Ayıp, imal edilen bir eserde veya malda, sözleşme ve ekleri ile iş sahibinin beklediği amaca ve dürüstlük kurallarına göre bulunması gereken vasıfların bulunmaması, bulunmaması gereken vasıfların ise bulunmasıdır. Şayet, imal edilen eserde ayıp varsa, iş sahibi tarafından süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunulması şartıyla sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Borçlar Kanunu'nun 360. maddesinde sayılan seçimlik haklarından birisini kullanabilir. Bu hakkın kullanması için iş sahibi tarafından ayrı bir dava açılabileceği gibi, yüklenici tarafından aleyhine açılmış olan bir davada da bu hususu def'i olarak ileri sürebilir. 360. maddeye göre iş sahibinin seçimlik hakları sözleşmeden dönme, bedelden indirim yapılmasını veya ayıbın giderilmesini talep etme haklarıdır....
Noterliği'nin 15058 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile yapıldığını, ancak yine olumlu bir dönüş alınamadığını, müvekkilinin, 54.000 Km'de olduğunu zannederek aldığı araç sebebiyle oldukça mağdur edildiğini, aracın kilometresinin gerçekte çok yüksek olması sebebiyle aracı satmakta dahi zorlandığını ve satın aldığı bedelin çok daha altında rakamlarla karşı karşıya kaldığını belirterek; aracın 54.000 Km'de olduğuna yönelik yanılgı oluşturularak satılan aracın o dönemki gerçek kilometre ve bedelinin tespiti ile müvekkilinin ödemiş olduğu 74.250- TL. arasında farkın tespit edilerek ayıp oranında indirim yapılmasını ve bu farkın müvekkile iadesine karar verilmesini, davacının davalıdan satın aldığı aracın kilometresinin düşürüldüğünün anlaşılması sebebiyle ayıp oranında bedelde indirim yapılarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000- TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacı vekili ıslah dilekçesiyle özetle, taleplerini 12.000- TL'na yükseltmiştir...
Hukuk Dairesi 2020/10518 Esas 2020/7445 Karar) Bu hususta ilk derece mahkemesi tarafından yapılan araştırmada tanıklar dinlenmiş, tanıkların davacının aracın km ile oynandığını öğrendikten sonra telefon ile davalıyı arayarak ayıbı bildirdiğini, bu telefon görüşmesinin davacının davalı yana gönderdiği ihtardan evvel olduğunu beyan ettikleri görülmüştür. Dosyadaki km sorgusu davacının gizli ayıbı öğrendiği tarih olarak kabul edildiğinde davacının davalıya gönderdiği ihtar ile bu sorgulama arasında davalıyı arayarak ayıp ihbarında bulunduğu anlaşılmakla ayıp ihbarının süresinde olduğu kabul edilmiştir. Aracın kilometresinin değiştirilmesi gizli ayıp niteliğindedir. Bu durumda ayıp nedeniyle satış bedelinden indirilecek miktarın tespitinde, doktrinde; "mutlak metod", "nisbi metod" ve "tazminat metodu" adıyla bilinen değişik görüşler mevcutsa da, gerek Daire, gerekse Yargıtay tarafından öteden beri uygulanan "nispi metod" olarak adlandırılan hesaplama yöntemi benimsenmektedir....
A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle; araçta gizli ayıp bulunmadığını, Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiğini, ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını, onarım seçimlik hakkının kullanıldığını, davacının aracı kullanmaya devam ettiğini, aracın yıprandığı dikkate alınarak bedelde indirim yapılması gerektiğini, değer kaybının tespit edilmesi gerektiğini, araçta kullanımdan kaynaklanan hatalar olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir. 2. Davalı ... Otomotiv Servis ve Tic. A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle; Ticaret Kanunu hükümlerine göre davacının süresinde ayıp ihbarında bulunmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, görevsiz mahkemede alınan bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilmediğini, imalat hatası ve gizli ayıbın söz konusu olmadığını, davacının kullanımını engellemeyen arızaların giderildiğini, halen aracın davacı tarafından kullanıldığını, faizin aracın iadesi ile başlaması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir. C....
