"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 10.02.2005 gününde verilen dilekçe ile borçlu olmadıklarının tespiti ve istirdat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 14.06.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, varlığı iddia edilen hasılat kira sözleşmesine dayalı kiracılık sıfatının tespiti, menfi tespit, istirdat ve haksız icra takibinden ötürü tazminat istemlerine ilişkindir.Davalı, davacılar ile kira sözleşmesi yapılmadığını, davacıların mülkiyeti kendisine ait yeri düğün salonu olarak kullanmak suretiyle işgal ettiklerini haksız işgal nedeniyle aleyhlerine icra takibi yaptığını, bir kısım alacağını bu takip sonucu tahsil edebildiğini belirterek açılan davanın reddini savunmuştur.Mahkemece...

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 22/12/2020 NUMARASI: 2018/921 Esas, 2020/847 Karar DAVANIN KONUSU: Kira Sözleşmesi Gereğince Verilen Kambiyo Senedi Nedeniyle Borçlu Olmadığının Tespiti, İstirdat İSTİNAF TARİHİ: 29/04/2021 KARAR TARİHİ: 13/07/2021 Dairemizde bulunan istinaf başvurusunun yapılan açık incelemesi sonunda, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ DÜŞÜNÜLDÜ; İstinaf isteminde usul işlemleri tamam olduğundan, ilk derece mahkemesinin dosyasındaki bütün belgeler ve dosya hakkındaki dairemiz üyesince düzenlenen rapor incelendi, istinaf kanun yolu başvuru dilekçesinin ve dosyanın istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda dosyada dairemizce karar verilmesi için eksiklik bulunmadığı anlaşıldı. Mahkeme:Davanın kabulüne, borçlu olmadığının tespitine, ödenen bedelin istirdatına ve kötü niyet tazminatına karar vermiştir....

Esas sayılı icra takip dosyasından dolayı ise toplam takip miktarı olan 38.207,21TL BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, Davacının fazlaya dair menfi tespit talebinin REDDİNE, 2-Davacının her iki davalıya yönelik 10.000,00 TL maddi tazminat, 5.000,00 TL manevi tazminat ve 10.600,00 TL istirdat taleplerinin REDDİNE 3-Menfi Tespit Davası yönünden Alınması gereken 2.660,64 TL, Maddi Tazminat Davası Yönünden 179,90 TL, Manevi Tazminat Davası Yönünden 179,90 TL, İstirdat Davası Yönünden 179,90 TL olmak üzere toplam 3.200,34 TL nispi karar ve ilam harcından davacı taraftan peşin harç olarak alınan 1.380,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.819,94 TL harcın davalı temlik alan ... A.Ş'den alınıp, Hazineye GELİR YAZILMASINA, -Davacı tarafından yatırılan 840,80 TL harcın davalı temlik alan ......

, kesilen cezanın sözleşmeye ve hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek bu cezai işlem nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile Kurumun kendisinden tahsil ettiği 90.156,58 TL’sının davalıdan tahsilini istemiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, yaşlılık aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptaline, Kurumun istirdat talebinin reddine, birikmiş aylıkların faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi. K A R A R Dava, davacının yaşlılık aylığını iptal eden Kurum işleminin iptali ile, davacının davalı Kuruma borçlu olmadığının tespiti ve birikmiş aylıkların iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyulup, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir....

Esas Sayılı dosyasına ödediği bedel olan 13.485,42 TL yönünden istirdat talebi olduğu,dava konusu değerin sadece 5.978,89 TL'lik ASIL ALACAK KISMI, Bursa ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas Sayılı dosyasına konu edildiğinden, halihazırda 15.075,71 TLnın da menfi tespit talebine ilişkin bulunduğu,netice olarak, 13.485,42 TL istirdat talebi ve 15.075,71 TL menfi tespit talepleri olduğunu beyan etmiştir.Davacı vekili 05/02/2022 tarihli beyan dilekçesinde dava değerini 13.485,42 TL istirdat,15.075,71 TL istirdat olmak üzere 28.561,13 TL olarak beyan ettiklerini ve eksiz harcı yatıracaklarını bildirerek aynı tarihte eksik harcı ikmal etmiştir. Bursa ...İcra Müdürlüğünün 16/11/2021 tarihli cevabi müzekkeresinde davacı tarafça ... sayılı takip dosyasına 19/04/2021 tarihinde 13.295,42 TL,yine aynı tarihte 90,00 TL borç tahsilatının yatırıldığı ve dosyanın 20/04/2021 tarihinde infazen kapatıldığı bildirilmiştir. Bu durumda dava konusu faturanın 26.11.2019 tarih ve ... nolu 21,054.66....

