Ancak; Davacının tapu kaydındaki payı oranında irtifak hakkı tesisi gerekirken tam pay sahibi kabul edilmek suretiyle irtifak hakkı tesisine karar verilmesi, Doğru değilse de; bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 3 nolu bendinde (110,375 m2 alan üzerinde) kelimesinden sonra (davacı payı oranında) ibaresinin yazılmasına, Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 13.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Taşınmazın irtifak hakkı tesisinden önceki değeri ile irtifak hakkı tesis edildikten sonraki değeri arasındaki fark yasaya uygun yöntemlerle saptanarak kamulaştırma parasının tespitinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak; 2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası hükmüne göre irtifak kamulaştırmasında değer, davaya konu taşınmazın irtifak nedeniyle uğradığı değer kaybı olup, bu değer kaybının hesabında geleceğe dönük olarak irtifak tesisi nedeniyle uğranılacak gelir kaybı da nazara alındığından, ayrıca verimde 5 yıl süre ile %50 oranında düşüklük nedeniyle gelir kaybı olacağından bahisle mükerrer olarak hesaplama yapan bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın ... adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın ... adına tescili istemine ilişkindir....
Somut olayda dava konusu edilen tarım arazisi niteliğindeki 5562 m2 yüzölçümlü taşınmazın 46,52 m2’lik kısmında davacı idare lehine daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna göre, bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının binde alınması gerekirken hükme esas alınan bilirkişi raporunda %3 alınması suretiyle fazla kamulaştırma bedeli saptanmış olması, 2-Dava dilekçesinde taşınmazın 46,52 m2’lik kısmında daimi irtifak hakkı tesisi ile tescili talep edilmiş olup kamulaştırma belgelerinde de 46,52 m2 yerin kamulaştırılmasına karar verilmiş olmasına rağmen, mahkemece kamulaştırılan miktardan fazlası olan 483,86 m2 yerde daimi irtifak hakkının tesciline karar verilmiş olması, Doğru görülmemiştir....
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; mülkiyeti davalıya ait Konya İli Çumra İlçesi Abditolu Mahallesi 131 ada 4 parsel sayılı taşınmazda MEDAŞ'ın faaliyetleri için ihtiyaç duyulan Enerji Nakil Hattı yeri için taşınmazın 1.43 m²'lik kısmında mülkiyet, 1.457,59 m²'lik kısmında irtifak hakkı tesisi, Abditolu Mahallesi 131 ada 3 parsel sayılı taşınmazda 137,74 m²'lik kısmında irtifak hakkı tesisi için taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu kısımların davacı Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş Genel Müdürlüğü adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Ancak; 1-Üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazda irtifak bedeli taşınmazın irtifak hakkı tesisinden önceki ile irtifak hakkı tesis edildikten sonraki değerleri arasındaki farktan ibarettir. Taşınmazın niteliğine göre, Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin 2. fıkrası gereğince, tamamının bir bütün olarak değeri tespit edildikten sonra aynı maddenin son fıkrası uyarınca irtifak tesisi nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oran ve tutarının gerekçeleri ile belirtilmesi gerekir. İrtifak tesisi nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğü, taşınmazın cinsi, niteliği, kullanım şekli, üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. etkilenip etkilenmediği, irtifak hakkının niteliği, (boru hattı, enerji nakil hattı vs.), kapladığı alan ve yeri, mesafesi ve istikameti dikkate alınarak belirlenir....
Maddesi kapsamında zorunlu geçit hakkı tesisi olarak nitelendirilip bu yönde araştırma yapılarak karar verilmiş ise de davacı yan dava dilekçesi ile müvekkilleri murisi ile davalılar arasında imzalandığını bildirdikleri ve örneğini dava dilekçesi ekinde sundukları 03.06.1986 tarihli sözleşme ile davalılara ait taşınmaz içerisinden davacılar murisine verilmesi kararlaştırılan yolun irtifak hakkı olarak tapuya tescilini talep etmektedir. Sonradan ıslahla yahut savunmanın genişletilmesi yoluyla talep değiştirilmemiştir. Bu haliyle dava TMK.nun 747. Maddesine dayalı zorunlu geçit hakkı tesisi istemi değil, TMK.nun 779. Vd. Maddelerinde düzenlenen irtifak hakkı tesciline ilişkindir. TMK.nun 781....
İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; irtifak hakkı sözleşmesi ile taşınmaz üzerinde davacıya 20 yıl süreyle irtifak hakkı tanındığı, davacı tarafından sözleşme uyarınca birinci yıl kira bedelinin ödenmesinin ardından irtifak hakkı tesisi bedelinin yanlış hesaplandığı belirtilerek birinci ve ikinci yıl kira bedellerinin tekrar belirlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddi üzerine bakılan davanın açıldığı; ...tarih ve ...sayılı Konya Valiliği işlemi ile ihale bedelinin 35.100,00-TL, ikinci yıl irtifak hakkı bedelinin 35.166,69-TL olduğuna, indirim hakkından faydalandırılmamak suretiyle fazla ödenen miktarın ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle iadesine karar verilmesi istemi bakımından, uyuşmazlık konusunun taraflar arasında imzalanan irtifak hakkı sözleşmesinde yer alan irtifak hakkı bedeline ilişkin olduğundan uyuşmazlığın çözümünde adli yargı yerlerinin görevli bulunduğu; ...tarih ve ...sayılı Maliye Bakanlığı işlemi bakımından, irtifak hakkı sözleşmesi imzalanmadan...
, (daimi irtifak ) kelimelerinden sonra (TEDAŞ) kelimesinden önce gelen (alanının) kelimesinin hükümden çıkarılmasına, yerine ( hakkının TESİSİ ile ) kelimelerinin yazılmasına , b)(2-B) no'lu bendindeki (765,71 m2'lik) ifadesinden sonra, (daimi irtifak) kelimelerinden önce gelmek üzere ( kısımda ) kelimesinin yazılmasına, (daimi irtifak) kelimelerinden sonra (TEDAŞ) kelimesinden önce gelen (alanının) kelimesinin hükümden çıkarılmasına, yerine (hakkının TESİSİ ile ) kelimelerinin yazılmasına , c)(3-B) no'lu bendindeki (3.198,68 m2'lik) ifadesinden sonra, (daimi irtifak) kelimelerinden önce gelmek üzere ( kısımda ) kelimesinin yazılmasına, (daimi irtifak ) kelimelerinden sonra (TEDAŞ) kelimesinden önce gelen (alanının) kelimesinin hükümden çıkarılmasına, yerine ( hakkının TESİSİ ile) kelimelerinin yazılmasına , d)5 nolu bendindeki (mahkeme) kelimesinden sonra (davalıdan) kelimesinden önce gelen (masrafının) kelimesinin hükümden çıkarılmasına, yerine (masrafından, kabul oranına göre hesaplanan...
Kale'nin 09.07.2007 tarihli raporunda sarı renk ve A harfi ile gösterilen 2092,8 m²' lik kısmında davacı lehine (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartıyla) daimi irtifak hakkının tesisi" ve "tesis edilen irtifak hakkı bedelinin 8.027,03 TL olduğunun tesptine" denildiği halde gerekçeli kararda, "Tekin Köyü ... nolu parselin fen bilirkişi ... Kale'nin 28.01.2008 tarihli raporunda kırmızı renk ve (a) harfiyle gösterilen 1549,41 m² lik kısmında davacı lehine (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkının tesisi" ve "tesis olunan irtifak hakkı bedelinin toplam 15.688,12 TL olduğunun tesbitine" şeklinde karar verilmiştir. Saptanan bu çelişki karşısında, anılan İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca diğer hususlar incelenmeksizin mahkeme kararının bozulması gerekmiştir....
