Mahkemece, dava konusu iki adet çekin hamilinin ortaya çıktığı, davacıya verilen süre içerisinde çek hamiline karşı istirdat davası açıldığı, davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına ve çekler ile ilgili verilen ödeme yasağı tedbirinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Ancak 6102 sayılı TTK’nin 763. maddesinde iptali istenen kambiyo senedinin mahkemeye sunulması durumunda davacıya istirdat davası açması için süre verileceği, davacının bu süre içinde dava açmaması durumunda, mahkemenin, kambiyo senedini, sunmuş olana geri vereceği ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldıracağı düzenlenmiş olup, bu düzenlemenin mefhumu muhalifinden anlaşılacağı üzere verilen süre içerisinde istirdat davasının açılmış olması durumunda kambiyo senedine ilişkin konulan ödeme yasağının kaldırılmaması gerekir. İstirdat davasını açan davacı, senedin ödeneceği endişesinden uzak bir şekilde yürütür ( ...)....
Hasımsız olarak açılan zayi nedeniyle iptale ilişkin davada 6762 sayılı TTK'nın 730/20. maddesi atfıyla aynı Kanun'un 670. ve 671. maddeler gereğince, davacı vekiline çekleri ibraz edenlerin kimlikleri belirlendikten sonra istirdat davası açmak üzere süre verilip oluşacak sonuç çerçevesinde karar verilmesi gerekirken, bu işlem yapılmaksızın, dava konusu iptal talebi reddedilen 3 adet çekle ilgili olarak “istirdat davası açacağız” şeklindeki davacı vekilinin beyanına istinaden keşidecesi Yıldırım Kırtasiye Limited Şirketi olan İş Bankası Adana ... Şubesi'ne ait ... çek numaralı 30.11.2011 tarihli 12.500,00 TL bedelli çek, keşidecisi ... olan Akbank Konya ... Şubesi'ne ait ... çek numaralı 15.05.2011 tarihli 3.485,00 TL meblağlı ve yine keşidecisi ... olan Akbank Konya ... Şubesi'ne ait ... çek numaralı 30.06.2011 tarihli 3.500,00 TL meblağlı çeklere yönelik iptal talebinin reddine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir....
Kıymetli evrakın zayi olması nedeniyle hasımsız olarak açılan iptal isteminde, mahkemece yapılan ilan üzerine veya ilandan önce hamil ortaya çıkacak olursa, mahkemece hamil aleyhine istirdat davası açmak için davacıya uygun bir süre verileceği, (TTK. m.758) davacının, bu süre içerisinde istirdat davası açmaz ise mahkemenin hasımsız olarak açılan iptal istemini reddedeceği (TTK.m.818 yollaması ile m.758) hususu hüküm altına alınmıştır. Yukarıda belirtilen yasal düzenleme uyarınca, davacıya istirdat davası açması için süre verilmiş, davacı vekilince mahkememize sunulan beyan dilekçesi ile; İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/127 Esas sayılı dosyasında İstirdat talepli olarak dava açıldığının bildirildiği anlaşılmış olmakla, eldeki davanın konususun kalmadığı belirlenmiş olmakla aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Şti., 14/02/2023 keşide tarihli, ... seri numaralı, 85.000,00 TL çek yönünden istirdat davası açılmadığından DAVANIN REDDİNE, 2-Alınması gereken harç peşin alındığından bu hususta başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Yapılan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına, 4-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya derhal iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi tarafından incelenecek İstinaf yolu açık olmak üzere, tarafların yokluğunda karar verildi. 24/03/2023 Katip ... ¸e-imzalıdır Hakim ... ¸e-imzalıdır...
Maddesine aykırılık mevcut olduğunu, takip konusu borç tamamen ödenmedikçe istirdat davası açılamayacağını, dolayısıyla davacının açmış olduğu iş bu istirdat davasının öncelikle özel dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, dava konusu çeklerin müvekkili olan hamilinde olması ve ayrıca söz konusu çeklerin ... İcra dairesinde açılmış olması ve Müvekkilinin Yerleşim Yerinin .../İST olması nedeniyle davanın ... ilgili mahkemesine açılması gerektiği, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Dava çeklerin iadesine ilişkin istirdat davası olup, .... Asliye Ticaret Mahkemesinin 03/06/2021 tarih ve ... E. ... Karar numaralı yetkisizlik kararı ile Mahkememize tevzi edilmiş ve 2021/534 esas numarasına kaydının yapıldığı anlaşılmıştır. Dosyanın incelenmesinde, davacı tarafından davalı ... hakkında ... 6 İcra Müdürlüğünün ... E sayılı dosyasında takibe konulan ... ... Şubesine ait 12.000.-Tl lik çek ile ... 6 İcra Müdürlüğünün ......