Bu durumda artık davacının, dava konusu icra takibinden dolayı, menfi tespit davası değil istirdat davası açması mümkün olup, hukuki niteleme hakime ait olduğundan, davanın istirdat davası olarak görülmesi gerekmektedir. 2-İstirdat davasının maddi hukuka ve takip hukukuna ilişkin şartları mevcut olup, bu davanın maddi hukuka tek şartı, davacının borçlu olmadığı bir parayı ödemiş olmasıdır. Davacı istirdat davası açabilmek için, maddi hukuk bakımından borçlu olmadığı bir parayı, cebri icra tehdidi altında ödemek zorunda kalmalıdır. Geri verilmesi istenen paranın maddi hukuk bakımından geri istenmesinin mümkün olması gerekir. Burada borçlu yalnız borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kaldığını ispat etmekle yükümlü olup, bu parayı yanılarak (hata ile) kendisini borçlu sanıp ödemiş olduğunu ispat etmek zorunda değildir. İstirdat davası, bir yıl içinde açılabilir. Bir yıllık dava açma süresi zamanaşımı değil hak düşürücü süredir. Bu nedenle mahkemece kendiliğinden gözetilir....

Borçlu menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa davaya istirdat davası olarak devam edilir. Davacı asıl davada ve birleşen dava dilekçesinde takibe konu bonolardan dolayı borçlu olmadığının tespiti ile istirdat talebinde bulunduğu, mahkemece, davacının istirdat talebi konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığı görülmüştür. Mahkemece öncelikle davacının asıl dava ve birleşen dava da ileri sürülen istirdat talebinin kararda tartışılıp değerlendirilmesi gerekmektedir. Tüm bu nedenlerle davacının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-a/6.maddesi gereğince kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına,davacının istirdat talebinin incelenerek sonucuna göre hüküm kurulmasına için dosyanın ait olduğu mahkemesine gönderilmesine. Davacı ve asli müdahilin sair istinaf sebeplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur....

Menfi tespit davasında borçlu ya borçlanma iradesinin bulunmadığını ya da borçlanma iradesi bulunmakla birlikte daha sonra ödeme gibi bir nedenle düştüğünü ileri sürebilir. Borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumlarda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşer. Borçlu varlığını kabul ettiği borcun aslında bulunmadığını ileri sürüyorsa, bu durumda doğal olarak ispat yükü kendisine düşecektir. Ancak davalının alacağı kambiyo senedine dayanıyorsa ispat yükü yer değiştirerek senetten dolayı borçlu olmadığını iddia eden davacı tarafa düşer.------- Sayılı kararı da bu yöndedir.)Usul hukukumuzda senede karşı senetle ispat zorunluluğu ilkesi kabul edilmiştir....

Davacı ..., ... ada ... parsel sayılı taşınmazdaki 1/3 oranındaki payının davalı tarafından sahte imza ile düzenlenen bononun icra takibine konu edilmesi üzerine yapılan ihale sonucu alacağa mahsuben davalıya satışının yapıldığını,sözkonusu işlemin geçersiz ve yolsuz tescil niteliğinde olduğunu ileri sürerek borçlu olmadığının tespiti ve istirdat isteğinde bulunmuş, ıslahla davasını borçlu olmadığının tespiti ve tapu iptali ve tescil davası olarak devam ettirmiştir. Yargılama sırasında davacı ...’in ölümü üzerine davaya mirasçıları tarafından devam olunmuştur. Davalı, çekişme konusu taşınmaz payını alacağına mahsuben icra dosyasından ihale ile aldığını,icra takibinde yapılan imza itirazı üzerine bonodaki imzanın davacıya ait olduğunun tespit edildiğini ve kesinleştiğini belirterek davanın reddini savunmuştur....