Banka kayıtlarından ve davalı tarafın ödemelere ilişkin herhangi bir itirazlarının da bulunmaması sonucu davacıların harici sözleşme kapsamında satış bedeline yönelik edimlerini yerine getirmiş olduğu tespit edilmiştir. Davalı şirket vekili, dava konusu edilen harici sözleşmeye konu taşınmazı tapuda devre hazır olduklarını ve mahkemenin tapu iptal ve tescile karar vermesini talep etmiştir. Davacılar vekili, öncelikle ödenen bedelin iadesini olmadığı takdirde tapu iptal ve tescile karar verilmesini talep etmiştir....

Asıl dava ve birleşen dava davacılar vekilleri, taşınmazın değerinin tespit edilerek ödenmesine karar verilmesini istemiş ise de; geçersiz sözleşme nedeniyle sözleşmede belirlenen satış bedelinin denkleştirici ... ilkesine göre tazmini gereklidir. 10.07.1940 tarih 1939/2 esas ve 1940/77 karar sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre “Haricen yapılan (tapu memuru huzurunda yapılmayan) taşınmaz mal satışından dönüldüğünde, satış bedelini geri vermeyen taraf, parası geri verilinceye kadar yararlandığı ürünleri ödemek ve ecrimisil vermekle yükümlü değildir.” Şu halde Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre geçersiz sözleşmelerde, akdin geçersizliği sebebiyle her iki taraf verdiğini geri alabilir. Asıl dava davacısı ve birleşen dava davacıları; TMK'nun 995. maddesi uyarınca satış bedeli ödeninceye kadar hapis hakkına sahip olup, bu satış bedeli ödeninceye kadar aynı zamanda taşınmazdan yararlanabilir....

Noterliğinde 03/04/2000 tarih ve 05220 yevmiye sayılı Satış Vaadinin Temliki Sözleşmesi imzalandığını, temlik sözleşmesinin imzalandığı tarihte tarafların kendi aralarında harici yazılı bir sözleşme daha yaptıklarını, bu sözleşmeden satış vaadinin temliki sözleşmesinde gerçek amacın taşınmaz satışı olmadığının, borcun teminatı olarak yapıldığının anlaşıldığını ve bu şekilde taraf muvazaasının yazılı belge ile kanıtlandığını, ayrıca taşınmazın satış vaadinin temliki sözleşmesindeki değeri ile gerçek değeri arasında da açık nispetsizlik olduğunu ileri sürerek, satış vaadinin temliki sözleşmesinin zamanaşımı, taraf muvaazası, gerçek amacın taşınmaz satışı olmayıp bir borcun teminatı olarak yapıldığının tespiti ile taşınmazın gerçek değeri ile satış vaadinin temliki sözleşmesindeki değer arasındaki açık nispetsizlik nedenleriyle sözleşmenin iptaline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir....

Ancak, o kısmın teslim edilmemesi dolayısıyla sözleşmeden beklenen yararın elde edilmesi veya izlenen amaca ulaşılması imkânı ortadan kalkıyor veya zayıflıyorsa ya da durumdan ve şartlardan, sözleşmenin kalan kısmının tam veya gereği gibi yerine getirilemeyeceği anlaşılıyorsa alıcı sözleşmeyi feshedebilir. b) Alıcı -------- olduğu takdirde satıcı, malın satışına izin verilmesini mahkemeden isteyebilir. Mahkeme, -------------- yoluyla veya bu işle yetkilendirilen bir kişi aracılığıyla yapılmasına karar verir. ------------ isterse satış için yetkilendirilen kişi, satışa çıkarılacak malın niteliklerini bir uzmana tespit ettirir. ----- satış bedelinden çıkarıldıktan sonra artan para, ---- hakkı saklı kalmak şartıyla, satıcı tarafından------bir bankaya ve banka bulunmadığı ----------- bırakılır ve durum hemen alıcıya ihbar edilir. c) Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir....

gerektiğini, 04/03/2014 tarihinde noter kanalı ile Davalı ... makinaya ihtar çekildiğini, 30/04/2014 tarihinde davalılardan ... finansal kiralamadan noterden icra tehditli ihtarname aldıklarına buna mukabil bakiye ödemelerin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı talep ettiklerini Davalılar arasındaki satış sözleşmesinin feshini finansal kiralama sözleşmesinin feshini, malın iadesi ile makine bedeli olan 81.302 - USD karşılığı 168.831,73 TL bedelin davalı uğursan makineden tahsilini, taleplerinin kabul görülmediği durumda finansal kiralama sözleşmesinin feshini ödemiş oldukları 31.358,93 USD karşılğı 65.119,95 bedelin ......

