alım hakkı sübut bulduğu, Davaya konu taşınmazlar üzerinde yapılan satışlar, bunlardan yeni haberi olan müvekkilinin ön alım hakkını ihlalden hak kaybına yol açtığı, Satışı yapan hissedar ön alım hakkı için bildirimde bulunma yükümlülüğünü de ihlal ettiği, müvekkili miras yolu ile aileden kalan taşınmazlarda ön alım hakkını kullanmak istediği, Şayet taşınmazlar üzerinde yapılan satışlardan müvekkilinin haberi olsa idi, satın alma işlemini kendinin gerçekleştirebileceği belirterek Müvekkiline yasal ön alım hakkı tanınarak davalılar üzerindeki taşınmaz hisselerinin müvekkili adına tapuya kaydedilmesine/tesciline karar verilmesini, Davaya konu taşınmaz üzerinde yapılan satış nedeni ile tanınan intifa hakkının kaldırılmasını, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

(Kapatılan) Hukuk Dairesinin 03.03.2021 tarih ve 2021/554 Esas, 2021/1438 Karar sayılı ilâmı ile; "Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114. maddesindeki düzenleme de dikkate alındığında ön alım bedelinin yatırılmaması dava şartı olarak düzenlenmediğinden ön alım bedelinin depo edilmemesi nedeniyle davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi doğru değildir" gerekçeyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir. B....

dosyada mevcut tapu kaydına göre ön alım hakkının doğduğu sırada 200 ada 3 parsel sayılı taşınmazda paydaştır. Ön alım hakkının tarım arazisinin davalıya satıldığı tarihte doğduğu ve kullanılabilir duruma geldiği gözetildiğinde, tam malik olmayan davacının ön alım hakkını kullanması mümkün değildir. Davacının ön alım hakkının doğduğu satış tarihinde tek başına kullanabileceği bir ön alım hakkı bulunmadığından 200 ada 3 parsel sayılı taşınmazın davacı ile birlikte paydaşı olan dava dışı .....'nın yargılama sırasında davaya muvafakat vermesi sonucu değiştirmeyecektir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 24.05.2022 tarih ve 2019/14-798 Esas 2022/730 Karar sayılı ilamı) 2....

Dairemizin 25.03.2023 tarih ve 2021/7528 Esas, 2023/2775 Karar sayılı ilamında; ön alım hakkına konu edilen 135 ada 41 parsel sayılı taşınmazın 09.04.2019 tarihinde davalıya satıldığı, davacıların dosyada mevcut tapu kaydına göre ön alım hakkına konu taşınmaza sınırdaş olan 135 ada 206 parsel sayılı taşınmazda elbirliği ile malik oldukları, 5403 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin (i) bendinde kanun koyucunun amaçladığı tarımsal bütünlük sağlanmayacağından taşınmazda tam malik olmayan davacıların ön alım hakkını kullanmalarının mümkün olmadığı, mahkemece, davanın açıklanan gerekçe ve nedenlerle reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir. B....

Nitekim, Anayasa Mahkemesi'nin 30.10.2014 tarihli, 2014/133 Esas ve 2014/165 Karar sayılı kararının gerekçesinde de ön alım hakkının sadece arazinin bütünüyle satılması durumunda mevcut olduğuna değinildiği gibi önalım hakkının "sınırdaş parsel malikine" tanındığı vurgulanmıştır. 4. Bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; ön alım hakkına konu edilen 135 ada 41 parsel sayılı taşınmaz 09.04.2019 tarihinde davalıya satılmıştır. Davacılar, dosyada mevcut tapu kaydına göre ön alım hakkına konu taşınmaza sınırdaş olan 135 ada 206 parsel sayılı taşınmazda elbirliği ile maliktirler. Yukarıda açıklandığı üzere, 5403 sayılı Kanun'un 8/i maddesinin ikinci fıkrasında kanun koyucunun amaçladığı tarımsal bütünlük sağlanmayacağından taşınmazda tam malik olmayan davacıların ön alım hakkını kullanmaları mümkün değildir. 5....

Bu maddenin ikinci fıkrası uyarınca, tarımsal arazilerin satılması hâlinde sınırdaş tarımsal arazi maliklerinin de ön alım hakkına sahip olduğu; tarımsal arazi, sınırdaş maliklerden birine satıldığı takdirde, diğer sınırdaş maliklerin önalım haklarını kullanamayacağı; ön alım hakkına sahip birden fazla sınırdaş tarımsal arazi malikinin bulunması hâlinde, tarımsal bütünlük arz eden sınırdaş arazi malikinin ön alıma konu tarımsal arazinin mülkiyetinin devrini talep edebileceği ve ön alım hakkının kullanılmasında Türk Medenî Kanun'u hükümlerinin uygulanacağı hükmü yer almaktaydı. 4....

Ön alım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tâbi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. 4. Ön alım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olduğundan ön alım bedeli, tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir. 5....

Bu nedenle, mahkemece hüküm altına ön alım bedeli karar tarihindeki temyiz sınırının altında kalsa da, davalı taraf belirlenen ön alım bedelini kabul etmeyerek, temyiz sınırının üzerindeki değerleri ifade ederek kanun yoluna başvurduğundan, davalının bu talepleri nazara alınmadan, Kanun'un 362 nci maddesi hükmü eksik ve hatalı değerlendirilerek, hüküm altına alınan ön alım bedeli gerekçe gösterilerek temyiz isteminin reddine karar verilmesi doğru olmadığından, Bölge Adliye Mahkemesinin 02.03.2023 tarihli ek kararın kaldırılmasına karar verilerek temyiz incelemesine geçilmiştir. 2. Kanuni ön alım hakkının, başlıca iki amacının olduğu kabul edilebilir. Birincisi, paydaşlar arasına istenmeyen kişilerin girmesini önlemek; diğeri ise paydaş sayısını azaltmak ve paylı mülkiyetin ortadan kalkmasını kolaylaştırmaktır. 3....

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; ihale konusu taşınmazın davacı tarafından lojman olarak kullanıldığı ve burada ikâmet ettiği, bu taşınmazın satışı için ihaleye çıkıldığı, ihale dokümanında davacının ön alım hakkının olduğunun belirtildiği, 06/08/2020 tarihinde gerçekleştirilen ihalede davacı tarafından 502.500,00-TL (Mahkeme kararında sehven 520.000,00-TL olarak yazılmıştır.) teklif verildiği, söz konusu ihale ait dokümanda her ne kadar davacının ön alım hakkı olduğu belirtilmiş ise de, davalı idarece ihale tarihinden sonra yapılan incelemede, davacı 04/05/2020 tarihinde yaş haddinden emekli olduğundan davacının ön alım hakkına sahip olmadığı gerekçesiyle … tarih ve … nolu ihale komisyon kararıyla 06/08/2020 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin iptaline karar verildiği, daha sonra ihale dokümanında uyuşmazlık konusu taşınmazın dolu olduğu, ancak bu konutta ikâmet eden kişinin ön alım hakkına sahip olmadığı belirtilerek yeniden ihaleye çıkıldığı...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının ön alım bedelini verilen kesin süre içerisinde depo etmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri Davacı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin ön alım bedelini ödemeye hazır olduğunu ancak dosyanın geldiği aşama itibariyle ön alım bedelinin deposuna ilişkin kararın telafisi imkansız zararlar doğurabileceğinin ifade edildiğini, depo kararının tahkikat aşaması tamamlandıktan sonra hükümden önce verilmesi gerektiğini, öncelikle davacının ön alım hakkının olduğunun tespit edilmesi gerektiğini beyan ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. C....