Mahkemece, davanın kabulü ile 1.000,00 TL kira alacağı, 1.000,00 TL eksik imalat bedeli olmak üzere toplam 2.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava, geç teslim nedeni ile uğranılan kira kaybı ile eksik imalat bedelinin davalıdan tahsiline ilişkindir. Taraflar arasında imzalanan satış sözleşmesinin “gayrimenkulün teslimi ve kullanılması” başlıklı kısmında gayrimenkulün inşaat süresi 30 ay olarak düzenlenmiştir. Her iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde, alacaklı, temerrüde düşen borçludan TBK.125. vd. (BK. 106. vd.) maddeleri çerçevesinde aynen ifa ve gecikmeden dolayı uğradığı zararının veya aynen ifayı reddederek müspet zararının yahut sözleşmeyi feshederek menfi zararının tazminini seçimlik olarak isteyebilir. Somut uyuşmazlıkta davacı, sözleşmeyi ayakta tutarak geç teslim nedeni ile uğradığı zararın tazminini istemektedir....

-K A R A R- Davacı vekili, arsa sahibi müvekkili ile yüklenici davalı arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile ek sözleşmenin akdedildiğini, müvekkilinin bilgisi olmadan davalının proje değişikliğine giderek dükkan sayısını arttırdığını, sözleşmedeki paylaşım oranına göre müvekkiline sekiz dükkanın daha verilmesi gerektiğini, bu artırım neticesinde ortaya çıkan dükkan ve konutların küçültülerek değerinin azaldığını, müvekkilinin bu nedenle zarara uğradığını, yapılan imalatların da eksik ve ayıplı olduğunu, sözleşmelere göre öngörülen sürede müvekkiline konut ve dükkanların teslim edilmeyerek müvekkilinin kira kaybına uğradığını, ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere ....000,00 TL sekiz adet dükkan, ....000,00 TL sözleşme dışı yapılan fazla dükkanlar gereğince uğranılan zarar, ....000,00 TL ayıplı ve eksik imalat ile ....000,00 TL kira kaybı bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, dava devam ederken ayıplı ve eksik ... bedeli için...

Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 527. maddesi ( mülga 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun, 414. maddesi ) kapsamında vekâletsiz iş görme hükümlerine göre kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranda ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebilir. Somut olayda; Davacı kiracının 5 yıl süreli kira sözleşmesi boyunca kullanacağını düşünerek kiralanan taşınmaz üzerine kira sözleşmesi gereğince harcamalar yaptığı ve sözleşme süresi dolmadan iş bu dava hakkında hüküm verildikten sonra, 05/07/2013 tarihinde, taşınmazı tahliye ederek anahtarlarını teslim ettiği anlaşılmaktadır....

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 4.000.TL imalat bedeli, 5.000.TL yoksun kalınan kâr olmak üzere toplam 9.000 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bentler dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, davalıya ait arsayı 1.5.2000 başlangıç tarihli sözleşme ile 3 yıllığına kiraladığını, mecura yaptığı cafe-bar inşaatının davalı tarafından yıktırılıp sözleşmenin haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek mecura yaptığı imalat bedeli ve kâr kaybına ilişkin eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, imalat bedeline ilişkin olarak dosya içinde bulunan 25.9.2001 tarihli tespit bilirkişisinin raporu esas alınarak hüküm kurulmuştur....

KARAR Davacı vekili, müvekkilinin 1986 yılında kira sözleşmesiyle davalı belediyeye ait işhanının birinci katında kendi malzemesiyle "maksim 5" adı altında bir gazino inşa ettiğini, taraflar arasında düzenlenen, kira sözleşmesinde taşınmazın belediye tarafından yıkılması veya geri alınması halinde sabit tesislerin günün rayiç bedeline göre tazmin edileceğinin kararlaştırıldığını, binanın alınan encümen kararıyla yıkımına karar verilerek 2001 yılı ocak ayında davalı belediye tarafından yıkıldığını ileri sürerek imalat bedeli ile kazanç kaybı olmak üzere toplam 2.000.000.000 TL nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 12.6.2006 tarihinde verdiği ıslah dilekçesi ile yoksun kalınan kardan feragat ettiğini, imalat bedeli olarak toplam 148.407,00 YTLnin tahsilini istemiştir. Davalı, idari yargının görevli olduğunu beyanla görev itirazında bulunmuş, esas yönden de davanın reddini savunmuştur....

