Ancak; 1) Enerji nakil hattının tesis tarihinden itibaren mevcut olmayan binaların değeri de hesaplanarak irtifak hakkı bedelinin tespitinde esas alınması, 2) Dava konusu taşınmazın geometrik durumu, yüzölçümü ve enerji nakil hattının güzergahı dikkate alınarak irtifak hakkı nedeniyle değer düşüklüğü oranının taşınmazın tüm değerinin %1'ini geçemeyeceği gözetilmeden, daha yüksek oranda değer düşüklüğü tesbit eden rapora göre irtifak hakkı bedelinin fazla tesbiti, 3) İrtifak hakkının ... adına tescili yerine, yazılı şekilde ... ... adına tesciline karar verilmesi, 4) Kabule göre de; ıslah dilekçesi harçlandırılmadığı halde, yazılı şekilde hüküm kurulması, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 12.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İleri sürülen istinaf sebepleri : Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; geçici irtifak süresine itiraz ettiklerini, kapitalizasyon faiz oranının % 3 olması gerektiğini, belirlenen değerin az olduğunu, objektif değer artış oranının daha yüksek olması gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Değerlendirme ve Gerekçe ; Dava, 2942 S.K'nın 10. maddesine göre açılan daimi ve geçici irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak haklarının tesciline ilişkindir. Arazi niteliğindeki taşınmaza dava tarihinde geçerli olan resmi veri listesi esas alınarak, sulu arazi için % 4 oranında kapitalizasyon faiz oranı uygulanarak irtifak hakkının taşınmazda meydana getireceği değer düşüklüğü gözetilerek irtifak hakkı bedelinin net gelir yöntemine göre tespiti isabetlidir. Geçici irtifak süresinin davacı idarenin beyanı doğrultusunda bir yıl olarak değerlendirilmesi yerindedir....
Dava dilekçesi içeriğinde irtifak haklarının terkini istenilen taşınmazlar olarak 6 ve 8 parsel sayılı taşınmazların belirtildiği ancak dava dilekçesinin sonuç ve istem kısmında 7 ve 8 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki irtifak haklarının terkini talep edildiğinden, davacıdan 03/07/2020 tarihli duruşmada dava konusu edilen taşınmazlar sorulmuş, davacının açıklamaları sonrasında dava konusu 6 ve 8 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki irtifak haklarının terkini talep edildiği anlaşılmıştır. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; irtifak hakkının müvekkilince kamulaştırma yasası ve diğer mevzuata uygun ve daimi olarak kurulduğunu ve hak sahiplerine irtifak bedelinin ödendiğini, bedelsiz olarak terkin talep etmenin kamunun zarara uğraması anlamına geleceğini, bu nedenle kabul edilemeyeceğini, ayrıca Yargıtay 18. Hukuk dairesinin 2004/8756 E. Ve 2005/493 K....
ölçümünün 27898,00 m2 olmadığı, 24.91l,23m2 olduğu, sözleşmenin 7. maddesinde irtifak hakkı bedelinin belirlendiği belirtildikten ve 1991- 2013 yıllan arası belirlenen irtifak hakları yazılarak 2003 yılı için belirlenen irtifak hakkının fahiş olması nedeniyle müteakip yıllar için de irtifak hakkı bedellerinin yüksek olması nedeniyle 2003 yılı irtifak hakkı bedeli için İzmir 1....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu yere ilişkin irtifak hakkı tesisi bedelinin ödenerek 1988 yılında kurulduğunu, 2008 yılında enerji nakil hattının kaldırılarak kullanımına son verildiğini, irtifak hakkı tesis edilirken bedelinin ödendiğini, yıllar sonra irtifak hakkının kaldırılması durumunda da güncel rayiç bedelinin ödenmesinin gerektiğini bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; irtifak bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın çözümü için irtifak hakları içeriği ve terkin koşullarına ilişkin yasal düzenlemelere kısaca değinmek gerekir. Bilindiği gibi; mülkiyet hakkının kapsamı Türk Medeni Kanununun 718 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. İrtifak haklarıda bir eşya üzerinde hak sahibine o eşyadan yararlanma yetkisi sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Ayni hak olarak herkese karşı ileri sürülebilen mutlak bir etkiye sahiptir. Fakat hak sahibine eşya üzerinden sınırlı bir hakimiyet sağlar. Bu sınırlı hakimiyet Türk Medeni Kanunun 718.maddesindeki mülkiyet hakkının sınırlandırılması sonucunu da doğurur. Kanununda irtifak türleri taşınmaz lehine irtifak hakları olarak intifa hakkı, oturma hakkı, üst hakkı, kaynak hakkı ve diğer irtifaklar olarak belirlemiştir....
