İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının zamanında ödenmesini güvence altına almak için, mahkeme kararı ile borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulmasıdır. İhtiyati haciz, HMK’ndaki ihtiyati tedbirin özel bir çeşidi olup, ihtiyati haczin şartları ve etkileri İİK’nda düzenlenmiştir. İhtiyati haciz yolu başlı başına bir icra takip yolu değildir. Alacaklı borçluya karşı alacak davası açtıktan veya icra takibi yaptıktan sonra da aynı alacak için ihtiyati haciz isteyebilir. Borçluya karşı genel haciz yolu ile takip yapmış olan alacaklı takip kesinleşmeden önce hakkını tehlikede görüp, aynı alacak için borçlunun mallarına ihtiyati haciz koydurma hakkına haizdir. İhtiyati haciz talebine konu çek incelendiğinde muaccel olmuş bir alacağın söz konusu olduğu anlaşılmakla bu durumda mahkemenin kabulünde olduğu gibi, davalı şirketin mallarını kaçırması tehlikesinin bulunmaması talebin reddini gerektiren bir husus değildir....
Gerek birinci, gerek ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında, ihtiyati haciz talep edebilmek için , öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre, ihtiyati haciz isteyebilmek için , alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır.Rehinle temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir....
E) İSTİNAF NEDENLERİ: Aleyhine verilen ihtiyati haciz kararına itirazı reddedilen şirket vekili istinaf dilekçesinde; İhtiyati haciz kararının *** tarihinde müvekkil şirkete yapılan fiili haciz işlemi ile öğrendiklerini, söz konusu ihtiyati haciz kararının haksız ve hukuka ayrı olduğunu, fiili haciz nedeniyle müvekkil şirketin şuan çok zor duruma düştüğünü,ihtiyati haciz istenen kaçak cezasına ilişkin taraflarınca Bismil *....
e karşı açılan menfi tespit davasında da ihtiyati tedbir kararı verilmiş olduğunu, çekin bankaya ibrazında bankaca çek arkasına ödeme yasağı şerhi de konulmuş olduğunu, ihtiyati haciz kararının yasal koşulları bulunmadığını bildirerek, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Mahkemece, rehinle temin edilmemiş, muaccel bir alacak için kambiyo senedi niteliğindeki çeke dayanarak ihtiyati haciz talep edildiği, bu alacak konusu çekle ilgili ihtiyati tedbir niteliğindeki ödeme yasağı kararının ihtiyati haciz kararı verilmesine engel olmadığı gibi verilen ihtiyati haciz kararına yapılan itirazı inceleme görev ve yetkisinin de mahkemeye ait olduğu gerekçeleriyle ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmiş, karar ihtiyati hacze itiraz eden vekilince temyiz edilmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan dava sonucunda mahkemenin 30.12.2021 tarih ve 2018/1157 esas, 2021/997 karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, tahkim kurulu kararının tenfizine karar verildiği, ihtiyati haciz talep eden tarafça, yerel mahkeme kararı ile tenfizine kararı verilen alacak için ihtiyati haciz talebinde bulunulduğu, İstanbul 16....
Mahkemece, iddia ve tüm dosya kapsamına göre, ihtiyati haciz talep edenin aleyhine ihtiyati haciz istenen gemi donatanının işveren olduğuna dair hiçbir delil sunmadığı gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiştir. Kararı, ihtiyati haciz talep eden vekili temyiz etmiştir. Talep, işçilik alacaklarını teminen ... IMO nolu ... Gemisi üzerine ihtiyati haciz konulması istemine ilişkindir. İhtiyati haciz, bir para alacağının zamanında ödenmesini sağlamak için mahkeme kararı ile borçlunun mallarına geçici bir süre el konulmasıdır. İhtiyati haczin koşulları 2004 sayılı İİK'nın 257. maddesinde hükme bağlanmış olup, ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için, alacaklının, alacağın varlığı ile yasada belirtilen koşulların oluştuğu yönünde mahkemeye olumlu şekilde kanaat uyandırması gereklidir....
Mahkemece, dava konusu alacağın varlığı ve miktarının yargılamayı gerektirdiğinden ve anılan alacak kalemleri ile ilgili olarak İİK.nun 257 ve devamı maddelerinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği, davacının iddiasını yaklaşık ispat ile ispat edemediği, ihtiyati haciz şartlarının oluşmadığı, gerekçesi ile İhtiyati haciz talebinin REDDİNE, karar verilmiş karara karşı, ihtiyati haciz talep eden davacı vekili istinafa başvurmuştur....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk Derece Mahkemesi, 08.01.2024 tarihli ara kararında; "...İhtiyati haciz talebinin yukarıda açıklanan iki hukukî sebepten, muaccel bir alacak için iborçlunun mal kaçırdığından bahisle htiyati haciz talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Davacı vekilinin daha önceki ihtiyati haciz talebinin alacağın varlığı hakkında mahkemece kanaat oluşmadığından bahisle reddedilmiş bu kez davacı vekili İİK'nın 257/II.maddesinde yazan ihtiyati haciz sebebini belirterek ihtiyati haciz talebinde bulunmuş ise de;öncelikle muaccel bir alacak için ihtiyati haciz talebinde bulunulduğu için artık İİK'nın 257/II.maddedeki şartların oluştuğundan bahisle ihtiyati haciz talebinde bulunulması usuli değildir. Çünkü, bu maddeye göre ihtiyati haciz talebinde bulunulması için alacağın muaccel olmaması gerekir....
Maddenin birinci fıkrasına göre, ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır.Rehinle temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. İİK' nun 281/2.maddesi gereğince; " Hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir. Teminatın lüzum ve miktarı mahkemece takdir ve tayin olunur. Şu kadar ki, davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde, teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemez."...
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava dilekçelerinde alacak miktarının tamamının belirtilerek kısmi dava açıldığını, kısmi miktar üzerinden ihtiyati haciz kararı verildiği ancak bakiye için ihtiyati haciz kararı verilmesi talebinin ilk derece mahkemesince dava konusu edilmeyen alacak için ihtiyati haciz verilemeyeceği gerekçesiyle taleplerinin reddedildiği, İİK 257. maddesinde ihtiyati haciz şartlarının belirtilmiş olup, bunların arasında alacağın tamamının dava konusu yapılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmaması nedeniyle istinaf taleplerinin kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılarak bakiye alacak üzerinden ihtiyati haciz kararı verilmesini istinaf ettikleri anlaşılmıştır. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; kısmi açılan esasa ilişkin davada, alacağın tamamı üzerinden ihtiyati haciz isteminden ibarettir. İstinaf incelemesi HMK 355....
