet Hastanesi kantinini 25.02.2020 tarihinde yapılan ve yer tesliminden itibaren bir yıl süreli kira sözleşmesi ile kiraladığı, yer tesliminin 05.03.2020 tarihinde yapıldığı, buna göre davacının bu yeri ihale ile 05.03.2020- 05.03.2021 tarihleri arasındaki dönem için bir yıllığına kiralamış olduğu anlaşılmaktadır....
Mahkemece; bozmaya uyma kararı verilerek yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne, 135 nolu parsel yönünden kira bedelinin aylık 8.000 TL, 54 nolu parsel yönünden kira bedelinin aylık 4.000 TL olarak uyarlanmasına karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-) Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delilerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-) Davalı vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazı yönünden ise; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 9. maddesinde yer alan kira bedelinin tespiti ve uyarlama davalarında mahkemece tespit olunan kira bedeli farkının bir yıllık tutarı üzerinden tarifenin üçüncü kısmı gereğince hesaplanacak nispi vekâlet ücretine hükmedileceği düzenlemesine göre tespit edilen yıllık brüt kira bedelinden davalı tarafından ödenen yıllık brüt kira bedeli çıkartılarak, aradaki fark üzerinden davacı yararına vekalet ücreti ve reddedilen kısım...
Dava; kira bedelinin uyarlanmasına ilişkindir. Taraflar arasında 20/02/2019 başlangıç tarihli 10 yıl süreli kira sözleşmesi bulunmaktadır. Dava 04/08/2022 tarihinde açılmıştır. Davacının talebi; uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına göre uyarlanması gerektiğinden ihtiyati tedbir talebi verilmesi , aylık net 5.500,00 Türk Lirası olan kira bedelinin dava tarihinden itibaren net 20.000,00 Türk Lirası olarak uyarlanmasına ilişkindir....
Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek uygulama da kabul edilen uyarlama davasının yasa maddesi haline getirildiği belirtilmiştir. Somut olayda, davaya dayanak yapılan 04/.../2007 tarihli, ... yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinde asgari kira bedeli 130 €/ay/m² olarak kararlaştırılmış olup taraflar arasında düzenlenen ek protokol ile 01/03/2009 tarihinden itibaren asgari kira bedeli 85 €/ay/ m² olarak yeniden belirlenmiştir....
Davalı ise, sözleşmede kiranın artış hükmü bulunduğunu, uyarlama şartları olmadığını savunmuştur. Mahkemece uyarlama şartları bulunmadığı kabul edilerek, sözleşmenin 9.maddesindeki kiranın artış hükmü gereğince hesaplanan 3.236 YTL'nin kira bedeli olarak tespitine, karar verilmiştir. HUMK'nun 74.maddesi gereğince hakim taleple bağlıdır. Mahkemece talep edilmeyen bir konuda karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. 2-Bozma nedenine göre, davacının tüm davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiş. SONUÇ: Birinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen kararın davalı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 2.11.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira tespiti istemine ilişkin davada İzmir 5. Sulh Hukuk ve İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava kira tespiti istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesi, talebin uyarlama davası olarak görülebilir olmasına ve yıllık kira bedeli miktarına göre görevsizlik kararı vermiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi de, dava dilekçesindeki anlatıma göre istemin açıkça kira tespitine ilişkin olmasına ve kira tespiti davalarının da HUMK’nun 8. maddesi gereğince sulh hukuk mahkemelerinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Dava kira sözleşmesinden kaynaklanan kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir....
