"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Hüküm davacı ve davalı tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiş, mahkemece 20.11.2013 tarihli ek karar ile davacının temyiz talebi reddedilmiş ise de ek kararın temyiz eden davacıya tebliğ edildiğine dair tebligat parçasına dosyada rastlanmamıştır. Mahkemece 20.11.2013 tarihli davacının temyiz talebinin reddine ilişkin ek kararın davacıya tebliğ edilerek temyiz süresinin beklenmesi , ondan sonra inceleme yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 12/06/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, arsa olarak kiraya verilen taşınmazda, kira süresinin sona ermesi nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulü ile kiralananın arsa vasfında olması nedeniyle ihtarda bulunmadan kiralayanın sözleşmeyi feshedebileceği gerekçesiyle davalının tahliyesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacılar vekili dava dilekçesinde, davalının 16/05/2009 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli kira sözleşmesi ile kiraya verenler ..... ..., ...'...
Civarı Mevkiinde kain tapuda pafta 147, ada 1387, parsel 14 olan taşınmaz ile ilgili olarak, 27/11/1998 tarihli yazılı kira sözleşmesi yapılmıştır. Alacaklı ... vekili tarafından ... İcra Müdürlüğü'nün 2018/3338 Esas takip sayılı dosyası ile, borçlu ... ve Tic. Ltd. Şti. adına ... aleyhine kira alacağına istinaden adi kiraya ve hasılat kiralarına ait haciz ve tahliye istemli icra takibi başlatıldığı görülmüştür. Kira alacağı sözleşmeden kaynaklanan bir alacak ilişkisi olup kiracı, kiraya verene karşı edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Bu nedenle kural olarak kira alacağını talep hakkı kiraya verene aittir. Ancak kiraya veren dışında, malikte mülkiyet hakkına dayalı olarak her zaman kira alacağının tahsilini isteyebilir. Türk Borçlar Kanun'unun 315.maddesi hükmü uyarınca temerrüt nedenine dayalı tahliye davasının kural olarak kiraya veren tarafından açılması gerekir....
ne kiraya verdiği, icra dosyası kapsamında borçlu şirketin yetkilisi ve 25.05.2017 tarihli kira akdini imzalayan kişi ile alt kiracı sıfatına sahip kiracı iş yeri yetkilisi ve 26.12.2019 tarihli kira akdini imzalayan kişinin aynı kişi olduğu, bu durumda İİK'nın 135/2 maddesinin uygulanmasını bertaraf etme gayretiyle borçlunun taşınmazı kiraya verdiği şeklinde gösterip yeniden alt kiracı sıfatıyla kiraladığına kanaat getirildiği, kaldı ki alacaklının taşınmaza ilişkin haciz işlemlerinin de kira akdinin imzalanması öncesine dayandığı, yani yasa koyucunun aradığı, haciz öncesi imzalanmış kira akdine dayalı olarak kiracının İİK 135/2 maddesi kapsamında itirazda bulunabileceğini belirttiği, tüm bu hususlar nazara alınarak kiracı sıfatına haiz şikayetçinin istem konusu yerden tahliyesi talepli gönderilen icra emrinin yerinde olduğu, şikayetin ise haksız olduğu kanaatiyle şikayetin reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
Ancak yeni kira bedeli encümence belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir. Kiracı dava dışı A.... ile davalı ... ... arasında ortaklık yapılınca 01.07.2001 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesini kiracı olarak A.... ile ... imzalamışlardır. Bilahare davalı kiraya verenin rızası ile kiracılardan A.... kiracılıktan ayrıldıktan sonra kiralanandan kiracı olarak davalı ... kalmıştır. 2001 yılından sonra her yıl encümence kira bedelleri belirlenmiş, davalıya tebliğ yapılmak süretiyle birer yıllık sözleşme imzalanmıştır.Yenilenen sözleşmelerde sözleşmenin 9.maddesindeki ihbar şartı tekrarlanmıştır. En son belediye encümenin 17.06.2010 tarih ve 271 sayılı kararı ile kira bedeli 01.07.2010 tarihinde başlayan yeni dönem için 31.12.2010 tarihine kadar 29.680 TL olarak belirlenmiştir. Bu kararın davacıya tebliğ edilmesi üzerine davacı kira bedeline ve kira süresinin altı ay olarak uzatılmasına itiraz etmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; uyarlama davası açtıklarını, tespit davası ile uyarlama davasının farklı davalar olduğunu, mahkemenin uyarlama davalarına özgü temel kuralları gözetmeksizin salt kira bedelinin tespitine dair izlenen yöntemlerle davanın reddine karar verdiğini, müvekkilinin kira döneminin bitimine yakın yeni kira dönemi için kira bedelinin artırılması için davalıya ihtarname gönderdiğini, davalının ihtarnameye cevap vermediğinden uzlaşma sağlanamadığını, kira sözleşmesinin süresinin uzun süreli olması veya sonra yenilen sözlemelerde ve bundan sonraki her yılın sonunda taraflar arasında anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli gözününde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenmesi gerektiğini,taraflar arasında imzalanan sözleşmenin genel işlem koşulu olduğunu, sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin kural ve yöntemlerin ışığı altında sonuç olarak işlem temelinin çöktüğünü, sözleşmedeki...
