Belediyesinin 28/10/2004 tarihli ve 5566 sayılı Encümen kararına dayalı olarak imar uygulaması neticesinde gerçekleştiğini, yapılan imar uygulaması çalışmalarının ... 3. İdare Mahkemesinin 03/07/2007 tarih ve 2005/1496-2007/1878 E-K sayılı kararı ile iptal edildiğini ve Danıştay tarafından onandığını, işlemin kesinleştiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece; davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Somut olayda; dava konusu ipoteğin, ... Belediyesinin 28/10/2004 tarihli ve 5566 sayılı Encümen kararına dayalı olarak 5832 ilâ 5845 parsel sayılı taşınmazlarda yaptığı imar uygulaması sonucu tesis edildiği; diğer bir ifadeyle, belirtilen parsellerde davalının kayden malik olduğu payın bu uygulamayla dava konusu 1019 ada, 7 sayılı imar parseline ipotek tesisiyle yansıtıldığı anlaşılmaktadır. Açıklanan bu niteliğine göre ipotek, imar düzenlemesiyle tesis edilen kanuni ipotektir. Öte yandan, anılan idari işlemin ... 3....
Gerçekten, bir kimse kendisine veya yasanın himaye ettiği bir hakka dayanarak üçüncü bir şahsa ait bir taşınmaz üzerine ayrılmaz parça (mütemmim cüz) niteliğinde yapı inşaa etmiş imar uygulaması sonucu bu yer davacıya ait imar parseli içerisinde kalmış ise, kendi arzu ve iradesi dışında idari kararla oluşan bir durum söz konusu olduğundan kusurlu sayılamaz. İşte bu nedenle yukarıda değinildiği gibi yasa koyucu imar parseli malikine karşı yapı sahibini koruma zorunluluğunu duymuştur. Somut olaya gelince; davaya konu taşkınlığın imar uygulaması ile oluşup oluşmadığı üzerinde durulmuş değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava, İdare Mahkemesi Kararı ile iptal edilen imar uygulaması sonucu taşınmazın imar uygulaması öncesindeki kadastro parsel sınırları içerisinde tescili istemine ilişkin olup Asliye Hukuk Mahkemesince karar verilmiş olmakla temyiz inceleme görevi 1.Hukuk Dairesi Başkanlığına aittir. Bu nedenle dosyanın Yargıtay Yüksek 1.Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 30.04.2007 gününde oybirliği ile karar verildi. ......
Bu durumda dava konusu taşınmazı da kapsayan alanla ilgili olarak 1985 yılında yapılan ve eldeki davanın dayanağını oluşturan ıslah imar planı uygulaması sırasında ipotek bedelleri tesis edilmesine ilişkin işlemin, Bayraklı Belediyesince yeniden düzenlendiği gözetilerek söz konusu encümen kararlarına göre yapılacak uygulama işlemlerinin sonucunun beklenmesi ve oluşacak duruma göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru ugörülmemiştir. " Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 07.02.2017 T. 2016 /12677 E. 2017/979 K. Sayılı ilamı uyarınca; "Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payı sebebiyle davacı lehine tesis edilen ipotek karşılığının arttırılması istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar vekilince temyiz edilmiştir....
Dosya içeriğine, toplanan delillerden; 2524 ada 15 parsel taşınmazın davalı belediye tarafından 1989 yılında yapılan idari işlem sonucu şuyulandır-maya tabi tutulduğu ve imar ile oluşan 3052 ada 11 parselde belediyenin paydaş kılındığı, davacıların imara tabi tutulan 2524 ada 15 kadastral parseldeki kayıt maliklerinden pay satın alarak 3052 ada 11 parselde paydaş oldukları; daha sonra aynı yerde belediyece 2. imar uygulamasının yapıldığı, açılan dava sonucu imar uygulama işleminin idari yargı yerinde iptal edildiği, bunun üzerine davali belediye tarafından yeniden yapılan 3. imar uygulamasının hatalı olması nedeniyle henüz sicile yansıtılmadığı anlaşılmaktadır. Davacıların isteği, idari yargı yerinde iptal edilen önceki imar uygulaması sonucu ortaya çıkan durum nedeniyle imar öncesi kadastral hak durumuna dönülmesine dairdir....
