İcra Müdürlüğünün 2009/4850 E sayılı dosyasından yaşanan gelişmeler ve İcra Müdürlüğü'nün kararları doğrultusunda açmış oldukları tespit talepleri sebebiyle TAHLİYE TALEPLERİNİN; BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI VE YARGITAY ONAMASI SONUCU DAVALILAR İLE ZIMNİ OLARAK KİRA İLİŞKİSİNİN KURULMASINDAN BAHİSLE REDDEDİLDİĞİNİ, redde gerekçe olarak da huzurdaki davanın gösterildiğini, yerel mahkemeye yapmış oldukları kira bedeli tespiti talepleri sebebiyle KİRA İLİŞKİSİNİN İSTİNAF MAHKEMESİ KARARI İLE TESİS EDİLDİĞİNİ, bu sebeple istemedikleri şekilde KİRA İLİŞKİSİ KURULDUĞUNU, yerel mahkemenin KİRA BEDELİNİN TESPİTİ dosyasına bakmakla görevli olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının ortadan kaldırılmasına, müvekkile ait Osmaniye ili Raufbey Mahallesi 310 ada 87 parselde kayıtlı taşınmazın kira bedelinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, kira sözleşmesinden kaynaklanan KİRA BEDELİNİN TESPİTİ istemine ilişkindir....

İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; taşınmazın, davacı tarafından ihale yoluyla 01/11/2012 tarihinde 1 yıl 1 aylığına kiralandığı, kira süresi dolduktan sonra birer yıl süreyle kira sözleşmesinin yenilendiği, davalı idarece 11/11/2015 tarih ve 2280 sayılı yazı ile, kira süresinin 31/12/2015 tarihi itibarıyla sona ereceği, söz konusu yerin ihale ile yeniden kiraya verileceği ve iş yerini boşaltmadan ihaleye katılmasının mümkün olduğunun davacıya bildirildiği, davacı tarafından Muğla Sulh Hukuk Mahkemesi'nde kiracılık sıfatının tespiti ile tahliyeye ilişkin olarak açılan davada ihtiyati tedbir kararı verildiği, ihaleye katılmayan davacı tarafından ihalenin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; Davacının kira sözleşmesinin süresinin dolduğu, iş yerinin ihale ile yeniden kiraya verileceği kendisine bildirilmiş olmasına rağmen ihaleye katılmadığı, kiracılık sıfatının tespiti ile tahliyeye ilişkin olarak açılan davanın da reddine karar verildiği anlaşıldığından, dava konusu ihalede hukuka...

İstinaf sebepleri: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; yerel mahkeme'nin davaya konu kira sözleşmesinin belirsiz süreye dönüştüğü yönündeki tespitinin hatalı olduğunu ve bu hatanın hukuka aykırı karar tesisini beraberinde getirdiğini, TBK'nın "konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az onbeş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır." hükmünü öngören 347. maddesinin uygulama alanının 01.08.2018 başlangıç tarihli kira sözleşmesi, 31.07.2019 tarihine kadar kiracı tarafından feshedilmediğinden, hem TBK 347 hem de kira sözleşmesi'nin 3. maddesi uyarınca 31.07.2019 tarihinden itibaren 31.07.2020 tarihine kadar 1 yıl uzamış sayılacağı ve kira sözleşmesinin "belirli süreli olma" niteliğini koruyacağını,TBK madde 353 ise "kiraya veren, en geç davanın açılması için öngörülen sürede dava açacağını kiracıya yazılı olarak bildirmişse, dava açma süresi bir kira yılı için uzamış sayılır."...

Davalı kiracı da önceki malik ile yapılmış kira sözleşmesine karşı çıkmadığına göre, davacılar kira sözleşmesinin tarafı haline gelmiştir ve önceki malik ile yapılmış olan kira sözleşmesine dayanarak dava açmalarında bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Bu durumda, uyuşmazlığın da, el atmanın önlenmesi ve haksız işgal tazminatı kurallarına göre değil, kira sözleşmesine göre çözümlenmesi gerekmektedir. Kural olarak, davalı kiracı, davacıların talep ettiği kira miktarına karşı çıktığına göre taşınmazı iktisap eden davacılar, kiralayan sıfatı ile talep ettikleri aylık kira miktarını kanıtlamak zorundadırlar. Mahkemece, ilk bozmadan sonra vergi dairelerinden getirtilen muhtasar beyannameler ile kira miktarının kanıtlanması doğru olmadığı gibi, davalının fuzuli şagil kabul edilerek, haksız işgal tazminatı belirlenmesi de doğru olmamıştır..." (HUKUK GENEL KURULU E. 2013/6- 61 K. 2013/1409 T. 25.9.2013) Yargıtay 1....

