Ancak iki alacak için tek bir miktar belirttiğinden 6100 sayılı HMK'nun 31.maddesine göre davacıya dava ve ıslah dilekçelerindeki ücret alacağı talebi açıklattırılarak, istediği miktarın ne kadarının ücret alacağı, ne kadarının cezai şart alacağı olduğu hususu netleştirilmelidir. Öte yandan bozma öncesi hazırlanan bilirkişi raporunda cezai şart alacağı hesap edilmediğinden zamanaşımı savunması dikkate alınarak cezai şart alacağına ilişkin ek hesap raporu alınmalı, 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 182/3.maddesi uyarınca uygun bir indirim yapılarak miktarı belirlenmeli ve bozma öncesi talep edilen ve davacı tarafın ayrıştırarak bildireceği miktar kadarı -bozma sonrası ıslah yapılamayacağından- hüküm altına alınmalıdır. İlave tediye alacağı bakımından, ödeme zamanını belirleyen Bakanlar Kurulu kararları davalı Belediye'den getirtilerek bu tarihlere göre faiz başlangıcı belirlenmelidir....
Ancak iki alacak için tek bir miktar belirttiğinden 6100 sayılı HMK'nun 31.maddesine göre davacıya dava ve ıslah dilekçelerindeki ücret alacağı talebi açıklattırılarak, istediği miktarın ne kadarının ücret alacağı, ne kadarının cezai şart alacağı olduğu hususu netleştirilmelidir. Öte yandan bozma öncesi hazırlanan bilirkişi raporunda cezai şart alacağı hesap edilmediğinden zamanaşımı savunması dikkate alınarak cezai şart alacağına ilişkin ek hesap raporu alınmalı, 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 182/3.maddesi uyarınca uygun bir indirim yapılarak miktarı belirlenmeli ve bozma öncesi talep edilen ve davacı tarafın ayrıştırarak bildireceği miktar kadarı -bozma sonrası ıslah yapılamayacağından- hüküm altına alınmalıdır. İlave tediye alacağı çıkması durumunda, ödeme zamanını belirleyen Bakanlar Kurulu kararları davalı Belediye'den getirtilerek bu tarihlere göre faiz başlangıcı belirlenmelidir....
7 nci maddesiyle franchise alanın, kaşar, kola gibi ürünleri mutlak surette franchise verenden alacağı aksi halde 25.000,00 USD cezai şart ödeyeceği kararlaştırılmış olup, davacı tarafından davalıya ait işletmede yapılan iki ayrı denetimde, işletmede kullanılan kaşarın davacıdan alınmadığının tespit edildiği, bu hale göre, davacının sözleşmenin anılan hükmüne göre davalıdan cezai şart talep edebileceği, Dairemizin 30.03.2016 tarihli, 2015/13336 E., 2016/3474 K. sayılı bozma ilamında da belirtildiği üzere davacının ancak davalının ekonomik mahvına sebep olmayacak bir tutarda cezai şart talep edebileceği, Mahkemece, asıl davadaki teminat mektubu bedelinin iadesi ve birleşen davadaki sözleşmeden kaynaklı alacak talepleri bakımından, franchise verenin, davaya konu teminat mektubunu, sözleşmeden kaynaklı, kira, franchise isim bedeli, ortak masraf gibi kalemlerle, sözleşmenin 7. ve 17.5 maddesine göre tahakkuk ettirilen toplam 35.000,00 USD cezai şarttan kaynaklanan alacağa mahsuben paraya çevirdiği...
İşin geciktiği sabit olup, sözleşmede gecikme hali için cezai şart belirlenmiştir. Usulüne uygun yapılmış bir kabul tutanağı bulunmadığından, teslimde iş sahibinin cezai şart talep etmediği bu konuda itirazi kayıt koymadığı bu nedenle cezai şart talep edemeyeceği yönündeki bilirkişi görüşü hatalı olmuştur. Yapılacak iş işin teslim tarihinin belirlenerek, iş sahibinin gecikme nedeniyle isteyebileceği cezai şart miktarının tespit edilerek bu cezai şart bedelinin mahsubu ile davacı yüklenicinin talep edebileceği alacağın tespiti, yapılan ve ispatlanan ödeme düşüldükten sonra oluşacak sonuca göre davacı yüklenicinin alacağının olup olmadığının tespiti ile sonucuna göre karar vermek olmalıdır.Anılan hususlara göre inceleme ve araştırma yapılmadan eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olmuştur....
