ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/131 Esas KARAR NO : 2024/229 DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 24/02/2022 KARAR TARİHİ : 03/04/2024 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı şirket arasında ... İli, ... İlçesi hudutları içerisinde bulunan ... ve ... sicil numaralı IV. Grup arama ruhsatına haiz sahada maden işletmesine yönelik faaliyet gerçekleştirmek üzere bir adi ortaklık kurulduğunu, bu adi ortaklık neticesinde müvekkilinin davalı şirkete 240.000,00 TL bakiye para verdiğini, işbu adi ortaklığın konusunu oluşturan maden işletmesine ait ... adına verilen ... ve ... sicil numaralı IV. Grup arama ruhsatının T.C....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/201 Esas KARAR NO : 2021/805 DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 17/03/2021 KARAR TARİHİ : 06/10/2021 Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi. İDDİA VE TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin değişik tür ve miktarlardaki sebze ve meyveyi ... Adi Ortaklığına teslim ettiğini, teslim edilen mallar üçün 5 adet fatura kesildiğini, malların edilmesine rağmen bedellerinin ödenmediğini, faturaların bedellerinin ödenmemesi üzerine adi ortaklığın ortakları olan limited şirket aleyhinde takip başlatıldığını, takibe borçlu ortağın itiraz ettiği takibin durduğunu belirterek itirazın iptaline takibin devamına ve icra inkar tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP VE SAVUNMA: Davalı ya dava dilekçesi tebliğ edilmiş davalı davaya cevap vermemiştir....
Adi ortaklık TBK'nın 620 ve devam eden maddelerinde düzenlenmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 2. maddesi uyarınca dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Öte yandan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4. maddesinde, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın bu maddede sayılan dava ve işlerin asliye ticaret mahkemelerince incelenerek karara bağlanacağı hükme bağlanmıştır. Davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, adi ortaklık sözleşmesinin TBK'nın 620 ve devam eden maddelerinde düzenlendiği, davacı tarafın adi ortaklık olduğu, davalının tacir olmadığı ve davanın da TTK'nın 4. maddesinde sayılan ticari dava ve işlerden olmadığı anlaşılmaktadır....
Adi ortaklık TBK'nın 620 ve devam eden maddelerinde düzenlenmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 2. maddesi uyarınca dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Öte yandan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4. maddesinde, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın bu maddede sayılan dava ve işlerin asliye ticaret mahkemelerince incelenerek karara bağlanacağı hükme bağlanmıştır. Davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, adi ortaklık sözleşmesinin TBK'nın 620 ve devam eden maddelerinde düzenlendiği, davacı tarafın adi ortaklık olduğu, davalının tacir olmadığı ve davanın da TTK'nın 4. maddesinde sayılan ticari dava ve işlerden olmadığı anlaşılmaktadır....
Adi ortaklık TBK'nın 620 ve devam eden maddelerinde düzenlenmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 2. maddesi uyarınca dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Öte yandan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4. maddesinde, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın bu maddede sayılan dava ve işlerin asliye ticaret mahkemelerince incelenerek karara bağlanacağı hükme bağlanmıştır. Davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, adi ortaklık sözleşmesinin TBK'nın 620 ve devam eden maddelerinde düzenlendiği, davacı tarafın adi ortaklık olduğu, davalının tacir olmadığı ve davanın da TTK'nın 4. maddesinde sayılan ticari dava ve işlerden olmadığı anlaşılmaktadır....
İlk Olarak Dava Şartı Olan Taraf Ehliyeti Açısından Yapılan Değerlendirmede; İcra takibinde borçlu olarak, adi ortaklık gösterilmiştir. Adi ortaklığın tüzel kişiliğinin olup olmadığı ve usulüne uygun bir icra takibinden bahsedilip bahsedilemeyeceğinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Adi ortaklık 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 620 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre “Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. Adi ortaklık, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) kapsamında yer alan ortaklıklardan farklı olarak tüzel kişiliği haiz değildir. -------- Adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığı için, taraf ehliyeti de yoktur. Bu nedenle, adi ortaklığa ilişkin davalarda, adi ortaklığı oluşturan kişilerin taraf olarak hep birlikte hareket etmeleri gerekir. Adi ortaklığa karşı açılan dava, diğer ortakların tümüne karşı yöneltilmiş demektir....
