Başka bir anlatımla; İİK 72. maddede düzenlenen menfi tesbit davası borçlu tarafından açılan bir dava iken, İİK 89/3'de düzenlenen menfi tesbit davası takibin borçlusu tarafından değil, İİK 89. maddedeki yasal yollara başvurmayan veya süresinde başvurmadığı için haciz ihbarnamesindeki miktar yönünden borçlu konumuna gelen 3. şahıs tarafından açılan bir dava olup, hüküm ve sonuçları aynı maddede düzenlenmiştir. Davanın red veya kabulünün yahut usulden reddinin sonuca etkisi olmayıp yasanın açık hükmü gereği karar kesinleşinceye kadar takip duracaktır. Somut olayda; borçlu tarafından ... 8....
ödenmesiyle, menfi tespit davasının kendiliğinden istirdat davasına dönüşeceğini, bu durumda mevcut davaya istirdat davası olarak kaldığı yerden devam edilmesi gerektiğini beyan ederek, Mahkemece verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Dava konusu çekle ilgili hamil ........ mahkememize çekin kendisinde olduğuna dair bilgi vermiş, davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmiş, buna ilişkin tebligatın 30/08/2022 tarihinde yapılmasına rağmen istirdat davası açılmadığı görülmüştür. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi istenen dava konusu çekin hamili tarafından mahkememize çekin kendisinde olduğunun bildirildiği, davacı tarafın çeki ibraz eden son hamile karşı istirdat davası açmaması üzerine açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiği (Yargıtay 11.HD 2015/11662 Esas, 2016/8538 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere) kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur. HÜKÜM-Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Sabit görülmeyen davacının davasının REDDİNE, 2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 3-Ödeme yasağının derhal kaldırılmasına, 4-Davacı tarafından yatırılan teminatın HMK.'nın 392/2....
İİK'nun 72. maddesi uyarınca açılan menfi tespit davalarında kural olarak herhangi bir süre öngörülmemiştir.Aynı hükümde istirdat davası için ödeme tarihinden itibaren (1) yıl içinde istirdat davası açılabileceği belirtilmişse de mahkemece davacının talebi gözetilmeden ve anılan hükümdeki ödemeden itibaren dava açma süresinin başlayacağı hususları dikkate alınmadan karar verilmiştir. Öte yandan menfi tespit davası devam ederken takip konusu borcun icra tehdidi altında ödenmesi halinde menfi tespit davası istirdat davasına dönüşür. Bu durumda mahkemece davacının menfi tespit talebi yönünden işin esasına girilerek İİK'nun 72. maddesindeki menfi tespit ve istirdat davası ile ilgili hükümler gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 17.11.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
GEREKÇE: Dava, istirdat davasıdır. Davacı taraf, davalının icra takibini birden fazla kez takipsiz bıraktığını ve alacağın zamanaşımına uğradığını belirterek ödemek durumunda kaldıkları tutarın istirdadını istemiştir. Davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Davaya konu icra dosyasının incelenmesinde, davalının davacı ve dava dışı şahıs aleyhine çeke dayalı olarak takip başlattığı, davacının da İstanbul 36.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/117 esas sayılı dosyasında menfi tespit davası açtığı, yargılama sonunda davanın reddine karar verildiği ve kararın da Yargıtay'ca onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır. Bilindiği üzere istirdat davası borçlu olunmayan bir şeyin icra tehdidi altında ödenmesi nedeniyle açılan bir davadır. Buna göre istirdat davasının açılabilmesi için öncelikli olarak borçlu olunmayan bir tutarın ödenmesi gerekir. Oysa davacı tarafın borçlu olmadığı iddiasıyla açtığı dava reddedilmiştir....
