-KARAR- İlgisi yönünden davacının Türk Vatandaşlığını kazanıp kazanmadığı, kazanmış ise boşanma kararı ile kaybedip kaybetmediği veya Türk Vatandaşlığından çıkıp çıkmadığının ilgili nüfus müdürlüğünden tespit edilmesi, ondan sonra gönderilmesi için dosyanın yerel mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 04.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

İnceleme konusu olayda; Bakanlar Kurulunun 22.06.2000 tarihli kararına istinaden vatandaşlıktan 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun 20. maddesine istinaden çıkmasına izin verilen davacının, 24.04.2001 tarihinde çıkma belgesini teslim alarak Türk vatandaşlığını kaybettiği, davacının, Almanya ülkesindeki, çalışılan ve ev kadınlığı sürelerini borçlanma isteminin Kurumca, talep tarihinde Türk vatandaşı olmaması nedeniyle reddedildiği anlaşılmakla birlikte; davacının, Almanya ülkesindeki ikamet tarihlerini ve çalışma dönemi ile sürelerini gösteririr ikamet belgesi ve hizmet cetvelinin ilgili merciilerden yöntemince celbedilip, davacının, Almanya ülkesinde Türk Vatandaşlığında geçen, 3201 sayılı Kanun kapsmında borçlanmaya esas süreler tespit edilmeden, infazda çelişki ve tereddüt oluşturacak biçimde, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma gerekir....

Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının Bakanlar Kurulunun izniyle Türk vatandaşlığından 07/06/2002 tarihinde çıktığı, öte yandan davacının eşi olan Şenol Pekesen'in 23/02/1997 tarihinde vefat ettiği, davacının eşi olan murisin 1985- 1996 arası Avusturya ülkesinde çalışma kaydının bulunduğu, davacının vefat eden eşinin yurt dışında geçen çalışma süresinden 1080 günü borçlanmak için Kuruma müracaat ettiği ve borçlanma bedelini 23/10/2018 tarihinde ödediği davacının Türk Vatandaşı olmadığı gerekçesi ile talebin reddedildiği anlaşılmaktadır. Her ne kadar davacının, vefat eden eşinin hizmetlerini borçlanma talebi davacının Türk vatandaşı olmadığı gerekçesi ile reddedilmiş ise de red işlemi hatalı olup, 3201 sayılı Yasanın 1.maddede Türk vatandaşları ile doğum ile Türk vatandaşı olupda çıkma izni almak sureti ile Türk vatandaşlığını kayebedenlerin yurt dışındaki sigortalılık sürelerini borçlanabileceği ortadadır....

Mahkemece davacının borçlanma hakkı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanun'un Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar başlıklı 28 inci maddesine dayandırılmıştır. Maddede – “ (Değişik: 09.05.2012-6304/14 md.) (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklıdır. (2) Bu madde kapsamında bulunan kişilerin, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları ile askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü yoktur. Bu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler.” hükmü bulunmaktadır....

Hukuk Dairesinin 26.03.2015 tarih ve 2014/9062 Esas, 2015/5779 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere, 3201 sayılı Kanun’un 1. Maddesi uyarınca çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler, "Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen süreleri" borçlanabilirler. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun 26. Maddesinde, ". MADDE 26 – (1) Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmak üzere Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyenlerden talepleri uygun görülenlere Bakanlıkça, Türk vatandaşlığından çıkma izin belgesi; verilen izin sonucunda veya önceden yabancı bir devlet vatandaşlığını kazandığını belgeleyenlere ise Türk vatandaşlığından çıkma belgesi verilir. (2) Çıkma izin belgesi, karar tarihinden itibaren iki yıl geçerlidir. İzin belgesini alanlar bu süre içerisinde yurt içinde ikamet edilen yer valiliğine, yurt dışında ise dış temsilciliklere yabancı devlet vatandaşlığını kazandıklarına dair bilgi ve belgeleri vermek zorundadır....

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yabancı öğrenci kontenjanından Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne yerleşmek isteyen davacının, Selçuk Üniversitesi Önlisans ve Lisans Düzeyinde Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabulü Yönergesi kapsamında istenilen vukuatlı nüfus kayıt örneğini de sunmak suretiyle davalı idareye başvuruda bulunduğu, mevzuatta yabancı uyruklu öğrencilerden istenen gerekli evraklardan olan vukuatlı nüfus kayıt örneğinin, kişilerin Türk vatandaşlığını kazandıkları tarih bilgisini içermesi gerektiğine ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı, bu hususta davalı idare tarafından yapılan yabancı uyruklu öğrenci alımı ilanında da herhangi bir açıklamanın da yer almadığı, sadece vukuatlı nüfus kayıt örneğinin istendiği bilgisine yer verildiği, ayrıca davacının nihai sonuçlar açıklanmadan Türk vatandaşlığını kazandığı tarihi içeren vukuatlı nüfus kayıt örneğini de davalı idareye sunduğu görüldüğünden, mevzuatta bulunmayan...

Mirasçılardan ... 1981 yılında 403 Sayılı Tük Vatandaşlığı Kanununun 25/ç maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kaybetmiştir. Türk vatandaşlığını kaybedenler yabancı muamelesine tabi tutulurlar. (TVK m. 29) Mahkemece ....'ın hangi ülke vatandaşı olduğu tespit edilerek mensubu bulunduğu ülke ile murisin ölüm tarihi (mirasın intikal tarihi) esas alınarak karşılıklılık mevcut olup olmadığı tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 05.11.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı istinaf dilekçesi ile özetle, davacının bölgede yaşanan terör olayları sonucu Irak Ülkesine göç etmek zorunda kaldığını ve uzun yıllar boyunca da Irak ülkesinde yaşayarak T1 ismi ile Irak vatadaşlığını kazandığını, aslen Türk Vatandaşı olan davacının askerlik görevini yapmadığı için vatandaşlıktan çıkarıldığını, halen Türkiye kimlik kartı olan davacının isminin gerçekte Asko Yılmaz olduğunu, davacının gerçek vatandaşlığını kazanabilmek için yetkili mercilere başvuru yaptığını ve Irak vatandaşlığındaki ismi ile Türkiye kimlik kartındaki ismi farklı olduğu için aynı kişi olduğuna ilişkin tespit getirmesi durumunda vatandaşlık hakkını tekrar kazanabileceği belirtildiği için iş bu davayı açtıklarını, aile nüfus kayıt örneğindeki kardeşi ile DNA testine esas olmak üzere kanları alınıp Adli Tıp Kurumuna gönderildiğini, gelen yazı cevabında da görüleceği üzere aynı soydan erkek bireyler olduğu sonucuna varıldığını, dinlenen tanıklar da huzurda bulunan davacının...

Mahkemece davacının borçlanma hakkı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar başlıklı 28. maddesine dayandırılmıştır. Maddede – “ (Değişik: 9/5/2012-6304/14 md.) (1) Doğumla Türk ... olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklıdır. (2) Bu madde kapsamında bulunan kişilerin, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları ile askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü yoktur. Bu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler.” hükmü bulunmaktadır....

Asliye Hukuk Mahkemesi' nin 12/05/2022 tarih 2022/172 Esas 2022/198 Karar sayılı ilamı ile; "Davanın Aktif Dava Arkadaşlığı Yönünden REDDİNE" karar verilmiştir. C)İSTİNAF NEDENLERİ Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar başlıklı 28. maddesinin 1. Fıkrasında "Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler....