Bu nedenle kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranında ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebilir. Kiraya verenin sorumluluğu zorunlu ve faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır. Taraflar arasında sözlü kira sözleşmesi bulunduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacı kiracı tarafından kiralananda yapılan imalat ve tadilatların değeri sözleşmenin başlangıç tarihine göre belirlenmiş ise de söz konusu imalatların, faydalı ve zorunlu nitelikte olup olmadığı ile sökülüp götürülmesinin mümkün olup olmadığının tespiti yapılmamış ve imalatların yıpranma payı hesap edilmemiştir. Nitekim, taraflar arasında görülen tahliye davasında alınan bilirkişi raporunda, bedeline hükmedilen bir takım imalatların sökülebilir nitelikte olduğu belirtilmiştir....
Kural olarak kiracı tarafından kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu imalat bedellerinin vekâletsiz işgörme ( BK m. 414) ve sebepsiz zenginleşme (BK m. 61 vd.) hükümlerine göre kiraya verenden istenmesi mümkündür.Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 527. maddesi ( mülga 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun, 414. maddesi ) kapsamında vekâletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle davacı kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranında bedelin tazmini talep edilebilir....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı arsa sahibince binanın eksiksiz ve hatasız teslim alınmadığı, sözleşmedeki kira bedelinin davacı tarafınca hak edildiği, eksik imalat bedelinin 6.783,00 TL. olduğu, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin 13. maddesinde belirtilen bodrum kattaki 3/10 hisse nispetindeki 60 m² lik alanın sözleşmenin 13. maddesi gereğince mal sahibine ait iş yerlerine mimari projede tahsis yapılmadığı, kat irtifakının kurulmuş olduğu ve belediye tarafından da onaylanarak son halini alan tadilat projesinde de kat maliklerinin birisinin dahi onayı olmadan yeni tadilat projesinin çizdirilemeyeceği dolayısıyla talebin 3194 Sayılı İmar Kanunu ve Kat Mülkiyeti Kanunu'na aykırı bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 6.783,00 TL. eksik imalat bedelinin ve 10.000,00 TL. kira bedeli alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir....
Mahkemece, iddia savunma bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre asıl dava bakımından sözleşmenin feshine davacı yüklenicinin sebep olduğu ve yaptığı imlaatın ekonomik değerinin bulunmadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine, Birleşen dava bakımından manevi tazminat ile yıkılan evlerin bedeli ve kooperatif kusuru, fesih ve yeniden tescil dolayısı ile oluşan zararın tazmini isteminin ispatlanamadığı, bu talepler bakımından davanın reddine feshedilen sözleşme kapsamında elde edilemeyen ... daire için ... yıllık emsal kira bedelinin 55.950 TL olduğu birleşen davacıların ıslah talebi bulunmadığı birleşen davanın kısmen kabulü kira bedeli bakımından taleple bağlı kalınarak ....000,00 TL nin, davalı kooperatiften alınarak, davacılara verilmesine, karar verilmiştir. Kararı, asıl dava davacı -birleşen dava davalı vekili temyiz etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 17/07/2013 NUMARASI : 2010/615-2013/933 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair karar, davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracı tarafından kiralayan ve malikler aleyhine açılan 80.426 TL imalat bedeli,7.805 TL kiralananda mevcut eşya bedeli ve yeni yer kiralanması halinde kira farkı nedeniyle uğrayacağı zarardan şimdilik 1.000 TL ve tespit masrafının davalılardan tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, 77.340 TL tazminatın 01.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıların tapudaki hisse oranlarına göre tahsiline, davacının eşya bedeline ilişkin talebinin kabulü ile 7.805 TL'nin 01.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıların tapudaki hisse oranlarına göre tahsiline,davacının değişik iş dosyası olan ...Sulh Hukuk Mahkemesinin .....