Her ne kadar kira sözleşmesi ve şartnameye göre yapılan tüm imalatların bedelsiz olarak belediyeye terk edileceği kararlaştırılmış ise de, 10 yıllık sözleşme süresi dolmadan tahliye edilen kiralananın tahliye nedeniyle kira süresinin geri kalan süresinde kullanamadığı imalat bedellerinin tümünü alamaması davalı kiralayan yararına sebepsiz zenginleştirme oluşturur. Ayrıca ilk alınan bilirkişi raporunda kilit taşı döşeme m2 bedeli 25TL olarak alınmasına rağmen, hükme esas alınan raporda hiçbir gerekçe ve denetime uygun veriler kullanılmadan, kilit taşı döşeme m2 bedeli olarak 71TL alınmıştır....

Davacı asıl ve birleşen davasında, davalılar ... Ltd.Şti. ile... Ltd.Şti.’nin ortaklaşa olarak inşaattan en geç ekim 2009 sonunda anahtar teslimi olarak daire satın aldığını, bu davalıların kendi hisseleri karşılığı aldıkları dairelerin tümünü, organik bağlantı içinde oldukları diğer davalı...Ltd.Şti. üzerine naklederek satışlarını bu şirket üzerinden yaptıklarını, satın aldığı dairede bulunan eksik işlerin belirlenmesi için açtığı tespit davası sonucu 47.450 TL eksik imalat bedeli tespit edildiğini, ayrıca satış sözleşmesinde geç teslim halinde rayiç kira bedeli ödeneceğinin taahhüt edildiğini, ara malik konumunda olan davalılar...Ltd.Şti. ve ...’in de sorumlu olduğunu ileri sürerek, fazlası saklı kalmak üzere 47.450 TL eksik imalat bedeli ve 2.000TL rayiç kira bedeli ile Ocak 2010 tarihinden iskan ruhsat tarihine kadar işleyecek aylık 1.000TL rayiç kira bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir. Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir....

DELİLLER : İstinaf incelemesine esas; Yerel mahkemenin dosyası içerisinde bulunan belge ve kayıtlar. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibariyle daire alım satım/eser sözleşmesinden kaynaklanan eksik imalat nedeniyle tazminat ve geç teslim nedeniyle mahrum kalınan kira kaybı isteğidir....

kabulü ile, eksik iş bedeli istemi yönünden 10.000,00 TL'nin dava tarihinden, 36.960,00 TL'nin ıslah tarihinden, kira bedeli istemi yönünden 10.000,00 TL'nin dava tarihinden, 37.994,24 TL'nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'...

Sulh Hukuk Mahkemesi 2019/67 numaralı dosya ile dosyaya sunulan bilirkişi raporu doğrultusunda inşaatın hangi aşamada olduğunun tespit edildiği daire satış sözleşmesinin not başlıklı kısmında ise 31.12.2018 tarihine kadar daire teslim edilmediği takdirde aylık 500,00 TL kira bedeli ödemeye T14 olarak taahhüt ediyorum dediğini, kira alacağına taahhüt eden T14 taahhüt ettiği kira bedeli teslim edilmesi gereken tarihten itibaren ödemesinin gerektiğini, şimdilik 50,00 TL eksik imalat bedelinin 31.12.2018 tarihinden yasal faiziyle davalı satıcı Behcet'ten, şimdilik 50,00 TL kira bedelinin 31.12.2018 tarihinden yasal faiziyle davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....