"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK VE SATIŞ BEDELİNİN HAZİNEYE İNTİKALİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, Bayat Sulh Hukuk Mahkemesinin 16.04.2003 tarih 2002/231 Esas 2003/78 Karar sayılı kararı ile ... ...kızı...yı temsil etmek üzere Bayat Mal Müdürünün kayyım olarak atandığını, Satış Müdürlüğünün 2004/1 sayılı dosyasından yapılan taşınmaz satışında paydaş ... kızı ...’nın payına isabet eden 8.364,85 TL’nin kayyım adına bankaya bloke edildiğini ileri sürerek TMK 588. maddesi uyarınca gaiplik kararı verilmek suretiyle ... ... kızı ...’nın payının Hazineye intikalini istemiştir....
Gaiplik kararı ölüm tehlikesinin gerçekleştiği veya son haberin alındığı günden başlayarak hüküm doğurur." hükümleri yer almaktadır. Somut olayda; dava gaiplik kararı verilmesi isteğine ilişkin olup gaiplik kararı, ölüme bağlı hakların, aynen gaibin ölümü ispatlanmış gibi kullanılmasını sağlar. Hukuki yarar, dava şartı olduğundan yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilir. Hakları ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine şartları varsa gaiplik kararı verilebileceğinden, dosya kapsamından taşınmaz maliklerinden "......"nın gaipliğine karar verilmesi halinde davacı .....'in kullanabileceği ölüme bağlı bir hakkın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davacının "...." hakkında gaiplik kararı istemesinde korunmaya değer ne gibi bir hukuki yararının bulunduğu da mahkemece tespit edilmemiştir. Bu durumda, davacının "aktif dava/husumet ehliyeti" bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi yerine, uygun bulunmayan gerekçe ile davanın kabulü doğru görülmemiştir. (Yargıtay 18....
Bunlara göre; iş bu davada, taşınmazın aynî ile ilgili bir talep bulunmadığından HMK. nun 12. maddesine göre yetkisizlik kararı verilmesi hatalı bulunmuştur. TMK. nun 588. maddesinde düzenlenen gaiplik müessesesi ile TMK. nun 32. vd. maddelerinde düzenlenen gaiplik kurumu hukuki nitelik itibariyle aynıdır. TMK. nun miras hukuku başlıklı 3. kitabının, ikinci kısmında mirasın geçmesi başlığı ve gaiplik alt başlığı altında Hazinenin istemine ilişkin 588. maddesine göre “ Sağ olup olmadığı bilinmeyen bir kimsenin malvarlığı veya ona düşen miras payı on yıl resmen yönetilirse ya da malvarlığı böyle yönetilenin yüz yaşını dolduracağı süre geçerse, Hazinenin istemi üzerine o kimsenin gaipliğine karar verilir. Gaiplik kararı verilebilmesi için gerekli ilân süresinde hiçbir hak sahibi ortaya çıkmazsa, aksine hüküm bulunmadıkça, gaibin mirası Devlete geçer. Devlet, gaibe veya üstün hak sahiplerine karşı, aynen gaibin mirasını teslim alanlar gibi geri vermekle yükümlüdür.”...
SULH TARİHİ : 21/11/2019 NUMARASI : 2018/2646 ESAS 2019/1835 KARAR DAVA KONUSU : Gaipliğe Karar Verilmesi KARAR : Davacı tarafından açılan TMK 32/1. maddesi uyarınca gaiplik istemine ilişkin davada ilk derece mahkemesince verilen karara davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Mollaferani Mahallesi, 5614 ada 44 parsel sayılı taşınmazın T3 T4 T5 T6 T7 H, T8 T9 T10 T11 Ef,'in hissedar olduklarını, taşınmazın tapu kaydında vakıf şerhi bulunduğundan taşınmazın maliklerinin bulunmaması halinde taşınmazın Vakıflar Kanunu gereğince vakıf adına tescil edilmesi gerektiğini, taşınmaz maliklerinin bulunamadığını, bu nedenlerle taşınmaz maliklerinin gaipliğine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından gaipliğine karar verilmesi istenilen T3 ölümü hakkında kuvvetli olasılığın varlığı kanıtlanamadığından davanın REDDİNE, yönelik karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davacı istinaf dilekçesinde özetle; Osmaniye 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin gaiplik kararı usul ve yasaya aykırı olup eksik inceleme sonucu verildiğini, bu nedenle Adana Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf incelenmesini talep ettiğini, kararın bir kerede Adana Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf inceleme yapılarak kararın kaldırılmasına, gaiplik taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 32. maddesine dayalı olarak gaiplik kararı verilmesi istemine ilişkindir....