Hukuk Dairesinin 16/11/2015 tarihli ve 2015/9958 E. 2015/9905 K. sayılı kararıyla; uyuşmazlığa uygulanması gereken 818 sayılı Borçlar Kanunu'na tabi kiralananlarda faydalı ve zorunlu imalat bedellerinin vekâletsiz işgörme ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edilebileceği, alınan bilirkişi raporlarında faydalı ve zorunlu imalat bedelleri ile ilgili inceleme ve değerlendirmeler yapıldığı, kira sözleşmesinin imalata ilişkin özellikle “tarafların yükümlükleri” başlığı altında düzenlenen 3. ve 4. maddesi ile “sözleşmenin feshi” başlıklı 6.1. maddesi değerlendirilerek sonuca varılmalıysa da sözleşmenin feshi başlığı altında düzenlenen 6.1.maddesini takip eden bir sonraki sayfada yazılı olan ve eksik bırakılan “tüm yatırım, tadilat ve onarımların piyasa değeri üzerinden amortisman bedelleri düşüldükten sonra peşin ödemeyi kabul eder” hükmüne ilişkin tam metin de getirtilerek karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozulmuştur....
Kira sözleşmesinin 12. maddesinde, kiracının kiralanan şeyin içinde ve dışında yaptıracağı tezyinat masraflarının kendisine ait olacağı ve kira müddeti bittiğinde yapılan her türlü masraf için tazminat istemeye hakkı olmamak üzere bu gayrimenkul inşaatının tamamının mal sahibinin olacağı kararlaştırılmıştır. Mahkemece yapılan keşif sonucunda alınan bilirkişi raporunda, seramikler, parkeler, alçıpan duvarlar, elektrik, telefon tesisatı, kablolar ve otomatik sigorta sistemi, jaluzi, klozet, kağıtlık, mutfak eviyesi, banyo bataryası imalatlarının bedelinin kira sözleşmesinin 12. maddesi gereğince talep edilemeyeceği, pvc pencere ve doğalgaz tesisatı için yapılan 3.352 TL imalat bedelinin davacıya ödenmesi gerektiği bildirilmiştir....
ve dava etmiştir. 10/10/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile, ıslah tarihine kadar işleyen kira bedelleri de dahil olmak üzere eksik ve ayıplı işler bedeli ve gecikme kirası toplamı 116.922 TL olarak davalarını ıslah ettiklerini beyan etmiş, ıslah tarihinden itibaren açıkça faiz isteminde bulunmamıştır....
Bu durumda mahkemece; bilirkişi raporunda davacının yaptığı bir takım tadilatların sökülmüş olduğu, sözleşmede mal sahibinin izni olmadan tadilat yapılmayacağına ilişkin düzenleme bulunduğu, ancak bir takım imalat bedellerinin halen kiralananda bulunduğu, bu durumda davalının bu imalatları benimsediğinin kabulü gerektiği dikkate alınarak, ayrıca kural olarak davacı kiracının sökülebilir imalat bedellerini isteyemeyeceği, ancak davacı kiracı sökülebilir imalatları da alamadığını ileri sürülmüş olmakla bu iddiada da araştırılarak, kiraya veren tarafından benimsenen imalat bedellerine hükmedilmesi gerekirken davanın tümden reddi doğru olmamıştır. Depozito bedeli yönünden incelemede; depozito, kiracının tahliyeden sonra mecurda muhtemel zarar ziyanın veya sözleşmeye göre kiracıya ait olan giderlerin karşılanması amacıyla alınmaktadır. Davacı kiracı tarafından taraflar arasındaki kira sözleşmesine göre ödenen depozito bedeli talep edildiğine göre ve sözleşmenin özel şartlar 11....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/574 esas sayılı dosyasında ise; davanın dava tarihi olan 01/10/2013 tarihinden taşınmazların kiraya verildiği tarihlere kadar 19.500,00 TL kira kaybı ile 9.437,10 TL ek ve yararlı iş bedeli talebi ile açıldığını, kira kaybı alacağı yönünden; 19.500,00 TL üzerinden açılan davada 19.500,00 TL üzerinden kabul edildiğini, 9.437,10 TL ek ve yaralı iş bedeli yönünden; Ankara 9....