Davanın tespiti istenen dönem içinde açılması yeterlidir. Böyle bir sözleşmede kiracı olan kimse, yeni dönemde kira parasının artırılacağını bilir. Bu nedenle isterse yazılı ihbarda bulunmak şartı ile kira sözleşmesini sona erdirebilir. Olayımıza gelince; Davada dayanılan kira sözleşmesinde kira artış şartı düzenlenmiştir. Sözleşmede kira artışı ile ilgili düzenleme bulunduğundan ve dava 01.01.2013 tarihinde başlayan yeni kira dönemi içinde 27.12.2013 tarihinde açılmış olduğundan, mahkemece davacının dava dilekçesindeki talebinde olduğu gibi 01.01.2014 tarihinden itibaren kira bedelinin tesbitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde 01.01.2015 tarihinden itibaren kira bedelinin tespitine karar verilmesi ve sebebi belirtilmeden kira bedelinden fazla indirim yapılması doğru değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır....
Balıkçı Barınakları Yönetmeliği'nin 8. maddesinin birinci fıkrasında, "Balıkçı barınakları sınırları, yüzölçümü, üst yapı tesislerinin gösterildiği vaziyet planıyla birlikte, Bakanlık ile Ulaştırma Bakanlığının olumlu görüşlerine dayanılarak, Maliye Bakanlığınca öncelikle balıkçı barınağının mülki idare sınırları içerisinde bulunan ve ortakları orada ikamet eden,en az on ikiaydan beri faaliyette bulunan, münhasıran su ürünleri ile iştigal eden ve otuz günlük ilan süresi içerisinde kiralamak için müracaat eden su ürünleri kooperatif veya kooperatif birliklerine, on yıldan az ve yirmi beş yıldan fazla olmamak üzere açık pazarlık usulüyle kiraya verilir. " kuralına yer verilmiş; 12. fıkrasında ise, kira süresinin sona ermesiyle kiracının tüm haklarının sona ereceği ve yeniden yapılacak kiralamada eski kiracıya herhangi bir öncelik ve tercih hakkı tanınmayacağı, kira süresinin sonunda veya kira sözleşmesinin süresinden önce feshi halinde, kiracı tarafından hiç bir hak ve tazminat iddiasında...
un 583.mad) hükmüne göre kefaletin geçerli olabilmesi için kefalet süresinin ve kefilin sorumlu olacağı miktarın sözleşmede gösterilmesi gerekir. Kefalet süresinin ve kefilin sorumlu olacağı azami tutarın gösterilmemesi halinde kefalet ancak kira sözleşmesinde kararlaştırılan kira süresi için geçerlidir. Uyuşmazlığa konu 15.03.2012 başlangıç tarihli kira sözleşmesi incelendiğinde, sözleşmenin 2. maddesinde; “Kira müddeti 1 senedir. Kira müddeti bitiminde mal sahibinin muvafakati olup da sözleşmesinin yenilenmesi halinde artış miktarı her yıl Tefe Tüfe endeksi ortalaması alınarak artacaktır....
Sulh Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 17/12/2013 NUMARASI : 2013/286-2013/743 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacılar vekili özetle, eski malik ile ile davalı arasında düzenlenen 01.01.2013 başlangıç tarihli bir yıl süreli kira sözleşmesi ile dükkan nitelikli taşınmazda davalının kiracı olarak bulunduğunu belirterek aylık 1.350 TL olarak ödenen kiranın 01.01.2013 tarihinden itibaren başlayacak dönemde 3.500 TL olarak tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili müvekkilinin 01.01.1990 tarihinden itibaren kiracı olduğunu, yenilenen kira sözleşmesinin süresinin henüz dolmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur....