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; mahkemece verilen ilk hükümde, taraflar arasında adi ortaklığın bulunmadığı belirlenerek, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre yapılan değerlendirme neticesinde davanın kısmen kabul edildiği, davalının temyizi üzerine Dairece verilen bozma ilamında; uyuşmazlığın “davacı tarafından besi çiftliğine adi ortak olduğu inancıyla yapılan harcamalar ve sarfedilen emek nedeniyle doğan alacağın tahsiline yönelik itirazın iptali davası” olarak tanımlandığı, ardından hükmün, davalı ... ve davaya dahil edilen ... arasında adi ortaklık kurulduğu belirtilerek, adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından dava açılırken husumetin tüm ortaklara karşı yöneltilmesi gerektiğinden bahisle taraf teşkili yönünden bozulduğu, buna karşın mahkemece verilen ikinci hükümde ise, bozma ilamı yanlış değerlendirilerek taraflar arasında adi ortaklık kurulduğu gerekçesiyle tasfiye hükümleri uygulanarak karar verildiği anlaşılmaktadır....
Davalı vekili cevabında, taraflar arasında adi ortaklık sözleşmesi imzalandığını, uyuşmazlığın adi ortaklık ilişkisinden kaynaklandığını, davada Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu beyan etmiştir. Mahkemece; taraflar arasında adi ortaklık ilişkisi bulunduğundan, uyuşmazlığın tarafların ticari ilişkisinden değil, adi ortaklıktan kaynaklandığından, bu durumda TBK'nun uyulanması gerektiğinden ve davada genel mahkemenin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Dosya kapsamından, davacı şirket ile davalı şirket arasında imzalanan 15.03.2012 tarihli "protokol" başlıklı adi ortaklık sözleşmesi ile 3 parselde daha önce davacı tarafından başlatılan otel inşaatının tamamlanması için anlaşma yapıldığı, sözleşmeye göre inşaatın tamamlanmasından sonra mülkiyetin 1/2 payının davacı şirkete devrinin yapılacağının kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır....
Davacı şirket tarafından adi ortaklığın vergi borcuna istinaden ödenen toplam 452.661,38 TL'nın ortaklık hissesi oranında 226.330,69 TL'nın tahsili amacıyla davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlatılmış, itiraz üzerine eldeki itirazın iptali davası açılmıştır. Davalı yanca, adi ortaklığın tasfiyesinin gerçekleşmediği ve bu nedenle ortakların birbirinden alacak talebinde bulunamayacağı savunulmuştur. Taraflar arasında adi ortaklık sözleşmesi bulunduğu ihtilafsız olmakla, ortağın diğer ortaktan adi ortaklık ilişkisi kapsamında alacak talebinde bulunması fesih ve tasfiyeyi de kapsamaktadır. Adi ortaklık ilişkisi, TBK'nun 639. maddesinde sayılan sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer. Bu şekilde ortaklığın sona ermesinin başlıca iki sonucu ortaya çıkar. Bunlardan ilki, yöneticilerin görevlerinin sona ermesi, diğeri de ortaklığın tasfiyesidir. İş ortaklığının konusu ve amacını oluşturan "... İlçesi ... Okul ve İdari Bina Yapım İşi"ne ilişkin iş sahibi ......
HUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Dava, adi ortaklıktan kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali ile icra inkar tazminatı istemlerine ilişkindir. Mahkemece, sözleşmeleri davacı adına imzalayan Semra Samangül'e Samsun 4....
