Devamlı mahiyetteki işyeri sigortalıları ile yapılan ihale konusu işlerde çalışan sigortalılara ilişkin kimlik bilgileri ile çalışan kişi gün ve sayısının bilinmemesi halinde; ihale konusu işin yapıldığı dönemde devamlı mahiyetteki işyerine ait defter, kayıt ve belgeler ile bulunacak KDV hariç toplam hasılat tutarı ile ihale konusu işe ait malzeme fiyat farkı/akreditif bedeli dahil toplam KDV hariç istihkak tutarı oranı, Kuruma bildirilen sigorta primine esas kazanca (SPEK) uygulanarak SPEK'in ihale konusu işe ait olan ve teşvikten yararlanamayacak kısmı bulunur ve bu kısım hariç tutularak, işverenin yararlanma hakkı olan sigorta primine esas kazanç hesaplanır....
Böylece davacının işe başladığı tarihte taraflar arasında imzalanan, imzalı iş sözleşmesinde belirlenen aylık ücret miktarı olan net 350 TL ücret ile yürürlükteki asgari ücret arasında orantı (1.16 katı) kurularak 29/01/2004- 04/11/2012 tarihleri arasındaki SPEK miktarları ile gerçek ücret üzerinden kuruma bildirilmesi gereken SPEK miktarları arasındaki farkın tespiti yoluna gidilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. " gerekçeleriyle karar verildiği görülmüştür....
Diğer taraftan hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti vazgeçilmez hak sosyal güvenlik hakkı kapsamında olduğundan ve kamu düzeninden olması nedeni ile usulü kazanılmış hak konusu da yapılamaz. Dolayısı ile bozmaya uyulması sonuca etkili değildir. 8. Kamu düzeni ve resen araştırma ilkesine göre vasıflı işçi olan davacının prime esas kazancının emsal ücret araştırması ve her türlü delille kanıtlanması esastır. Bordronun senet vasfı yoktur. Ayrıca ücret düşürülemeyeceğinden, sonraki prime esas kazancın düşük kabul edilmesi olanağı da yoktur. Çoğunluğun kamu düzeni, vazgeçilmez hak, ücretin düşürülmesi kuralı ve usulü kazanılmış hak yönünden açıklanan onama gerekçesine katılınmamıştır....
Proje II.Kısım Kapalı Drenaj ve TİGH" işinin davacı şirketçe yüklenildiği, bu iş için ... scil sayılı işyerinin tescil edilerek 15.05.1999 tarihinden itibaren Kanun kapsamına alındığı, işin 16.12.1998-08.06.2005 tarihleri arasında tamamlanması üzerine davacı şirketin 11.08.2005 tarihinde ilişiksizlik belgesi talep ettiği, Kurumun asgari işçilik oranını % 8 kabul ettiği ve daha düşük belirlenmesi gerektiği yönündeki itirazı reddettiği, ön değerlendirme (araştırma) aşamasında 2.500.341,16 TL istihkak tutarı, 104.492,90 TL bildirilen SPEK, % 8 işçilik ve % 35 prim oranı üzerinden hesaplanan 16.162,28 TL prim ve 3.097,06 TL gecikme zammının davacıya tebliğ edildiği, müfettiş incelemesi sonucu fark işçiliğin daha fazla bulunduğu anlaşılmaktadır....
HUKUK DAİRESİ'NİN 30.03.2022 TARİH 2022/1412 E - 2022/4702 K SAYILI İLAMININ ÖZETİ: Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin bozma ilamında "...Bölge Adliye Mahkemesince hizmet tespiti talebine ilişkin kabul kararı yerinde ise de; prime esas kazanç yönünden yöntemince araştırma yapılarak infaza elverişli hüküm tesis edilmemesi isabetli değildir....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Davacı hizmet tespiti ile işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir. Mahkemece işçilik alacaklarına ilişkin dava tefrik edilerek ayrı esasa kaydedilmiş ve davanın kabulüne karar verilmiştir. Hizmet tespitine ilişkin davada verilen karar ise temyiz edilmiş olup halen kesinleşmemiştir. İş yargılamasında çalışma olgusunu ve hizmet süresinin, kısaca kıdemini ispat yükü, genel ispat kuralı gereği iddia eden işçiye aittir. İşçi açılan işçilik davası sırasında hizmet süresinin tespiti ile ilgili olarak işçilik alacaklarından bağımsız olarak hizmet tespiti davası açmış olabilir. Bu durumda hizmet süresine bağlı işçilik alacakları davasının sonuçlanması, hizmet tespiti davasının sonucuna bağlıdır. Bu nedenle hizmet tespit davasının bekletici mesele yapılması gerekir. Somut olayda, davacı işçinin işyerindeki hizmet süresi uyuşmazlık konusudur....
Mahkemece, davacının SGK'na bildirilen hizmet süresi esas alınarak ve iş akdini davalının haklı nedene dayanmadan feshettiği kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerden, bu dava ile birlikte hizmet tespiti davası açıldığı, alacak ve hizmet tespiti dosyalarının son duruşmada tefrikine karar verildiği, hizmet tespiti davasının karar tarihinde halen derdest olduğu, mahkemece hizmet tespiti davasının sonucu beklenmeden işçilik alacaklarının hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Yapılacak iş, hizmet tespiti davasında verilecek kararın kesinleşmesi beklenerek davacının hizmet süresini belirleyip işçilik alacaklarını bu hizmet süresi gözetilerek hesaplatıp çıkacak sonuca göre karar vermektir. Davacının hizmet süresinin belirlenmesi amacıyla açtığı ve halen derdest olan hizmet tespiti davasının sonucu beklenilmeden hüküm kurulması hatalı olup bozma nedenidir....
Başka bir anlatımla, sigorta olayının, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunlu olup, iş kazası tespiti davaları bakımından özel olarak belirlenmiş bir ispat yöntemi de yoktur. Bu davaların her türlü delille ispatı mümkündür....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Taraflar arasında davacı işçinin hizmet süresinde uyuşmazlık bulunmaktadır. Davacı işçi tarafından davalı işveren aleyhine işçilik alacakları ile hizmet tespiti davası birlikte açılmış mahkemece hizmet tespitine ilişkin dava tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilmiştir. İşçilik alacaklarına ilişkin davada ise yargılamaya devam olunarak davanın kabulüne karar verilmiştir. İş yargılamasında çalışma olgusunu ve hizmet süresini, ispat yükü, genel ispat kuralı gereği iddia eden işçiye aittir. İşçi işçilik davası sırasında hizmet süresinin tespiti ile ilgili işçilik alacaklarından bağımsız olarak hizmet tespiti davası açmış olabilir. Bu durumda hizmet süresine bağlı işçilik alacakları davasının sonuçlanması, hizmet tespiti davasının sonucuna bağlıdır....
Davalı ... kontek isimli şirketten belgeleri incelemek için defter ve belgeleri istemiş istenilen belgelerin süresinde ödenmemesi üzerine davalı toplam hak ediş tutarı üzerinden %54 işçilik oranı tespiti ile 103.902,75 TL prim borcu tahakkuk ettirilmiştir. Alınan bilirkişi raporunda belirtildiği üzere müfettiş raporunun eksik incelemeye dayandığı anlaşılmıştır....
