Asliye Ticaret Mahkemesi KARAR TARİHİ: 08/03/2024 DAVANIN KONUSU: 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ: 10/06/2024 İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi. Üye hakimin görüşü değerlendirildi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, davalı tarafın Antalya Genel İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyası ile dava dışı ... yönelik icra takibi yapıldığını, bu dosyadan müvekkili şirkete 89/1 birinci haciz ihbarnamesi, 89/2 ikinci haciz ihbarnamesi ve 89/3 bildirim gönderildiğini, müvekkilinin takip borçlusuna söz edildiği gibi bir borcu bulunmadığını, müvekkil şirketin takip borçlusu dava dışı ... ile herhangi bir bağı bulunmadığı gibi aralarında da bir ticari ilişkisi de söz konusu olmadığın, icra ve iflas kanunun 89/3....
İstirdat davasının açılmaması halinde ise ödeme yasağına ilişkin tedbir kararının kaldırılması gerekir.---- ------ Karara sayılı ilamı) Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmesi gerektiği anlaşılmakla; Davacı vekiline çeki ibraz eden ... ----- mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması için süre verildiği, davacı tarafça -------- dosyasında istirdat davası açıldığının bildirildiği,------ edildiğinde taraflar arasında dava dosyasının görüldüğü, davacı tarafça çek için istirdat davası açıldığı görülmekle, mahkememize açılan davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına ve mahkememizce dava konusu çek hakkında verilen ödemeden men tedbir kararının akıbetinin istirdat davası açılan ------sayılı dosyasından verilecek karara bırakılmasına dair aşağıdaki şekilde...
Üçüncü şahıs açtığı bu davayı kaybederse, mahkemece, dava konusu şeyin (Değişik ibare: 02/07/2012-6352 S.K./18.md.) yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere bir tazminata mahkum edilir. Bu fıkraya göre açılacak menfi tespit davaları maktu harca tabidir." şeklindedir. Açılan dava niteliği itibariyle İİK'nın 89/3. maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit isteğine ilişkin bulunmakta olup, içeriği yukarıda açıklanan madde kapsamında da açıkça belirtildiği üzere, davacı üçüncü kişi, takibin yapıldığı yer veya kendi ikametgahı mahkemesinde bu davayı açabilir. İlk Derece Mahkemesi'nce icra dosyasında alacaklı konumunda bulunan .......
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili; ilk derece mahkemesinin gerekçesinin aksine dava tarihi itibariyle HMK'nın 114/h maddesi gereği dava açmakta hukuki yararın bulunduğunu, İİK m.72/6 göre;…borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edileceğini, dosya arasına ibraz edilen ve davalı kurum tarafından gönderilen 30.05.2018 tarih ve .... sayılı belgeden de anlaşılacağı üzere müvekkiline gönderilen yazıda 16.000 ve 34.000 bin ton için (30.05.2018 tarihi itibariyle) 892.000,-EURO alacağa gecikmeden dolayı bloke konulduğunu, davalının bloke yazısına rağmen ilk derece mahkemesinin sadece 391.049,30,-EURO alacağı hüküm altına almasının davalının 30.05.2018 tarihli yazısı karşılığında hatalı olduğunu, kaldı ki açılan davanın "Menfi Tespit-İstirdat Davası" olarak açıldığını, İİK m.72 gereği ; menfi tespit davası icra takibinden veya hak edişlerden kesinti yapılmadan önce açılabileceği gibi icra takibinden veya hak ediş...
Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/111 esas sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı, çek iptali dosyasında mahkemece 14/06/2012 tarihinde “müdahillerin elinde bulunan çekler yönünden ise haklılık durumunun davacı tarafça açılan istirdat davalarında karara bağlanacağı, çek asıllarının müdahillerin elinde bulunduğu, bu nedenle çeklerin ortaya çıktığı için çek iptali davasının yerinde olmadığı anlaşılmakla bu çekler yönünden ise davanın reddine karar verildiği” gerekçesiyle davanın reddine dair hüküm kurulduğu, bu kararın Yargıtay 11....
İİK'nın 72. maddesinin 5. fıkrası gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur. Borcun ödenmiş olduğunu öğrenen mahkemenin yukarıda yazılı yasa hükmü gereğince davaya kendiliğinden istirdat davası olarak devam etmesi gerekir. Nitekim aynı ilkeler, Hukuk Genel Kurulunun 18.12.2018 tarihli ve 2017/3-1526 E., 2018/1948 K., sayılı kararında da benimsenmiştir. Davacı, dava dilekçesinde ödenen bedelin istirdadını talep etmiş, yargılama aşamasında icra dosyasına yapılan bir kısım ödemeler olduğu anlaşılmıştır....
GEREKÇE: Dava; üçüncü kişinin açtığı İİK 89/3.maddesine dayalı menfi tespit davasıdır. Davacı, birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinin usulüne uygun tebliğ edilmediğini, bu nedenle bu ihbarnamelere itiraz edilemediğini, takip borçlusuna ve takip alacaklısına borcunun olmadığını ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş; davalı ise davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesi tarafından, "...davanın İİK. 89/3. maddesi gereği üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davası olduğu, İİK'nun 89. maddesi uyarınca açılacak menfi tespit davalarının 3.haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılması gerektiği, 89/3 haciz ihbarnamesinin davacıya 20.08.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davanın ise 15 günlük süre dolduktan sonra 11/03/2021tarihinde açıldığı, yasada öngörülen işbu sürenin hak düşürücü süre olduğu, davacının ıslaha yönelik talebine itibar edilmediğinden, davanın hak düşürücü süre yönünden usulden reddine" karar verilmiştir....
VEKİLİ : Av. ... 3- ... Ltd. Şti. VEKİLİ : Av. ... 4- ... - (T.C Kimlik No: ...) VEKİLİ : Av. ... 5 -... DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) İSTİNAF KARARININ KARAR TARİHİ : ... YAZIM TARİHİ : ... Davacı tarafından davalılar aleyhine Konya Asliye ... Ticaret Mahkemesinin ......
Hukuk Dairesinin 2018/419 E. ve 2018/556 K sayılı 10.05.2018 tarihli kararında ... vekili tarafından 30.01.2018 tarihli dilekçe ile 2016/716 e. sayılı kararın düzeltilmesini talep etmiş olup, Sayın Mahkemece 10.05.2018 tarihinde, 3. şahıs vekilinin istinaf başvurusunun HMK.’nın 346/1 gereği usulden reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Asıl davada 21.11.2016 tarihinde itirazın iptali istenmiş olup davacı çekin kendisi tarafından 22.06.2016 tarihinde bankaya tahsil cirosu ile verildiğini, söz konusu çekin davalılardan ... tarafından zayi nedeniyle 29.06.2016 tarihinde çek iptali davasının açıldığı ve diğer sefahat sonucunda ... tarafından 05.05.2017 tarihinde çeki elinde bulunduran ... aleyhine istirdat davasının açıldığı anlaşılmıştır....
TTK.nun 818.maddesinde poliçeye ait maddede sayılan hükümlerin çek hakkında da tatbik olunacağı 818/1-s bendinde iptal hakkındaki 757-763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin 1 inci fıkrasının sayıldığı, TTK.nun 758. maddesinde Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkemenin, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre vereceği, verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkemenin, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldıracağı düzenlenmiştir. Anılan hükümler uyarınca çeki ibraz eden 3.kişi aleyhine istirdat davası açmak üzere davacı vekiline süre verilmiş, davacı vekili tarafından verilen süre içerisinde istirdat davası açılmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir....