Sayılı dosyası ile çek istirdat davası açtıklarını, hem bu davanın davalısı hem de açılan çek iptal ve istirdat davasının davalısının beraber ve organize bir şekilde hareket ettiğini, ilgili bankadan çekin kim tarafından ibraz edildiğinin öğrenilmesi ve yetkili hamilin tespitinin gerektiğini, çekin kaybolmasına ve ya çalınmış olma ihtimaline karşı Bakırköy cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, ciro zincirine göre çeki müvekkilinden cirantalardan Beyoğulları Petrol İnş. Tic. A. Ş. Aldığının görüldüğünü, cirantadan çeki nasıl ve ne şekilde elde ettiğinin sorulması gerektiğini, müvekkillinin söz konusu bu şahıs ve şirketlerle hiç bir ticareti olmayıp bu kişilerin çekleri hukuka aykırı yollarla ele geçirdiğini, çek bedellerini tahsil ederek haksız kazanç elde etmek istediklerini beyan ederek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/873 E. sayılı dosyası olduğunu, bu dosyada yapmış oldukları görev ve yetki itirazı kabul edilerek dosyanın görevli İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiğini ancak gerekli müracaatın yasal süre içinde yapılamadığından bir çek iptal ve istirdat davası bulunmadığını, davacının süresi içerisinde istirdat davası açamadığını ve istirdat davası açma hakkını kaybettiğini, davacının dava konusu çekte hak sahibi olmadığından ve istirdat davası açma süresini kaçırdığından bu davayı açma ehliyeti bulunmadığını bu nedenlerle ehliyet yokluğundan bu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. MAHKEMECE: "...Mahkememiz Asıl davası; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası, Mahkememiz birleşen davası ise istirdat davasıdır....
ın ise davacı şirkete 89/1,2 ve 3 ihbarnameleri gönderdiğini, icra dosyası kapsamında ödeme yapıldığını belirterek davalı ... borçlu olmadığının tespitine ve ödediği bedelin her iki davalıdan istirdatını talep ettiği, dava konusu 3.haciz ihbarnamesinin 21/02/2019 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, eldeki davanın ise hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı, bu nedenle davalı ... karşı İİK 89.maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davasının hak düşürücü süre yönünde reddinin gerektiği, davalı ... karşı açılan istirdat davasının ise İİK 89/5 maddesi gereğince alacaklının kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden reddedildiği, alınan rapor ile davacının davalı ... alacaklı olduğunun anlaşıldığı, bu kapsamda davacının ... Belediyesindeki alacağından icra dosyasına aktarılan 80.229,75 TL'nin davalı ... tarafından davacıya iade edilmesi gerektiği kanaatiyle davacının ... karşı açtığı istirdat davasının kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Davacı vekili dava dilekçesi ile taleplerinin sebepsiz zenginleşme olduğunu iddia etmiş ise de; dava takip hukukundan doğmakta olup, davanın izah ediliş şekli itibariyle; İİK 72/7. maddesindeki; icra takibi sırasında takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren 1 sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını talep edebilir tanımlaması kapsamında istirdat davası niteliğinde olduğundan, istirdat davasının koşullarının oluştuğu durumlarda dava sebepsiz zenginleşme davası olarak nitelendirilmez, davaya istirdat davası olarak bakılması gerekir (Yargıtay 11. HD'nin 22.04.2021 tarihli 2019/4320 Esas ve 2021/3961 Karar sayılı kararı, Yargıtay HGK'nun 14/01/2014 tarihli 2013/13-397 esas ve 2014/15 karar sayılı kararı, Yargıtay 11. HD'nin 15/06/2009 tarihli 2009/1381 esas ve 2009/7344 karar sayılı kararı)....
Borçlu, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için istirdat davası açabilir (İİK m. 72/VII). Borçlunun menfi tespit davası açmış olması hâlinde, menfi tespit davası sonuçlanmadan önce borcun ödenmesi üzerine de menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilmelidir (İİK m. 72/VI).Yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;Davalının davaya konu İstanbul Anadolu .......