Maddesine göre alıcı ayıbı ihbar etmek suretiyle satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme haklarına sahiptir. Somut olayda davalı aracı satan olduğundan kendisinden önce olan km düşürme eyleminden sorumdur. Davacı taraf bedelde indirim anlamında tazminat istediğinden davacının 20.000,00 TL tazminata hak kazanmıştır. Ancak dava sırasında aracı 107,500,00 TL'ye satması karşısında davacının zararı 12.500,00 TL olduğundan davanın kısmen kabulüne " şeklinde karar vermiştir....
Evleri, B blok, 46 nolu daireyi 29.01.2007 tarihli sözleşme ile davalıdan satın aldığını, satış sözleşmesinde, ilanlarda, reklam ve broşürlerde vaat edilmesine rağmen bağımsız bölümde ve ortak alanlarda eksik ve ayıplar bulunduğunu ileri sürerek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla satış bedelinden şimdilik 67.500,00 TL indirim yapılarak bu meblağın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, ıslah dilekçesi ile talebini 79.625,00 TL'ye yükseltmiştir. Davalı; süresinde ayıp ihbarı yapılmadığını, hiç bir ihtirazi kayıt olmaksızın taşınmazın teslim alındığını, taşınmazda ayıp ve eksik imalat bulunmadığını, mahal listesine uygun olarak inşaatın tamamlanarak teslim edildiğini savunarak davanın reddini dilemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) 2018/414 Esas, 2020/172 Karar sayılı kararı ile; " davacının araçta 300.000 km yol yaptığı tüketicinin maldan beklediği faydanın kısmende olsa gerçekleştiği, misli ile değiştirilmesi satıcı açısından güçlükler doğuracağı, ayıp oranında bedelden indirime karar verilmesi gerektiği, ayıp oranında bedelden indirime karar verildiğinden, arıza nedeniyle servise ödenen bedelin istenemeyeceği, maddi ve manevi tazminat bedellerinin ise sübuta ermediği, " gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile; 15.000,00 TL değer kaybı alacağının dava tarihi olan 11/09/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir. İSTİNAF TALEBİ : Davacı vekili 13/07/2020 tarihli istinaf dilekçesinde; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın tümden kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir....
28/03/2022 tarihli ıslah dilekçesinde TBK m.227 kapsamında aracın ücretsiz onarımı taleplerini ıslah ederek ayıp oranından bedelden indirim haklarını kullanmak istediklerini beyan etmeleri üzerine alınan makine bilirkişi raporunda nispi metoda göre yapılan hesaplama sonucunda davacının talep edebileceği ayıp oranında indirim bedelinin 5.628,01 TL olduğu anlaşılmış olup dosya davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Mahkemece alınan bilirkişi raporu ile delil tespit raporu birbiriyle örtüşmekte olup, her iki raporda da aracın mevcut arızasının üretimden kaynaklanan gizli ayıp niteliğinde bulunduğu,ayıbın orijinal parça değişimi suretiyle yapılabileceği tespiti de dikkate alındığında, belirlenen onarım bedeli tutarının fahiş olduğundan söz edilemeyecektir.Davalı vekilinin ayıp ihbar süresine, ayıbın niteliği ve onarım bedeline ilişkin ileri sürdüğü istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Diğer yandan davacı tarafça dava dilekçesinde seçimlik haklardan ayıpsız benzeri ile değişim talep edilmişken, ıslah dilekçesiyle ayıp nedeniyle bedelden indirim talep edilmiştir....
Ayıp halinde alıcının hakları 6098 sayılı TBK'nın 227- (1) maddesinde; "Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, İmkan varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme" olarak sayılmıştır. Alıcının genel hükümlere göre tazminat hakkının saklı olduğu da hüküm altına alınmıştır (m.227/1)....
