Eldeki davada, davalı ile davacı arasında bir mecra irtifak sözleşmesinin bulunmadığı ihtilafsızdır. Hal böyle olunca, davalının, davacıya ait araziden ve açıktan geçirdiği mecra üzerindeki bir hakkı doğduğu ileri sürülemez. Öyle ise, davacı MK'nun.'un 618. maddesi hükmünden yararlanmak suretiyle davalının tecavüzünün men'ine karar verilmesini talep edebilir (Y. 5. HD'nin 2018/8135 E ve 2019/16596 K sayılı ilamından)....

(yeni 727 md.) maddesinin son fıkrasına göre, taşınmaz üzerinde kanalet geçirilmesi ile davalılar lehine irtifak hakkı kurulmuş sayılacağından, bu nedenle sadece mecra hakkı karşılığı bedelin tazminat olarak talep edilebileceği, taşınmaza müdahalenin önlenmesinin istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir. Hemen belirtilmelidir ki; 4721 sayılı TMK'nin 727. maddesi hükmü uyarınca su, gaz, elektrik vb'nin mecraları, işletmenin bulunduğu taşınmazın dışında olsalar bile aksine bir düzenleme olmadıkça o işletmenin eklentisi ve işletme malikinin malı sayılır. Komşuluk hukukunun gerektirdiği hâller dışında bir taşınmazın böyle bir mecra ile aynî hak olarak yüklenmesi, ancak bir irtifak hakkı kurulması suretiyle olabilir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 28.06.2011 gününde verilen dilekçe ile mecra irtifakı kurulması talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Davacı vekili, davacı şirket ... Cam San. A.Ş'nin enerji talebinin ... TM 3250 no'lu gideri 30 KV'luk ortaklığın giderilmesi barajından karşılandığını, enerji nakil hattı kurulur iken davalı tarafında maliki olduğu taşınmazdan nakil hattı geçirilmek zorunda kalındığını, mecra irtifakı kurulması için gerekli şartların oluştuğunu belirterek davacı şirket lehine 1037 parsel sayılı taşınmaz üzerinde mecra irtifakı kurulmasını talep etmiştir....

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 25.01.1994 tarihli ve 1-386/25 sayılı kararında açıklandığı üzere 743 sayılı Kanun'un 653 üncü maddesinde açıkça belirtildiği gibi, irtifak sözleşmesine konu edilen mecra açıkta tesis olunmuş ise, bu takdirde (sözleşmenin yapılması) ve mecranın açıktan geçirilmesiyle irtifak hakkı doğmuş olacaktır. Bu hüküm açıktan geçen mecralarda görülebilirliğin, tapu aleniyet fonksiyonunun yerini tutabileceği görüşünden kaynaklanmaktadır, Ancak hemen ve özellikle belirtilmek gerekir ki, mecra irtifakının tescilsiz iktisabına imkan veren bu istisnai hükümle, hakkın dayanağını teşkil eden mecra irtifakı sözleşmesi veya hakka sebep teşkil eden bir diğer hukuki işlemin usulünce düzenlenmesi gerçeği bertaraf edilmiş değildir. Aksi halde, mecra irtifakının doğduğu kabul olunamaz ve taşınmazın maliki 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 618 inci maddesi uyarınca tecavüzün men'ini dava edebilir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ -KARAR- Dava, komşuluk hukukundan kaynaklı elatmanın önlenmesi, birleşen dava ise (mecra) irtifak hakkının kurulmasına ilişkindir. Mahkemece, elatmanın önlenmesi isteğinin kabulüne, irtifak hakkı kurulmasına ilişkin birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm birleşen davanın davacısı tarafından temyiz edilmiştir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 10.03.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. Bu doküman 5070 Sayılı Yasa hükümlerine göre elektronik olarak imzalanmıştır....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: "DAVANIN KABULÜ İLE, 1- Kamulaştırma bedelinin 2 proje parsel sayılı taşınmaz için 10.536,46 TL daimi irtifak bedeli , 1.650,90 TL geçici irtifak bedeli, 3 proje parsel sayılı taşınmaz için 9.003,26 TL daimi irtifak bedeli , 1.431,71 TL geçici irtifak bedeli 4 proje parsel sayılı taşınmaz için 79.867,91 TL daimi irtifak bedeli , 14.552,52 TL geçici irtifak bedeli 5 proje parsel sayılı taşınmaz için 1.063,38 TL daimi irtifak bedeli , 341,27 TL geçici irtifak bedeli 6 proje parsel sayılı taşınmaz için 6.015,41 TL daimi irtifak bedeli , 916,93 TL geçici irtifak bedeli 7 proje parsel sayılı taşınmaz için 9.266,97 TL daimi irtifak bedeli , 1.394,53 TL geçici irtifak bedeli 8 proje parsel sayılı taşınmaz için 3.743,24 TL daimi irtifak bedeli , 1.262,82 TL geçici irtifak bedeli 9 proje parsel sayılı taşınmaz için 30.407,36 TL daimi irtifak bedeli , 4.606,87 TL geçici irtifak bedeli 10 proje parsel sayılı taşınmaz için 10.518,49 TL daimi irtifak...

Mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkin davalar da, özünü komşuluk hukuku ilkelerinden alması nedeniyle yapılacak araştırma ve incelemede, öncelikle davacının mecra ihtiyacının bulunup bulunmadığı saptanmalıdır. Eldeki davada; Dosya içerisindeki kadastro paftası ve bilirkişi raporuna göre davacıya ait 761, 769, 526 parsel sayılı taşınmazların sınırlarında davacının mecra geçirebileceği ve sulama için kullanabileceği kanallar bulunduğu gibi davacının taşınmazlarının yola sınırı vardır. Kaldı ki 18.10. 2009 tarihli ziraat bilirkişisi raporundan davacının halihazır durumu ile sulamadan yararlanabileceği kanaletler mevcut olduğu fakat ek maliyetler gerektiği anlaşılmaktadır. Özünü komşuluk hukukundan alan mecra ve geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davacıya gelecek olan külfet değil üzerinden geçit kurulacak taşınmazlar için külfet getirmemesi esas alınmalıdır....

Dairemizce temyiz aşamasında getirtilip incelenen tapu kayıtları ile dosyanın tetkikinden; üzerinden mecra irtifak hakkı kurulan parsellerden 1685 parsel sayılı taşınmazın maliki ..., 1691 parsel sayılı taşınmazın maliki ..., 1697 parsel sayılı taşınmazın maliki ..., 1698 parsel sayılı taşınmazın maliki ... ve 1740 parsel sayılı taşınmazın malikleri ..., ... ve ...'in davada davalı olarak yer almadıkları anlaşılmıştır. Mahkemece adı geçen parsel malikleri hakkında usulüne uygun şekilde dava açılarak eldeki dava ile birleştirilmesinin sağlanması ve sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekir. Usulünce taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ......

Ada...Parselde kayıtlı taşınmazla ilgili olarak dosyaya sunulan 18.03.2013 tarihli Fen Bilirkişisi tarafından düzenlenen krokide M harfi ile yeşil boyalı olarak gösterilen ve irtifak hakkı alanı olarak belirtilen 1916,11 m2’lik alan ve H harfi ile yeşil boyalıolarak gösterilen ve irtifak hakkı alanı olarak belirtilen 1302,65 m2’lik alan ve J harfi ile yeşil boyalı olarak gösterilen ve irtifak hakkı alanı olarak belirtilen 2...3,42 m2’ lik alan ve F harfi ile yeşil boyalı olarak gösterilen ve irtifak hakkı alanı olarak belirtilen 261,36 m2’ lik alan olmak üzere toplam 6023,... m2’lik alanın 5784 sayılı Kanunun 5. maddesiyle değişik 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunun 15/c maddesi uyarınca davalı TEDAŞ adına davacının payı oranında DAİMİ İRTİFAK HAKKI olarak TAPUYA TESCİLİNE, b-... ili ...İlçesi ... Köyü ... Yanı mevkiinde tapunun ......

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 17.02.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit ve mecra hakkının terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 20.10.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 1283 parsel sayılı taşınmazı aleyhine, davalılara ait 1282 sayılı parsel lehine geçit ve mecra irtifak ... tesis edildiğini, irtifak hakkının sağladığı yararın kalmadığını ileri sürerek terkinini talep etmiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı temyiz etmiştir. Dava, irtifak hakkının terkini istemine ilişkindir....