Çalıştıran olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. İş Kanunu madde 8’de, “…bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir…” diyerek iş sözleşmesini tanımlamıştır. 818 sayılı Borçlar Kanunu madde 313’de “Hizmet akdi, bir mukaveledir ki onunla işçi, muayyen veya gayri muayyen bir zamanda hizmet görmeği ve iş sahibi dahi ona ücret vermeği taahhüt eder…” şeklinde tanımlanmıştır. 01/07/2012’de yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 393’de ise “…işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanım yapılmıştır. Bu şekilde hizmet akdinin kanuni unsurları, “iş görme”, “ücret” ve “bağımlı çalışma” olarak ortaya çıkmaktadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Davacı, davalı işveren yanında, 08.02.2010-04.05.2010 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak, aralıksız çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne söz konusu tarihler arasında davalı işveren yanında günlük 30-TL mukabili hizmet akdine dayalı çalıştığının tespitine karar verilmiştir. Hüküm, davalılar vekilleri tarafından yasal süresi içinde temyiz edilmiş olup, düzenlenen rapor ile dosyadaki kâğıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi: Dava, 5510 sayılı Kanun m.86/9 uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Davacı, davalı işveren yanında, 08.02.2010-04.05.2010 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak, aralıksız çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne söz konusu tarihler arasında davalı işveren yanında günlük 30-TL mukabili hizmet akdine dayalı çalıştığının tespitine karar verilmiştir. Hüküm, davalılar vekilleri tarafından yasal süresi içinde temyiz edilmiş olup düzenlenen rapor ile dosyadaki kâğıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi: Dava, 5510 sayılı Kanun m.86/9 uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur....
Yapılacak iş, ... döneme ait dönem bordroları varsa davalı Kurumdan celp edip, bu dönemlerde çalışan tanıkların beyanlarına başvurmak ve gerekirse işyeri çalışanı olduğunu beyan eden tanıkların hizmet cetveli alınarak ... dönemde davalı işyerinde çalışmasının olup olmadığı tespit edilmeli veya bunların tanıklığıyla yetinilmediği taktirde, ... ilgili il müdürlüğünden, gerekirse zabıta, vergi dairesi ve meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu iş yeri çalışanlarının; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidermek ve davacının askerlik yaptığı süreler de tespit edilerek davacının işe giriş ve çıkış sürelerini net belirlemek ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı ...nın 2,6,9 ve 79/10...
faaliyetleri bulunup bulunmadığı yani salt davalı İdareye hizmet vermek amacıyla hareket edip etmediği, aralarındaki ilişkinin işçi temini niteliğinde kabul edilip edilmeyeceği tespit edilmelidir....
temini niteliğinde kabul edilip edilmeyeceği tespit edilmelidir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, davalı işveren yanında geçen çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin/fiili hizmet süresi zammının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı, davalı işverene ait işyerinde ilkel madenleri kırma, eleme, ezme ve karıştırma işinde çalıştığını toz ve yüksek gürültüye maruz kaldığını beyan ederek çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin/fiili hizmet süresi zammının tespitini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda istemin kısmen kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, davalı işveren yanında geçen çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin/fiili hizmet süresi zammının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı, davalı işverene ait işyerinde ilkel madenleri kırma, eleme, ezme ve karıştırma işinde çalıştığını toz ve yüksek gürültüye maruz kaldığını beyan ederek çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin/fiili hizmet süresi zammının tespitini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda istemin kısmen kabulüne karar verilmiştir....
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinden, tanık beyanlarına göre davacının 2013- 2017 tarihleri arasında konuk evinde çalıştığı beyan edilmiştir, ancak bu işyerinin "ev tipi sosyal hizmet birimi" olup olmadığı mahkemece araştırılmamıştır. Davacının çalıştığı işyerinin bu dönemde “Ev Tipi Sosyal Hizmet Birimleri” arasında yer alıp almadığı, bu durumda 6518 sayılı Kanun'un 15. maddesi ile değişik 2828 sayılı Kanun'un 16. maddesine göre bu dönemdeki uyuşmazlık bakımından İş Mahkemelerinin görevli olup olmadığı tespit edilmeden karar verilmesi yerinde değildir. 3- Mahkemece davacının hizmet süresinin SGK kayıtlarına göre 01.01.2006- 31.03.2018 tarihleri arasında olduğu kabul edilmiştir. Ancak hizmet cetvelinde bildirimi yapılan işverenler ile davalı kurum arasında hizmet alımı yapıldığına dair hizmet alım sözleşmeleri dosya kapsamında bulunmamaktadır....
Hizmet tespiti davaları, tespit davasının bir türü olması nedeniyle dinlenebilmesi (esasına girilebilmesi) için diğer genel dava şartları yanında davacının bu davayı açmakta hukuki yararı (menfaatı) bulunmalı, davacının tespitini istediği sigortalı çalışmalarının işveren tarafından yöntemince Kuruma bildirildiği anlaşılan hallerde, bildirilen bu süreler yönünden istemin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmelidir....
