Fikir ve düşünceler, ancak bir şekle büründüğünde yani eser formunda açıklığında fikri hukuk kapsamına girer. Diğer taraftan eserde algılanabilir olma dışında düşüncenin açıklanış formatı da önemlidir. Yani fikir ve sanat ürününün FSEK'te öngörülmüş olan düşünceyi ifade formatlarından birine dahil olması gerekir. FSEK'te eser formatları olarak, ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat esefleri, sinema eserleri ve bağlı eser olarak kabul edilen işlenme eserler gösterilmiştir. Dolayısıyla bir fikir ve sanat ürününü bu formatlardan birine sokmak mümkün değilse, onu kanuna göre eser saymak ve korumak da mümkün olmayacaktır. Somut olaya dönüldüğünde; Dava, FSEK kapsamında eser sahipliğine ilişkin maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir....
Marka ... fotoğraf makinesi ve ... Marka ... lensin kaybolması sonrası davacı ...'ın ürün değeri ve kiralama ve iş kaybının 29.049,00.-TL olduğu sonuç ve kanaatine varmıştır. Davacı davasını ıslah etmiş ve ıslah harcını yatırmıştır. Dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklanan tazminat talebinden ibarettir. Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirldiğinde; Davacının fotoğrafçılık yaptığı, aynı zamanda fotoğraf çekimi ve fotoğraf makinesi alım satım ve tamir işleri yaptığı, arkadaşı ... 'a ait ... marka ...model lensi satmak üzere anlaştıkları, davacının ... marka fotoğraf makinesi ve lensi satmak için ... tarihinde İnternet adresine ilan verdiği, İstanbul dan... isimli alıcı çıktığı ve makineyi ... da bulunan arkadaşı ...'a göndererek makineyi alıcıya gösterip bedeli karşılığında teslimi için görüşüp konuştuğu, ... alacak şekilde ......
dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmış olup, Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı vekili, davalının sinema filmleri, fotoğraf, video vb. üretimi, ithalatı ve bunlara ilişkin salon ve sair tesisler kurup işlettiğini, müvekkilinin 2001 yılının sonlarından itibaren davalının adını ve faaliyetlerini temsil edecek logonun tasarımı ve kurumsal kimlik çalışmasını yaptığını, 2002 yılı sonuna kadar sözleşme olmadan reklam ajansı olarak davalıya hizmet verdiğini, 15.09.2003 tarihinde reklam sözleşmesi imzaladıklarını, sözleşmenin davalı tarafından 06.08.2004 tarihinde haksız olarak feshedildiğini, ancak bu fesihten sonra müvekkilinin çalışmaları sonucu ortaya konulan eser niteliğindeki ürünlerin davalı tarafından kullanılmaya devam edildiğini...
Bu maddeye göre; Eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleridir. Biri ürünün eser sayılabilmesi içi iki unsurun bir arada olması gerekmektedir. Bunlar sahibinin hususiyetini taşıması ve kanunda sayılan eser kategorisinde sayılmasıdır. Dosya kapsamında alınan 07/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda da belirttiği üzere; Davaya konu ...' ...'ya isimli kitabın FSEK m.2/1 anlamında “dil ve yazı ile ifade olunan ilim ve edebiyat eseri” olduğu anlaşılmıştır. Eser sahipliği hususu FSEK'in 11 ve 12. Maddelerinde düzenlenmiştir. Bu karineler uyarınca; dosyadaki deliller ve bilirkişi raporu dikkate alındığında davacının eser sahibi olduğu hususunda tereddüt bulunmamaktadır. Eser sahibinin mali hakları FSEK'in 21,22,23,24 ve 25. maddelerinde düzenlenmiştir Eser sahibinin manevi hakları 14,15,16 ve 17. maddelerinde düzenlenmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre; davacıya ait fotoğrafın eser niteliğinde olduğu, davalı şirketin “....-2” projesinin tanıtımı için hazırladığı katalogda davacıya ait fotoğrafı davacının adını belirtmeden kullandığı, bu durumda Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun ilgili maddelerinin ihlal edildiğinin kabulünün gerektiği, dava konusu fotoğrafın telif bedelinin 1.200,00 TL olduğunun tespit edildiği, gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalının vaki tecavüzünün kaldırılmasına, davaya konu fotoğrafın basıldığı broşürün toplatılmasına, taleple bağlı kalınarak 1.000,00 TL maddi tazminat ve 1.000,00 TL manevi tazminatın 28/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir....
