SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11/07/2023 NUMARASI : 2023/1205 ESAS DAVA KONUSU : Kiracılık Sıfatının Tesbiti İstemli KARAR : İHTİYATİ TEDBİR İSTEMİ VE SAFAHAT : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; kiralananın, Batı Trakya Kulübüne ihalesiz şekilde kiraya verildiğini, kira sözleşmesi sona ermemesine rağmen davalı Belediyenin kira sözleşmesinin feshine ve kiralananın tahliyesi yönünde encümen kararı aldığını, kiracılık sıfatının tespitine, tahliye halinde davacı spor kulübünün ciddi mağduriyetler yaşayacağını, ağır ve telafisi imkansız zararlar meydana gelmemesi adına ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece 14.06.2023 tarihli ara karar ile ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, üç aylık kira parasının mahkeme veznesine ödenmesi halinde tahliyenin engellenmesi hususunda ihtiyati tedbir uygulanmasına karar verilmiştir....

Talebe konu somut olayda; dava pandemi nedeniyle kira bedelinin düşürülüp düşürülmeyeceği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmakta olup, bu hususta Dairemiz ile Bursa Bölge Adiye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi kararı arasındaki uyuşmazlık Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/3452 E- 2021/6001 K sayılı ilamı ile giderilmiştir. Söz konusu Yargıtay ilamında salgın (pandemi) hastalık sebebiyle, kira sözleşme koşullarının (kira bedelinin) uyarlanmasına ilişkin açılan davada şartların gerçekleşmesi durumunda ihtiyati tedbir kararı verilmesinin HMK m. 389 vd. hükümlerine uygun olduğundan, Dairemizin, kira bedelinin uyarlanması davasında, davanın ve uyuşmazlığın esasını halleder şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararına karşı yapılan istinaf talebinin reddine ilişkin kararının yerinde olmadığı belirtilmiştir. Dairemiz incelemesine gönderilen dosyada, dava 15.09.2021 tarihinde açılmıştır....

İŞ KARAR DAVA KONUSU : İhtiyati Haciz KARAR : İHTİYATİ TEDBİR İSTEMİ VE SAFAHAT : Talep eden vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin TRY43 numaralı fatura ile davalı taraftan Eylül ve Ekim 2022 dönemine ilişkin kira alacağının bulunduğunu, söz konusu kira bedellerinin 20.10.2022 tarihi itibariyle vadesi çoktan gelmiş olmasına rağmen hala karşı tarafça ödenmediğini, davalı tarafa daha önce de geçmiş aylara ilişkin kira paralarının zamanında ödenmemesi nedeniyle birçok icra takibi yapıldığını, Bursa 6....

Davacı vekili İDM'nin 19.02.2024 tarihli ihtiyati tedbirin reddine ilişkin ara kararını istinaf etmiştir. 6100 sayılı HMK'nun 341/1. maddesi uyarınca ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyadi tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Bilindiği ve öğretide de kabul edildiği üzere ihtiyati tedbir ''kesin hükme kadar devam eden yargılama boyunca davacı veya davalının dava konusu ile ilgili olarak hukuki durumunda meydana gelebilecek zararlara karşı ön görülmüş geçici nitelikte geniş veya sınırlı olabilen hukuki korumadır'' şeklinde tarif edilmiştir....

DAVACI VEKİLİNİN İSTİNAF TALEBİNDE İLERİ SÜRÜLEN SEBEPLERİ: Davacının, davaya konu yeri güzellik merkezi olarak kullanmaya başladığını, taraflar arasında yapılan kira sözleşmesine istinaden pandemi nedeniyle iş yapamaz ve kirayı ödeyemez duruma geldiğini, kiralayandan fiyatı düşürmesini talep ettiğini, bu talebinin kabul edilmediğini, 01/12/2020 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 7.000,00- TL'den 3.500,00- TL'ye düşürülmesine yönelik ihtiyati tedbir kararının verilmesi talebinin mahkemece red edildiğini, müvekkilinin aylık kira bedelini her ayın 1 ile 5'i arasında peşin olarak ödediğini ve en son 01.112020 aylık kira bedelini ödediğini, Aralık 2020 ayı kira bedelini ödeyemediğini, pandemi nedeni ile ifa güçlüğünün, müvekkilinin önceden öngöremeyeceği olağanüstü bir durum olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesince ihtiyati tedbir taleplerinin reddine yönelik verilen red kararının kaldırılmasını ve ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; ihtiyati tedbir isteyen tarafın tedbir talebinde haklı olduğunu yaklaşık ispat etmediği, dava sonucunu elde eder şekilde tedbir kararı verilemiyeceği, ihtiyati tedbir için yasal koşulların oluşmadığı gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati tedbir talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; ...'ın temsil yetkisini kötüye kullandığını, şirkete ait mal, hak ve gelirleri sakladığını, ...'ın ... şirketinin 2000 yılından beri mal sahipleri ile düzenlenen kira sözleşmesi yapmasına, bu sözleşme Vergi Dairesi, resmi kurumlarda bulunmasına, beyannameler verilmesine ve yakın tarihe kadar ... şirketi adına mal sahiplerine kira ödemesi yapılmasına rağmen birden bire mal sahipleri ile ...'...