O ...de mahkemece; davacının ....500 TL'nin tahsili talebi yönünden davanın HMK'nun 115/....maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmesi gerekirken yukarıdaki şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. ...-) İİK'nun 72/.... maddesi gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış, veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. ''Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/378 Esas KARAR NO : 2021/367 DAVA : Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 21/12/2018 KARAR TARİHİ : 15/04/2021 Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkilleri ile davalı arasında 11.09.2016 tarihli bir ... Sözleşmesi yapıldığını, sözleşmeyle ..., ..., ...plakalı araçların müvekkiline kiralandığını, taraflar arasında 11.09.2016 tarihinde düzenlenen bu sözleşmenin davalı tarafından Beşiktaş ... Noterliği'nin 17.03.2007 Tarih ve ......

in davada davalı olarak yer aldığı, davacının harici satış nedeniyle davalı ...'e bedel ödediğinin kanıtlanması halinde harici satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesi ve yukarıda açıklanan ilkeler gereğince davalı ...'den tazmini gerekir. Senette yer alan bedelin, uyarlama ve denkleştirici adelet kuralları ile 10.07.1940 tarih ve 1939/2 C, 1940/77 ve 07.06.1939 tarih, 1936/31 Esas, 1939/47 Karar sayılı YİBK kararlarının kapsamları ve Tefe-Üfe endeksleri, altın-döviz kurlarındaki artışlara, memur ve işçi ücretlerindeki artışlar gözetilerek dava tarihine kadar ulaştığı değerin saptanması, bu konuda uzman bilirkişilerden bir hukukçu, bir serbest muhasebeci yada mali müşavir ve bir bankacıdan rapor alınması gereklidir....

Mahkemece yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; dava konusu icra takip dosyasında takip dayanağı bonoların harici araç satışı sebebiyle verilmiş olduğunun yanlar arasında çekişmesiz olduğu, 2918 sayılı Kanunun 20/b maddesine göre resmi şekilde yapılmayan araç satış sözleşmeleri sonuç doğurmayacağından, tarafların harici sözleşmeyle aldıklarını karşılıklı olarak geri vermek yükümü altına girdiklerini, harici satış konusu olan aracın satıcı davalının dava dışı üçüncü kişilere olan borcu nedeniyle haczedildiği ve araç davacı alıcılarda bulunmadığından davacıların iade borçlarının kalmadığı, ancak satıcı davalının araç satışı nedeniyle elinde tuttuğu bonoları geri vermekle yükümlü olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile ... İcra Müdürlüğü'nün 2013/533 sayılı dosyasında takibe konulan bonolar sebebiyle davacıların borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının talep edebileceği 4.000,0000.000 Eski TL'nin denkleştirici adalet ilkesine göre güncelleştirilmiş halinin 42.936,85 TL olduğu, davacının bu bedeli harici satış sözleşmesinin tarafı olan davalı T3'dan talep edebileceği, diğer davalıların pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı, taşınmazın ifrazının mümkün olmadığı, davacının inşa ettiği binayı dava tarihi itibariyle kullanması sebebiyle dava tarihi itibariyle henüz dava hakkı doğmadığı gibi dava açıldıktan sonra da davacının zilyetliğinin devam ettiği, bina bedeline ve bu bedelin faizine yönelik talebinde hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle, davacının tapu iptal ve tescil talebinin reddine, satış bedelinin iadesi talebinin davalı T3 yönünden kabulü ile 42.936,85 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı T3'dan alınarak davacıya ödenmesine, satış bedelinin iadesi talebi yönünden diğer davalılar hakkında açılan davanın...