Davalı vekili, istinaf sebebi olarak; bu davanın istihkak davası olmadığını, İstanbul 20.İcra hukuk Mahkemesinin takibin devamına karar verdiğini, davanın üçüncü kişi tarafından ödenen paranın istirdadı davası olduğunu, dolayısıyla bu davada organik bağ olup olmadığı, mahcuzların davacıya ait olup olmadığının incelenemeyeceğini, davacının aktif dava ehliyeti ve taraf sıfatı bulunmadığını, ödeme ile zenginleşen tarafın müvekkili olmayıp icra borçlusu olduğunu, dolayısıyla bu davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre açılan bir dava olduğunun kabulü halinde dahi müvekkilinin pasif husumetinin bulunmadığını, benzer bir şekilde müvekkiline karşı açılan davanın İstanbul 12.Asliye Ticaret Mahkemesince reddedildiğini, mahkemenin istihkak davası gibi bilirkişi raporu aldığını ve bu raporu da hükme esas aldığını, bilirkişi raporunun gerçeği yansıtmadığını, haciz mahallinde borçlunun unvanı, internet sitesi, telefon numaralarını içeren birçok ürün bulunduğunu, yine borçlunun bayi listesini gösterir...
Md. 89/3 uyarınca 3....
Anılan bu düzenlemelere göre hak düşürücü süreler dahil bahsi geçen süreler yaklaşık 3 ay 2 gün boyunca durmuştur. Somut olayda icra borcuna ilişkin son ödeme 01/07/2019 tarihinde yapılmış ve istirdat davası ise 30/09/2020 tarihinde açılmıştır. Dava açılmasına ilişkin hak düşürücü süre işlemeye başladıktan sonra 7226 sayılı kanunun geçici 1. Maddesi uyarınca 13/03/2020 - 15/06/2020 tarihleri arasında hak düşürücü süre durmuş olduğundan istirdat davası süresinde açılmış bulunmaktadır. Hal böyleyken mahkemece davanın hak düşürücü süreden reddine karar verilmiş olması isabetli olmamıştır." Somut olayın incelenmesinde, dosyanı görevsizlik kararıyla Mahkememize geldiği, iş bu davaya konu Bakırköy .......
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacının hamili olduğu dava konusu çeklerin yapılan ilana rağmen çekin 3 aylık süre zarfında mahkememize ibraz edilmediği, ilgili bankalarca bildirilen ibraz bildirilmesine karşın istirdat davası açılan çekler yönünden karar verilmesine yer olmadığına; süresinde istirdat davası açılmayan çekler yönünden istemin reddine; bankaya ve mahkememize ibraz edilmeyen çekler yönünden zayi nedeniyle ayrı ayrı iptallerine karar vermek gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur. HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacı tarafın davasının KISMEN KABULÜNE, a)İstirdat davası açılan çekler; ... A.Ş. ... Şubesine ait ... çek numaralı, 30.09.2019 vadeli 25.000,00 TL bedelli, ... Bankası A.Ş. ... Şubeline ait ... çek numaralı, 30.06.2019 vadeli 14.325,00 TL bedelli, ... ... Şubesine ait ... çek numaralı, 30.06.2019 vadeli 15.480,00 TL bedelli, ... Bankası A.Ş. ......
Kozmetik tarafından açılan hasımsız çek iptali davası olduğu, yargılama konusunun Halkbank Ağrı Patnos Şubesi 3520672 seri numaralı 75.000,00 TL bedelli ve ...Ankara Siteler Şubesi 5326340 seri nolu 20.000,00 TL bedelli 26/06/2021 ödeme tarihli çeke ilişkin olduğu, yargılama sırasında söz konusu çekin 3.şahıs .... elinde çıkması nedeniyle davacı ... Kozmetik tarafından İstanbul 7 ve 18 ATM'lerde menfi tespit ve istirdat davaları açılması üzerine mahkemece konusu kalmayan davada karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar verildiği, dosyaya örnekleri gelen İstanbul 10 ATM'nin ....esas sayılı dosyasında dava dışı kaybolan ve ...Faktoringe cirolanan çekle ilgili menfi tespit davası görüldüğü, dosyamız yargılama konusu çeke ilişkin ise İstanbul 18 ATM'de 28/07/2021 tarihinde açılan 2021/467 esas sayılı dosyada menfi tespit davası görüldüğü, yine, aynı çeke ilişkin 11/08/2021 tarihli İstanbul 7.ATM'de ... esas sayılı dosyada çek istirdadı davası görüldüğü, bu davaların davacısının ......
