DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, TTK m. 818/1-s hükmü delaletiyle TTK m. 757 uyarınca açılan çek iptali davasının görülmesi sırasında dava konusu çeklerin ortaya çıkması üzerine 758. madde kapsamında açılmış olan istirdat davasına ilişkindir. Kapatılan Bakırköy ..... Asliye Ticaret Mahkemesinin ...... esas sayılı dosyasında davacının hamili olduğunu ve rızası dışında elinden çıktığını belirttiği ......Bankası ...... Şubesine ait her biri 23.600-TL tutarında ve keşidecileri ....... olan ...... seri nolu 15/04/2014 keşide tarihli ve ....... seri nolu 15/03/2014 keşide tarihli çeklerin iptali için hasımsız olarak açmış olduğu davanın yargılaması sırasında ortaya çıktığı, bu nedenle de 06/05/2014 tarihinde karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği, bu kararın 30/05/2014 tarihinde kesinleştiği, anılan mahkemenin 02/05/2014 tarihli ara kararına istinaden de iş bu istirdat davasının açıldığı, Bakırköy ........
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davacının davalı kuruma ... nolu 21.488,00 TL bedelli faturaya dayalı olarak borçlu olmadığının tespitine, davacı tarafın; istirdat istemine ilişkin talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Anılan karar Dairemizin 2019/1346 Esas - 2019 / 3910 Karar sayılı ve 30/04/2019 tarihli kararı ile onanmış, onama ilamına karşı davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Mahkemece uyulmasına karar verilen anılan Yargıtay Kararında "325,62 TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz" ifadesine yer verildiği halde, bozma kararına uyan mahkeme davacının davalıya 21.488,00 TL borçlu olmadığının tespitine karar vermiştir....
lik çeke istinaden davalı tarafından, davacı hakkında 12.11.2007 tarihinde icra takibi yapılmış, davacı 08.02.2008 tarihinde menfi tespit ve istirdat davası açma hakkını saklı tutarak borcu ödemiş, aynı tarihde de iş bu menfi tespit davası açılmıştır. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne, davacının çekle borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. İİK'nun 72/1. maddesi hükmüne göre borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığının tespiti için menfi tespit açabilir.Aynı maddenin 7. fıkrası hükmüne göre borçlu olmadığı bir parayı temamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak pararın geriye alınmasını isteyebilir. Somut olayda davacı borçlu 08.02.2008 tarihde borcu ödemiş, aynı tarihte menfi tespit davası açmıştır....
Dava, çekin istirdadı ve çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti taleplerine ilişkindir.Davacı taraf, ... Bartın Şubesi'ne ait, keşide yeri Bartın, keşidecisi ..., keşide tarihi 31/06/2019 olan, 35.000,00 TL bedelli, ... seri numaralı çeki ciro ederek ticari ilişki kapsamında dava dışı üçüncü kişiye göndermek üzere kargoya verdiğini, çekin kargo aracında iken çalındığını, davalının açılan çek iptali davasına müdahil olarak çeki sunduğunu, çekin son yetkili hamili olması ve elinden haksız şekilde çıkması sebebiyle iadesinin gerektiğini iddia ederek çekin istirdadına ve çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı taraf davaya cevap vermemiş, Mahkemece yukarıda açıklanan gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. T.C....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ :TAPU İPTALİ TESCİL-MENFİ TESPİT Taraflar arasında görülen Menfi Tespit ve Tapu İptal Tescil davası sonunda yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, borçlu olmadığının tespiti ve yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteklerine ilişkindir....
Sayılı dosyasından 24.03.2021 tarihinde müvekkilin işyerine menkul haczine gelinmiş olup, müvekkil işyerinin faaliyet içerisinde olması ve mal kaldırılması halinde faaliyetine devam edemeyecek duruma düşecek olması nedeniyle ihtirazı kayıt ile borç müvekkil tarafından icra dosyasına ödenmek zorunda kalındığını, bu nedenle bu 4 adet senetten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespiti ile icra dosyasına yapılan 23.363,00 TL ödemenin istirdatına karar verilmesinin talep ve dava etmiştir....
Sayılı dosyasından 24.03.2021 tarihinde müvekkilin işyerine menkul haczine gelinmiş olup, müvekkil işyerinin faaliyet içerisinde olması ve mal kaldırılması halinde faaliyetine devam edemeyecek duruma düşecek olması nedeniyle ihtirazı kayıt ile borç müvekkil tarafından icra dosyasına ödenmek zorunda kalındığını, bu nedenle bu 4 adet senetten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespiti ile icra dosyasına yapılan 23.363,00 TL ödemenin istirdatına karar verilmesinin talep ve dava etmiştir....
Mahkemece iddia ve tüm dosya kapsamına göre davanın bedelsiz çekin iptali adı altında açıldığı, zayi hususunun belirtilmediği, çeklerin taraflar arasındaki taşıma ilişkisinden dolayı keşide edildiği, davacının netice-i talebinin çek iptali davası olmayıp ayrı bir eda davasına konu olacağı, çek iptali davasının hasımsız olarak açılması gerektiği, dava dilekçesinin HMK'ya uygun olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, davalının taraflar arasındaki sözleşme edimini yerine getirmemesi nedeniyle davacının vermiş olduğu çeklerin istirdad ve borçlu olmadığının tespiti davasıdır. Mahkemece, dava dilekçesi tebliğ edilmeden davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, dava mahkemenin nitelendirdiği gibi hasımsız açılması gereken çek iptali davası olmayıp bedelsiz kalan çeklerin istirdatı ve menfi tespit istemine ilişkindir....
talep ve dava etmiş, dava yargılama sırasında borç ödenmiş olduğundan istirdat davasına dönüştürülmüştür....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamında göre, davacının ilamlı icra takibinden sonra açılan iş bu menfi tespit davasını açmakta hukuki yararının bulunduğu, davacının, 28.01.2009 tarihinda borcu ödemesi nedeniyle davaya istirdat davası olarak devam edilmesi gerektiği, kasa tahsil fişlerinden anlaşıldığı üzere davacının, 25.04.2002 tarih ve 1184 sayılı borç senedi kapsamında 2.824,75 TL borcu ödediği, ihtilaf konusu 524,95 TL nin, 25.04.2002 tarih ve 2002.04.000314 sayılı mahsup fişi ile kooperatifin 331 nolu hesaba borç kaydı ile kayıtlara girdiği, tahsilin ise kayda geçtiği, memurun bu şekilde yanlış işlem yapmasının davacının hatası olmadığı, kesinleşen takip kapsamında 2.846,20 TL ödeme yaptığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, davacının borçlu bulunmadığının tespiti ile taleple bağlı kalınarak 2.150,34 TL ödemenin istirdatına karar verilmiştir....