Davalı, eski malik ile imzalandığını belirttiği yazılı kira sözleşmesini delil olarak sunmuş ve davanın reddine karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece, kira sözleşmesinin başlangıç tarihinin davacı tarafından ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı yeni malik olup eski malik ile kiracı arasında geçerli kira sözleşmesine dayalı olarak kira bedelinin tespiti davası açmasında hukuki yararı bulunmaktadır. Ancak Türk Borçlar Kanununun (TBK) 345. maddesi uyarınca kira bedelinin tespiti davasında öncelikle kira sözleşmesinin başlangıç tarihinin tespiti gerekmektedir. Kira sözleşmesi inkar edilmediği sürece kira başlangıç tarihi her türlü delille ispatlanabilir. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 190. maddesi uyarınca ispat yükü, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir....

Bununla birlikte kira parasının tespiti yöntemini belirleyen 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da kira parasının "hak ve nesafete uygun" seviyede takdiri ile "sınırlı artış" öngörülmektedir....

Asliye Hukuk Mahkemesince, "davanın kira alacağı davası niteliğinde bulunduğu ve kiraya ilişkin davalarda sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise, "taraflar arasında kararlaştırılmış yazılı yahut sözlü bir kira sözleşmesinin bulunmadığı, davanın mülkiyet hakkına dayalı ecrimisil talebi olduğu," gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. 6100 sayılı HMK'nın 4/1-a maddesinde kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verilmiştir....

Madde ile kira ödemelerinin nereye yapılacağı kararlaştırılmış, davalı vekili istinaf dilekçesinde ödeme iddiasında bulunmuştur. Bu durum karşısında mahkemece takibin kiraya verenler tarafından başlatılıp başlatılmadığı hususunun öncelikle denetlenmesi ve kiraya verenlerin tamamının takipte yer aldığının tespiti halinde kira akdinde yer alan banka hesabının celbi ile takibe konu kira borcunun ödenip edinmediğinin tespiti zorunludur. Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin istinaf başvuru nedenlerinin yerinde olduğu, kararın usul ve yasaya uygun olmadığı anlaşıldığından, esasa ilişkin diğer yönler incelenmeksizin, HMK'nın 353/1- a/6 maddesi uyarınca kararın kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir. HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- HMK'nın 353/1- a/6 maddesi uyarınca davalının istinaf başvurusunun esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin kabulü ile, Bodrum 2....

Taraflar arasındaki kira sözleşmesinin başlangıç tarihinin 15/11/2003, kira süresinin 2 yıl olduğu, kiralanan yerin .../...'da bilet satış terminali olarak kullanıldığı, zemin katta bulunduğu anlaşılmaktadır.Kira bedelinin tespiti için mahkemece dayanılan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir. Zira, bilirkişi raporu emsal ve rayiç konusunda fikir vermekten uzaktır. Emsal ve rayicin tespitinde kiralananın özellikleri ve kiralanan yer ile civarındaki aynı nitelikte kabul edilebilecek ve tespiti istenilen döneme yakın tarihte yapılmış kira sözleşmeleri esas alınarak karşılaştırma yapılmalıdır. Bilirkişiler, emsallerle dava konusu yerin nitelikleri yönünden karşılaştırma yapmaksızın, Bostanlı'nın en gözde bölgesinde bulunduğunu belirterek, soyut ve genel ifadelerle taşınmazın yeniden ve boş olarak getirebileceği kira bedelini bildirmişlerdir....

ve sair sebeplerle, kiracının esas gaye ve maksadı olan mecurda akaryakıt satış ve servisinin yapılmaması, bu kabil ticaretin devamına mani herhangi bir halin zuhur etmesi hallerinde kiracının işbu kira sözleşmesini feshetme hakkına sahip olacağının, Kiracının fesih hakkını kullanması halinde kiralayanın 15 yıllık süre için kendisine ödenecek olan peşin kiranın işlememiş bölümünü kiracıya derhal iade edeceğinin düzenlendiği ve kira sözleşmesinin 01.10.2004 tarihinde tapuya 15 yıl süreli olarak şerh edildiği, buna göre şerhin süresinin 01.10.2019 tarihinde sona ereceği, dolayısıyla kira sözleşmesinin süresinin de 01.10.2019 tarihinde sona ereceği anlaşılmıştır....