İlk derece mahkemesi 02/01/2023 tarihli kararında; HMK 389. maddesi gereği uyuşmazlığı esastan çözer nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğinden ve dava sonucu elde edilecek yarar ihtiyati tedbirle istenemeyeceğinden davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. Dava; kira bedelinin uyarlanmasına ilişkindir. Taraflar arasında 08/02/2022 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunmaktadır. Dava 29/12/2022 tarihinde açılmıştır. Davacının talebi; enflasyonun aşırı artışı, kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve ödenen kira bedelinin son derece düşük kaldığı, kira parasının günün ekonomik koşullarına göre uyarlanması gerektiğinden yargılama devam ederken karar verilinceye kadar aylık 15.000,00 Türk Lirası olarak ödenmesi için ihtiyati tedbir talebi ile kira bedelinin dava tarihinden itibaren 25.000,00 Türk Lirası olarak uyarlanmasına ilişkindir....

İlk derece mahkemesince ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesi üzerine davacı vekili tarafından istinaf kanun yolu başvurusunda bulunulmuştur. Taraflar arasında 01/01/2018 başlangıç tarihli 2 yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğu hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. İhtiyati tedbir talebine gelince: 6100 sayılı HMK'nun onuncu kısmı "Geçici Hukuki Korumalar" başlığı altında ihtiyati tedbir müessesini düzenlemiştir. Aynı Yasa'nın “ihtiyati tedbirin şartları” başlıklı 389. maddesinin birinci fıkrasında "mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir" hükmü öngörülmüştür....

İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARININ ÖZETİ : Mahkemece "İncelenen dosya kapsamında talebin, baz istasyonunun bulunduğu binaya giriş-çıkışa karşı tarafça yapılan müdahale, davacı şirketin geçerli bir kira sözleşmesi kapsamında kullanım hakkına sahip olduğu taşınmazı kullanamamasına ve Lisans Sözleşmesi ile üstlendiği kamu hizmetini yerine getirememesi nedeniyle baz istasyonuna müdahalenin engellenmesi talebine ilişkin olduğu, nisbi hakka dayandığı, uyuşmazlık noktasının el atmadan kaynaklı olduğu, davalının sahip olduğu gayrimenkulün uyuşmazlık konusu olmadığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 389. maddesi gereği yalnızca uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbire karar verilebileceğinden, ihtiyati tedbir yolu ile nihai karar ile elde edilecek sonuca ulaşılması mümkün bulunmadığından bu aşamada davacı vekilinin İhtiyati Tedbir Talebi yerinde görülmemiş olup davacı vekilinin tedbir talebinin reddine" şeklinde karar verilmiştir....

Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 21/05/2019 tarih 2019/275 Esas sayılı müteferrik kararı uyarınca 21/05/2019 tarihinden itibaren başlamak üzere konkordato geçici mühlet kararı verildiği, 14/10/2019 ve 19/10/2020 tarihlerinde ise, verilen mühlet kararının 1'er yıl süre ile uzatılmasına karar verildiği, Kayseri 1.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kesin mühlet kararında İİK'nun 294 ve devamı maddeleri uyarınca"... hangi nedene dayanırsa dayansın ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve muhafaza işlemleri de dahil tüm takip işlemi yapılmasının ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına..." şeklinde hüküm kurulduğu görüldüğünden borçlu şirket hakkında 01/10/2020 tarihinde mühlet içerisinde takip başlatılamayacağı anlaşılmakla borçlu şirketin kesin mühlet içerisinde işletmenin devamı için kira sözleşmesi imzalaması mümkün olmakla birlikte borçlu şirket aleyhine bu kira sözleşmesinden kaynaklı olarak İİK nın 294/1 maddesi uyarınca takip yapılamayacağından mahkemece davanın reddine dair verilen hükümde isabetsizlik...