Mahkemece bozma kararına uyularak ve bilirkişi raporu alınarak dava konusu yazılımın belli bir özgünlüğe ulaşmış, sahibinin hususiyetini gösteren FSEK anlamında bir eser niteliğinde olduğu, dava konusu yazılım eser niteliğinde bulunmasa dahi belli bir özgünlüğünün bulunması karşısında, isminin ...’nın haksız rekabet hükümleri uyarınca da korunabileceği, 5846 sayılı kanunun 83. maddesi uyarınca haksız rekabete dair hükümlerin uygulanacağı, eser sahibinin ...’nın 58. maddesinin “d” bendi hükmü gereğince maddi tazminat ve “e” bendi hükmü gereğince de manevi tazminat talep etme hakkının bulunduğu, maddi ve manevi tazminat miktarı yönünden de kesinleşen ... 4....
Bu anlatımlar çerçevesinde somut olay incelendiğinde; mahkemece talimat ile alınan 30.10.2013 tarihli bilirkişi raporunda gösterilen kusur oranları kabul edilmiş ise de; yukarıda açıklanan hukukî ilkeler gözetilmeden sadece işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatı ilkelerine göre olaya etkili kusur durum ve oranlarını belirleyen bilirkişi kurulu raporunun yeterli olduğundan söz edilemez. Taraflar arasındaki ilişki mülga 818 sayılı BK'nın 355 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olduğu gözetilerek davalıların davacıların murisinin ölümünde kusurlu olup olmadığı, varsa oranının belirlenmesi için eser sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirme yapacak konunun uzmanlarından oluşan heyetten rapor alınması zorunludur. Mahkemece eser sözleşmesi hükümlerine göre konunun uzmanlarından oluşturulacak teknik heyetten rapor alınmadan işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatı ilkelerine göre hazırlanan rapora göre karar verilmesi doğru olmamıştır....
Karar aleyhine davalı T5 A.Ş. vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurmuştur. 1- FSEK madde 22'de çoğaltma hakkı, madde 23'de umuma yayma hakkının eser sahiplerinin mali hakları olduğu, FSEK Madde 15'te eserde ismin belirtilmesinin manevi hak olduğu ve münhasıran eser sahibine ait olduğu düzenlenmiştir. Mali ve manevi hakların ihlali halinde, tazminat talepli davanın bu hakları ihlal edene karşı açılması gerekir. FSEK Madde:25 ( Değişik 21/02/2001- 4630/15 ) "Bir eserin aslını veya çoğaltılmış nüshalarını, radyo-televizyon, uydu ve kablo gibi telli veya telsiz yayın yapan kuruluşlar vasıtasıyla veya dijital iletim de dahil olmak üzere işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla yayınlanması ve yayınlanan eserlerin bu kuruluşların yayınlarından alınarak başka yayın kuruluşları tarafından yeniden yayınlanması suretiyle umuma iletilmesi hakkı münhasıran eser sahibine aittir" düzenlemesi mevcuttur....
Eser sahibinin, FSEK tarafından kendisine tanınan mali ve manevi haklarına tecavüz mevcut olduğunda, FSEK 15. 22. 23. ve 25. maddesi delaleti ile 68. ve 70. madde uyarınca tecavüz edene karşı dava açma hakkı olduğundan, güzel sanat eser sahibi davacı tarafından eserinin, ... Televizyon kanalında 08/03/2016 tarihinde ... tarafından sunulan “8 Mart Dünya Kadınlar Günü“ içerikli programda yayın akışı içerisinde izin alınmaksızın kullanıldığından bahisle maddi ve manevi tazminat talep edildiğinden, ... Televizyon kanalı ise davalı ....'...
Mahkemesi’nce verilen 03/02/2015 tarih ve 2014/42-2015/123 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ...........tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı, kendisi tarafından çekilen, ....................... internet sitesinde yayımlanan, FSEK kapsamında eser niteliğini haiz, Sinop Şehrinin görüntüsünü oluşturan fotoğrafın, davalı tarafından ticari maksatla kullanılan takvime, eser sahibi müvekkilinin fotoğraf üzerindeki isminin bilgisayar ortamında silinerek, izinsiz ve sözleşme olmaksızın basılıp çoğaltıldıktan sonra dağıtılmak suretiyle, manevi haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek, 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