Hukuk Dairesi İLK DERECE MAHKEMESİ : Bayramiç Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, 08/06/2016 tarihinde verilen dilekçeyle Türk Medeni Kanununun 588. maddesi gereğince gaiplik ve gaibin satılan taşınmazdaki pay bedelinin Hazineye irat kaydına karar verilmesi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 22/02/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davacı vekili ve dahili davalı ... vekili tarafından talep edilmiştir. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, dahili davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü....
kararı verilmesi için Karataş Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/198 Esas sayılı dosyası ile gaiplik davası açıldığını, yerel mahkemece Karataş Sulh Hukuk Mahkemesi 2019/198 Esas sayılı dosyası ile yaptığı yargılama sonucunda eksik inceleme ve araştırma ile tüm delilleri toplamadan TMK'daki gaiplik ile ilgili ilan prosedürünü yerine getirmeden davanın reddine karar verdiğini, yerel mahkeme tarafından TMK 33/2 uyarınca ilan yapılarak bu ilandan itibaren 6 aylık süre zarfında hakkında gaiplik kararı istenen kişi ile ilgili bilgi vermelerini istemesi gerekirken bu usule uymadan somut bilgiye ve görgüye, delile dayalı olmayan, duyuma dayalı kolluk tutanağına dayalı olarak hakkında gaiplik kararı istenen kişinin ölmüş olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar vermesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkeme tarafından bu konuda bilgi sahibi olabilecek Karataş İli Tabaklar Köyünde ikamet eden yaşlı kişilerin re'sen kamu tanığı mahalli bilirkişi sıfatı ile bilgisine başvurulması gerekirken...
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça; dava dilekçesinde kayyıma yer verildiğinden hasımsız açıldığından bahisle usulden red kararı verilemeyeceğini, usul ekonomisi bakımından kararın doğru olmadığını ileri sürmüştür. Dava, 4721 sayılı TMK.'nun 588.maddesinden kaynaklanan gaiplik ve taşınmazın satış bedelinin Hazineye intikali isteğine ilişkindir. Davacı tarafça gaiplik ile satış bedeli ve kayyım tarafından yönetilen taşınmazların hazineye irat kaydına ilişkin olarak Sulh Hukuk Mahkemesine açılan davada, Bursa 4. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından Asliye Hukuk Mahkemesine yönelik görevsizlik kararı verilmiş, Asliye Hukuk Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmesi üzerine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. 6100 sayılı HMK'nun "İncelemenin kapsamı" başlıklı 355- (1) maddesi ile; "İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır....
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça; dava dilekçesinde kayyıma yer verildiğinden hasımsız açıldığından bahisle usulden red kararı verilemeyeceğini, usul ekonomisi bakımından kararın doğru olmadığını ileri sürmüştür. Dava, 4721 sayılı TMK.'nun 588.maddesinden kaynaklanan gaiplik ve taşınmazın satış bedelinin Hazineye intikali isteğine ilişkindir. Davacı tarafça gaiplik ile satış bedeli ve kayyım tarafından yönetilen taşınmazların hazineye irat kaydına ilişkin olarak Sulh Hukuk Mahkemesine açılan davada, Bursa 4. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından Asliye Hukuk Mahkemesine yönelik görevsizlik kararı verilmiş, Asliye Hukuk Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmesi üzerine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. 6100 sayılı HMK'nun "İncelemenin kapsamı" başlıklı 355- (1) maddesi ile; "İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK, ELKOYMA Taraflar arasında görülen davada; Davacı ..., 143 ada 12 parsel maliklerinden... ve ...’na Bozcada Sulh Hukuk Mahkemesinin 1994/6-22 sayılı kararı ile kayyum tayin edildiğini, taşınmazın satışından elde edilen paranın Ziraat Bankasına yatırıldığını, 10 yıllık kayyımla idare süresinin dolduğunu ileri sürüp, ... ve ...nun gaiplikleri ile mal varlıklarının Hazineye intikaline karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, gaiplik kararı verilmesi istenen kişilerin mal varlığının kayyımla yönetildiğinin kanıtlanamadığı, Türk Medeni Kanununun 588.maddesinin koşullarının oluşmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı ... vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...’ün raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....
