Şti. olan ... seri nolu 15.02.2023 vade tarihli 750.000,00 TL (Yediyüzellibin Türk Lirası) bedelli, ... ... şubesine ait 3 adet çeklerin iptaline ilişkin dava açıldığı, davaya konu çeklerin dava dışı şahıslar tarafından bankaya ibraz edildiği ve örneklerinin Mahkememize sunulduğu, davacı tarafında davaya konu 3 adet çekler yönünden verilen kesin sürede istirdat davası açılmış olduğundan talep konusuz kalmakla ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 2-Davacı tarafça yatırılan teminatın HMK'nun 392/2 maddesi gereğince, davacı tarafından açılan ve yargılaması devam etmekte olan dava konusu çeklere ilişkin ...ATM nin 2023/..., ... ATM 2023/... E ve ......
Mahkemece dava konusu çeklerin bir kısmının elinde bulunduran kişi tarafından ibraz edildiği gerekçesi ile bu çekler yönünden davanın konusuz kaldığından bahisle esas hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir. Ancak, 6102 sayılı TTK'nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa'nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulunduran bilindiği takdirde mahkemece, davacıya istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde dava açılmaması halinde muhatap hakkındaki ödeme yasağının kaldırılması gerekmektedir. Somut olayda, anılan çekler üçüncü kişi tarafından ibraz edildiğine göre, davacıya bu kişiye karşı istirdat davası açmak üzere mehil verilerek sonucuna göre bir karar vermek gerekirken, anılan husus nazara alınmaksızın, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir....
Bu durumda hakim, HMK'nın 154/3-ğ maddesi uyarınca davacıya TTK'nın 763.madde uyarınca iade/ istirdat davası açmak kesin süre verilmesine ilişkin ara karar kurarak tutanağa yazmak zorunda olup, HMK'nın 155/1.maddesi uyarınca tutanağın hâkim ve zabıt kâtibi tarafından derhal imzalanması gerekir. Yargılama işlemlerinin ancak tutanakla ispat olunabileceği gözetildiğinde mahkemece ara karar kurulmaksızın yalnızca davacıya çıkartılan tebligat üzerine TTK'nın 763.madde uyarınca iade/istirdat davası açmak için bir haftalık kesin süre verildiği yazılmak suretiyle tebliğden itibaren tanınan kesin süreye rağmen süresinde istirdat davası açılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır. HMK'nın 355....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2020/543 Esas KARAR NO : 2022/233 DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 05/11/2020 KARAR TARİHİ : 22/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili tarafından mahkememize gönderilen dava dilekçesinde özetle; davacının --- keşidecisi .---- numaralı çeki kaybetmiş veya çaldırmış bulunduğu,--- Esas sayılı dosyasındaki yargılama neticesinde ödemeden men kararı verilmiş olup teminat da yatırıldığı, ödemeden men kararı aldırttığımız çek davalı tarafından --- ibraz edilmiş olup, yargılamanın bu aşamasından sonra mahkemece tarafımıza istirdat davası açmamız için süre verildiği, davalı tarafından haksız olarak bankaya ibraz edilmiş ve el konulmuş bulunan müvekkilime ait çekin tarafımıza iadesini , kötüniyet tazminatına hükmedilmesine ,yargılama giderleri ile ---ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği...
Davacı vekili, Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesi ile; davalı tarafından, nafaka alacağının tahsili için müvekkili aleyhinde yapılan icra takibinde; müvekkilinin, borcun bir kısmını davalıya, bir kısmını vekiline ve bir kısımını da banka aracılığıyla ödemiş olmasına rağmen, hapsen tazyik kararı sonucu icra dosyasına da ödeme yapmak zorunda kaldığını, harici tahsilat nedeniyle mükerrer ödeme olduğunu ileri sürerek; 3050 TL'nin 02.10.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte istirdaten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece; “...uyuşmazlığın İİK'nun 72 ve devamı maddelerine dayalı istirdat davası olduğunun kabulü gerekir. İstirdat davası değerine göre genel mahkemelerde görülür... İş bu davada talep edilen miktar 3050 TL olup mahkememizin görev sınırının altında kalmaktadır....