Davacı bu dava neticesinde ödediği işçilik alacaklarını ödemiş ve akabinde davalının bu şantiye şefini çalıştırmadığı, bu kişiyi çalıştıranın kendisi olduğunu ileri sürerek, aralarındaki eser sözleşmesinde öngörülen cezai şartı talep etmektedir. Davacı ile davalı arasındaki sözleşmede öngörülen cezai şart ifaya eklenen cezai şarttır. İfayı engelleyen yani dönme cezası olarak adlandırılan cezai şart türü değildir. İfaya eklenen cezai şartın istenebilmesi , ifanın kayıtsız şartsız kabul edilmemesi koşuluna bağlanmıştır. Nitekim davacının dava dilekçesindeki beyanından da anlaşılacağı üzere , sözleşme ilişkisi sona ermiş, ihalenin bitiminde davacı tüm hak edişlerini almıştır. Dolayısıyla sözleşme ilişkisinde davalının yerine getirdiği edimin kayıtsız şartsız olarak yerine getirilmesi, davacının cezai şart talep edemeyeceği anlamına gelecektir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Uyuşmazlık, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gereğince zamanında teslim edilmeyen taşınmaz için gecikmeden kaynaklı cezai şart alacağı talebine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görevi ... ....... Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere ... ....... Dairesine gönderilmesine, 09/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Dairesinin ... sayılı icra takip dosyasına yapmış olduğu itirazın 77.172,00 TL asıl alacak, 15.200,00 TL cezai şart bedeli olmak üzere toplam 92.372,00 TL üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verildikten sonra söz konusu fatura bedellerinin halen ödenmemesi nedeniyle cezai şart alacağı işlemeye devam edeceğinden bahisle ilk takip tarihinden sonraki dönemleri kapsayan ceza-i şart alacağı ile ayrıca ilgili sözleşmeden kaynaklı 13.04.2021 tanzim tarihli iade edilen faturanın ve ödenmeyen faturadan kaynaklı cezai şartın tahsili amacıyla İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyası ile toplam 672.656,55 TL'nin tahsili amacıyla takip başlatıldığı, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 10.000,00 TL üzerinden açılan itirazın iptali davasının konusunu oluşturan alacağa istinaden 10.000,00 TL üzerinden ihtiyati haciz kararı verilmesi talep edildiği anlaşılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Davanın, taraflar arasında imzalanan asansör kurulumu öncesi profil bölme ve betopan imalat işine ait eser sözleşmesinden kaynaklı, alacak ve cezai şart istemine ilişkindir....
Maddesi gereğince ürünlerin zamanında teslim edilmemesi halinde gecikilen 1 gün için ürün bedelinin %5'i oranında cezai şart ödeneceğinin düzenlendiğini, kumaşı iade edilen 6.000 adet ürün için teslim tarihi olan 25/01/2016 tarihinden, edimin ifasından vazgeçildiği ve malzemelerin müvekkilince teslim alındığı 16/02/2016 tarihine kadar geçen 22 günlük süre için müvekkili lehine 39.600,00 TL cezai şart alacağı oluştuğunu, müvekkilince ürünlerin teslim edilmemesi nedeni ile fazladan yapılan yapılan giderler ile cezai şart alacağının ödenmesi için davalıya Beyoğlu 19....
kaynaklı cezai şart alacağının 383.190,00 usd karşılığı 2.082.905,88 TL otogaz bayilik protokolünün 5.5 maddesine göre cezai şart alacağının 60.000,00 usd olarak hesaplandığı" ifade edilmiştir....