Bozma ilamında özetle;"...çekişmeli taşınmazın imar öncesinden itibaren tedavül kayıtlarının ve krokilerinin getirtilmesi, gerek kadastral kayıtlar, gerekse imar kayıtları mahalline keşfen uygulanarak mevcut müdahalenin imar uygulaması nedeniyle oluşup oluşmadığının ve yıkıma konu edilen yapının yer aldığı taşınmazda davalının imar öncesinde hukuken korunmaya değer bir hakkının bulunup bulunmadığının açıklığa kavuşturulması, davalının annesine tebaan kullanım savunmasının araştırılması, müdahalenin imar uygulaması ile oluştuğunun ve davalının imar öncesi bir hakkının bulunduğunun belirlenmesi halinde, yukarıdaki ilkeler çerçevesinde değerlendirme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve uygulama ile hüküm kurulması isabetsizdir." denilmiştir. Bozma ilamına uyulduktan sonra yapılan yargılamada Mahkemece; davanın reddine dair verilen karar süresinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Ancak; 1) İmar uygulaması ile davacının paydaş olduğu taşınmazlar şuyulandırmaya tabi tutulmuş ve yeni oluşan 2488 ada 1 parsel sayılı taşınmaz davalı ... Belediyesi adına tahsis edildikten sonra, bu belediyenin söz konusu imar uygulamasına dahil olmayan 13261 parsel sayılı taşınmazı üzerine davacı ... lehine ipotek tesis edilmiştir. Bu durumda; artırılan ipotek bedelinden ... sorumlu olduğundan, ... hakkındaki davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, 2)İmar uygulaması yapılırken yasa gereği yapılan Düzenleme Ortaklık Payı kesintisi dışında kalan kısım için taşınmaz malikine ya hissesi karşılığında yer verilir, ya da hissesi bedele dönüştürülür veya belirli bir şahsın parseline dahil edilerek o şahıs aleyhine ve davacı lehine hissesi karşılığında ipotek tesis edilir. Davacıya uygulama tarihi itibariyle yasada öngörülen Düzenleme Ortaklık Payı kesintisinden sonra 1095 m2 yer verilmesi gerekirken, bu alanın bedele dönüştürüldüğü anlaşılmıştır....
- K A R A R - Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payı nedeniyle davacı lehine tesis edilen ipotek karşılığının arttırılması istemine ilişkindir. Mahkemece, ... hakkındaki davanın reddine, ... mirasçıları aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılardan ... vd vekili ile ... vasisi ... vekilince temyiz edilmiştir. Yapılan incelemede; dava konusu taşınmazın ilk maliki ...'ın gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile 480/22100 payını (291,98 m2) davalılardan ...'a sattığı, ancak satış işlemi tapuda gerçekleşmeden, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede imar uygulaması yapılarak ...'ın ipotek borçlusu yapıldığı ve 327,15 m2'lik 1081 ada 1 parselin tahsis edilerek aleyhine 5.750,10-TL ipotek tesis edildiği anlaşılmıştır....
Mahallesi 3237 ada 6 parsel sayılı 915,93 m2 yüzölçümlü taşınmazın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında yol ve sağlık tesisi alanında kalmakta iken ... Belediye Başkanlığınca 07.08.2018 tarihinde 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca imar uygulamasına tabi tutularak, davacıların dava konusu taşınmazdaki paylarına karşılık ... Mahallesi 11559 ada 1 parsel sayılı 2.488,96m2 yüzölçümlü taşınmazdan pay tahsis edildiği ve davacılar adına yeni tapu kayıtlarının oluştuğu, imar uygulaması sırasında 0,3989342 oranında düzenleme ortaklık payı kesildiği ve davacıların hissesinin şuyulandırıldığı 11559 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tamamına beton dökülmek ve çizgiler çizilmek suretiyle pazar yeri olarak el atıldığı anlaşılmıştır. Yapılan incelemede; imar uygulaması öncesinde dava konusu edilen ......
Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Davacının temyiz dilekçesinin Mersin Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’nin muhabere defterine kayıt tarihinin ilgili mahkemesinden, 2-Dava konusu taşınmazın, içinde yer aldığı imar planının tarihi, ölçeği ve türü (nazım-uygulama), belediye ve diğer altyapı hizmetlerinden (yol, su, elektrik, çöp toplama, kanalizasyon, aydınlatma gibi) yararlanma durumu, etrafının meskûn bulunup bulunmadığı, nazım imar planı içinde ise bu plandaki konumu, hangi amaçla plan kapsamına alındığı, yerleşim merkezine uzaklığı, beldenin gelişme yönünde olup olmadığı hususlarının belediye başkanlığından, 3-Dava konusu taşınmazın dava tarihi olan 30.03.2009 günü itibariyle imar uygulaması sonucu oluşan imar parseli olup olmadığının ve imar uygulaması görmüşse buna ilişkin belgelerin belediye imar müdürlüğü ve tapu müdürlüğünden, Getirtilip alınacak cevap yazılarının dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere iadesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE...