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre; çek iptali davalarının ... açılan davalardan olduğu, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıktığı, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda verilen süre içerisinde davacının istirdat davası açtığı, işbu davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle konusuz kalan çek iptali davasının esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, zayi nedeniyle çek iptaline ilişkindir. Mahkemece, dava konusu iki adet çekin hamilinin ortaya çıktığı, davacıya verilen süre içerisinde çek hamiline karşı istirdat davası açıldığı, davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına ve çekler ile ilgili verilen ödeme yasağı tedbirinin kaldırılmasına karar verilmiştir....
Borçlu hakkındaki takip; borçlu takibe hiç itiraz etmemişse, borçlunun yapmış olduğu itiraz icra mahkemesince kesin olarak kaldırılmış ise, borçlunun yapmış olduğu itiraz icra mahkemesince geçici olarak kaldırılmış ve borçlu tarafından süresi içinde borçtan kurtulma davası açılmamış ise kesinleşmiş olur. Borçlu itiraz süresi içinde itiraz hakkı varken borca ya da imzaya itiraz etmeyerek borcu öder ise cebri icra tehdidinden söz edilemeyeceğinden istirdat davası açamaz. Ancak sebepsiz zenginleşme davası açabilir. Yine süresinde borçtan kurtulma davası açmış ve bu davayı kaybetmiş olan borçlu istirdat davası açamayacağı gibi açtığı itirazın iptali davasını kaybeden borçlu da istirdat davası açamaz....
ın senetlerin cirolanarak başka bir şahıs üzerinden takibe geçilebileceğini söyleyerek senetleri aldığını, daha sonra abisi olan davalı aracılığı ile icra takibi başlatıldığını, protesto evrakı olmayan senetlerde lehdara karşı icra takibi yapılamayacağını, müvekkilinin taşınmazların satılmasını engellemek amacı ile icra dosya borcunun 11.000 TL'sini 28.02.2011 tarihinde haricen ödemek zorunda kaldığını iddia ederek ödenen bedelin faizi ile birlikte istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevabında, davacının borcunun cirolarla sabit olup, borcu icra baskısı olmadan rızaen ödediğini, davacının iddiasını yazılı delille ispat etmesi gerektiğini, borçlunun borcunu tamamen ödemediğini, sadece 11.000 TL'sini ödediğini, bu nedenle istirdat davası açamayacağını savunarak davanın reddi ile davacının tazminata mahkum edilmesini istemiştir....
Buna göre menfi tespit davasının devamı sırasında borcun herhangi bir nedenle ödendiği iddiası üzerine mahkemece bu iddia araştırılıp ödemenin kanıtlanması halinde, talep olmasa dahi dava kendiliğinden istirdat davasına dönüşeceğinden açılan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilmelidir. (Emsal Y. 15. ....'...
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkilinin eldeki itiraza konu çekleri kaybettiğini, Balıkesir 3.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/104 Esas sayılı çek iptali davası açtığını, akabinde hakkında itiraza konu icra takipleri başlatılınca çeklerin ortaya çıktığını ve ciranta görünen kişi tarafından çalındığının anlaşıldığını, çeklerin ortaya çıkması nedeniyle Balıkesir 3.Asliye hukuk Mahkemesince istirdat davası açmak üzere taraflarına süre verildiğini ve süresi içerisinde Balıkesir 1.Asliye Hukuk Mahkemesi 2020/489 Esas sayılı dosyası ile çek istirdat davası açıldığını, dosyanın halen derdest olduğunu, işbu istirdat davasında yapılan yargılama sonucunda müvekkilinin çeklerinin çaldırdığı tespit edilip iptaline karar verileceğinden, eldeki dava sonuçlanması beklenmeden mahkemece karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir....
