Somut olayda, ön alım bedeli öninceleme tarihi itibariyle depo ettirilmemiş, satış tarihinden yaklaşık 7 yıl sonra mahkeme veznesine yatırılmasına ilişkin depo kararı verilerek satış bedelinin değerinde meydana gelen azalmanın önüne geçilmemiştir. Resmi satış sözleşmesindeki ön alım bedelinin makul süre içerisinde depo edilmemesi ve vadeli bir mevduat hesabında değerlendirilmemesi nedeniyle pay satın alan davalıyı fakirleştirecek, ön alım hakkını kullanan davacıyı amaç dışında zenginleştirecek yorum ve sonuçlardan kaçınılmalıdır. Hakkın kullanılması hiçbir zaman davalının zararına olmamalıdır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın fiilen taksim edilip edilmediği ve davacının ön alım hakkını kullanmasının dürüstlük ilkesine aykırı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 1.4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun); a)"Dürüst davranma" kenar başlıklı 2 inci maddesi şöyledir: "Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz." b)"Ön alım hakkı sahibi" kenar başlıklı 732 inci maddesi şöyledir: "Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler. " c)"Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre" kenar başlıklı 733 üncü maddesi şöyledir: " Cebrî artırmayla satışlarda ön alım hakkı kullanılamaz. Ön alım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir....
Bu nedenlerle, tasarrufun iptali davasına konu taşınmaz üzerinde bir başka şahsa ön alım hakkı verilmesi halinde, taşınmaz bir bedel karşılığında dördüncü kişi konumundaki ön alım hakkı olan şahsa geçecektir. Somut olayda, borçlunun hissesi dava dışı Kadir Yazıcı tarafından ön alım hakkı çerçevesinde bedel ödeyerek satın alınması halinde dava kendiliğinden bedele dönüşmüş olacak ve davalı 3.kişi tazminata mahkum olacaktı (İİK'nin 283/2). Tüm bu maddi ve hukuki olgular dikkate alındığında, Kadir Yazıcı tarafından açılan ön alım davası bu davanın sonucunu etkileyeceğinden, bekletici mesele yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 04/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup uyuşmazlık davanın hak düşürücü süreden reddinin usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasındadır. 2. İlgili Hukuk 4721 ... ... Medeni Kanunu'nun (4721 ... Kanun); a)"Ön alım ... sahibi" kenar başlıklı 732 nci maddesi şöyledir: "Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler. " b)"Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre" kenar başlıklı 733 üncü maddesi şöyledir: " Cebrî artırmayla satışlarda ön alım ... kullanılamaz. Ön alım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta ön alım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir. Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında, bozmaya uyularak yapılan yargılamada, bozma gereklerinin yerine getirilip getirilmediği noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 732, 733, 734 üncü maddeleri ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 2. Değerlendirme 1. Ön alım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir. 2. Ön alım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur....
Ön alım hakkı sahibi, adına payın tesciline karar verilmeden önce, satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini, hâkim tarafından belirlenen süre içinde hâkimin belirleyeceği yere nakden yatırmakla yükümlüdür. 3. Değerlendirme 4721 sayılı Kanun'un 731 inci maddesine göre, taşınmaz mülkiyetinin kanundan doğan kısıtlamaları, tapu siciline tescil edilmeksizin etkili olur. Mülkiyetin devri konusunda kısıtlama hükmü içeren, yasal ön alım hakkını düzenleyen 4721 sayılı Kanun'un 732 inci maddesi uyarınca, paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler. Kanundan kaynaklanan ön alım hakkının doğması ve kullanılması için, tapu siciline şerh edilmesi gerekli değildir. Ön alım hakkının varlığı, kanuna dayandığı için bunun herkes tarafından bilindiği varsayılır....
Temyiz Sebepleri Davalı vekili temyiz dilekçesinde; öncelikle davanın reddine karar verilmesini istediklerini, ön alım hakkının hak düşürücü sürenin son günü kullanıldığını, satış tarihi ile dava tarihi arasında geçen süredeki objektif değer artışının nazara alınmadığını, davacı lehine hükmedilen yargılama gideri ve vekalet ücretinin kaldırılmasını, ön alım hakkının kullanılabileceğine karar verilmesi halinde halinde taşınmazın rayiç değerinin tespit edilerek bu değer üzerinden hüküm kurulmasını talep ettiklerinin beyan ederek kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2....
DAVALI VEKİLİ TALEP Davalı vekili 08.09.2022 tarihli dilekçesinde; davacı tarafça depo edilen ön alım bedelinin müvekkiline ödenmesi istemiyle 17.01.2022 tarihinde mahkemeye başvurduklarını, ancak herhangi bir cevap verilmediğini ve dosya kapsamından, yatırılan bedelin davacı tarafa iade edildiğinin anlaşıldığını belirterek gerekli düzeltmenin yapılmak suretiyle ön alım bedelinin faiziyle birlikte müvekkiline ödenmesini talep etmiştir. VI. EK KARAR Mahkemenin 21.09.2022 tarihli ve 2013/67 Esas, 2014/12 Karar sayılı ek kararıyla; dosyada halihazırda mevcut bir ön alım bedeli bulunmadığı, davacı tarafça depo edilen 3.090,00 TL ön alım bedelinin önceki mahkeme kararının bozulması nedeniyle talebi üzerine 18.09.2009 tarihinde kendisine iade edildiği, davalının bu bedele ilişkin olarak alacak davası açma hakkının saklı bulunduğu gerekçe gösterilerek davalı vekilinin talebinin reddine karar verilmiştir. VII. TEMYİZ A....
Maddesi uyarınca ön alım hakkının kullanılması için marka tescilinin----- noterde yapılmış ise de bu sözleşmenin ----------- işlenip hissedar olan davacıya bildirilmediği takdirde davacı yönünden ön alım hakkını kullanacağı yasal sürelerin başlamayacağı, mevcut durumda da her ne kadar ---- bir devir sözleşmesi var ise de--- devredilmiş marka tescili olmadığından ön alım hakkının dava tarihi itibariyle kullanılamayacağı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
alım hakkı sübut bulduğu, Davaya konu taşınmazlar üzerinde yapılan satışlar, bunlardan yeni haberi olan müvekkilinin ön alım hakkını ihlalden hak kaybına yol açtığı, Satışı yapan hissedar ön alım hakkı için bildirimde bulunma yükümlülüğünü de ihlal ettiği, müvekkili miras yolu ile aileden kalan taşınmazlarda ön alım hakkını kullanmak istediği, Şayet taşınmazlar üzerinde yapılan satışlardan müvekkilinin haberi olsa idi, satın alma işlemini kendinin gerçekleştirebileceği belirterek Müvekkiline yasal ön alım hakkı tanınarak davalılar üzerindeki taşınmaz hisselerinin müvekkili adına tapuya kaydedilmesine/tesciline karar verilmesini, Davaya konu taşınmaz üzerinde yapılan satış nedeni ile tanınan intifa hakkının kaldırılmasını, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