Ancak; 1-Bozma ilamı öncesinde yapılan yargılamada dava konusu taşınmazın 2282,57 m2'lik kısmında irtifak hakkı tesis edilmesine karar verildiği, bozma ilamından sonra alınan ve hükme esas fen bilirkişi raporunda ise dava konusu taşınmazın imar uygulaması gördüğü belirtilerek irtifak hakkı tesis edilmesi gereken alanın imar uygulamasından sonra 1653,65 m2'ye düştüğünün tespit edildiği ve kararda da dava konusu taşınmazın 1653,65 m2'lik kısmında irtifak hakkı tesis ve tapuya tesciline karar verildiği halde, irtifak hakkı bedelinin bozma ilamı öncesinde belirtilen 2282,57 m2'lik alan üzerinden hesapladığı anlaşılmış olup; imar uygulamasından sonra oluşan yeni tapu kaydı getirtilerek yeni yüzölçümü üzerinden bedelinin hesaplattırılması ve irtifak hakkının da imardan sonra geçtiği hat dikkate alınarak tesciline karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi, 2-Asıl ve birleştirilen davalarda alacağın tamamına asıl dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerektiği gözetilmeden, birleştirilen...
Yargıtay uygulamalarında, kısa süreli irtifak (geçici irtifak) kamulaştırmalarında taşınmazın değerinde devamlı olarak bir değer kaybı söz konusu olmadığı için, değer kaybı olarak ve bu gelirin objektif bir ölçü olarak, bu irtifak sebebi ile taşınmazın mahrum kalınacak geliri esas alınmaktadır (kira, ürün net gelir kaybı vb). Bu nedenle irtifak süresince net gelir esasına göre irtifak bedelinin belirlenmesi gerekir. Bunun için de taşınmazın ve çevre taşınmazların kullanım durumlarına, bulunduğu yer ve niteliklerine göre getirebileceği net gelir bulunup, irtifak tesis edilen yıl sayısı ile çarpılmalıdır. Geçici irtifak alanında irtifak nedeni ile zarar verilen muhtesat bedeli de usulüne uygun yöntemlerle belirlenerek kamulaştırma bedeline eklenmelidir....
Maddesine göre irtifak hakkı süresinin tapuya tescil tarihinden itibaren 35 yıl olduğu, irtifak hakkının sözleşmenin imzalanması tarihinden itibaren 30 iş günü içerisinde tapuya tescil edileceği, sözleşmenin 6. Maddesinde inşaata başlama ve bitim tarihinin ve inşaatın geç tamamlanması halinde cezai şart hükümlerinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 7. Maddesinde ise irtifak hakkı bedelinin düzenlendiği, ilk yıl irtifak hakkı bedelinin 195.000,00 TL+KDV olduğu diğer yılara ilişkin irtifak hakkı bedelleri o yılın irtifak hakkı başlangıcından itibaren on gün içinde peşin olarak ödeneceği ve ikinci ve izleyen yılar irtifak hakkı bedellerinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan üretici fiyat endeksi oranında arttırılacağı, süresinde ödenmeyen irtifak hakkı bedellerine 6183 sayılı Yasa’nın 51. Maddesi uyarınca gecikme faizi uygulanacağı kararlaştırılmıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 19/12/2018 gün ve 2017/216 E ve 2018/848 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 112.978,08 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde her iki tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, Dairemizin 2019/2073- 2133 E ve K sayılı kararı ile yerel mahkeme kararının kaldırıldığı, kaldırma kararı sonrasında yeniden yapılan yargılama sonucunda bu kez Ordu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 30/06/2021 gün ve 2019/324 E ve 2021/324 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 106.544,22 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde her iki tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür....
