İş Mahkemesi 2014 / 459 E. Sayılı dosyası ile " iş kazasının tespiti " yönündeki karar ile de yaşanan kazanın iş kazası olduğu ve kazada işverenin de sorumlu olduğunun kanıtlandığı, gerek yaşanan bu olayda gerekse de ölümü ile sonuçlanmasında işveren şirketin büyük kusuru bulunduğu, 4857 sk 77. Maddesi mülga / 6331 sk da düzenlenen iş verenin genel yükümlülükleri -risklerden korunma ilkeleri - iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri - iş yeri hekimleri ve güvenliği - isimleri altında belirtilen maddelere uygun hareket edilmiş olsa idi yaşanan bu kaza gerçekleşmeyecek ya da ölümle sonuçlanmayacağı gerekçesiyle istinaf yoluna başvurmuştur. İlk derece mahkemesince "...İncelenen tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Samsun 8. Hukuk Dairesi'nin 2018/2385 Esas -20181653 Karar Sayılı kaldırma kararı doğrultusunda, Samsun 5. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2018/938 Esas sayılı dosyası celp edilmiş ve T6 Şti....
e, 05.01.2013 tarihinde iş kazası nedeniyle ölen oğlu ... üzerinden iş kazası sigortası kolundan ölüm geliri ve ölüm sigortası kolundan ölüm aylığı bağlanması istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Kanun'un 34 üncü maddesinin (d) bendinde, anne ve babaya ölüm aylığı bağlanması "Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25'i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25'i, oranında aylık bağlanır." şeklinde hüküm altına alınmıştır....
e, 05.01.2013 tarihinde iş kazası nedeniyle ölen oğlu ... üzerinden iş kazası sigortası kolundan ölüm geliri ve ölüm sigortası kolundan ölüm aylığı bağlanması istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Kanun'un 34 üncü maddesinin (d) bendinde, anne ve babaya ölüm aylığı bağlanması "Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25'i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25'i, oranında aylık bağlanır." şeklinde hüküm altına alınmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, murisinin geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitiyle gelir bağlanmasına karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Hüseyini ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R Dava davacılar murisinin ölümüne neden olan olayın iş kazası olduğunun ve hak sahiplerine iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece olayın iş kazası olmadığının SSK müfettişi raporu ile anlaşılmasına göre davacıların artık hukuki yararları kalmadığından iş kazası tespiti istemlerinin reddine, atiye bırakılan diğer talepler konusunda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir....
Dolayısıyla adı geçenin ölü olduğunun kesin olarak saptanamadığı, ölüm tarihine ilişkin somut herhangi bir bilginin bulunmadığı, adı geçenin aranma kaydı bulunması nedeniyle kaçak vaziyette de olabileceği, bu itibarla mahkemelerin tarafların veya tanıkların beyanları ile bağlı kalmaksızın doğru sicil oluşturmak mecburiyetinde olduğu dikkate alındığında ileri sürülen iddia sübut bulmadığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. HÜKÜM: 1- Davanın REDDİNE, " şeklinde karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece eksik inceleme ile karar verildiği, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, ölümün tespiti hususunda Milli Savunma Bakanlığı'ndan gerekli bilgilerin alınması, gerektiğinde mezarın açılması ve DNA testi yapılması sonucu davanın kabulü gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava ölümün tespiti talebine ilişkindir....
Asliye Hukuk ( İş ) Mahkemesi No : 2016/225-2019/284 Dava, iş kazası olduğunun ve ölüm geliri bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı şirket ve davalı Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Somut davada; Davacılar, murisleri ...'ün 29.10.2009 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun ve davacı ...'e ölüm geliri bağlanmasını talep etmişlerdir. Muris ...'e aylık bağlanıp bağlanmadığı, davalı ...'...
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacıların murisinin iş yerinde kalp krizi geçirerek vefat etmesi olayının iş kazası sayılıp sayılmayacağı buradan varılacak sonuca göre iş kazasının tespiti ve tazminat istemine ilişkin davaların tefrikini gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır. Uyuşmazlığın çözülmesi yönünden, öncelikle, hangi olayın iş kazası olduğunun saptanmasında başvurulacak yasal dayanakların ve uygulanacak ilkelerin ortaya konulmasında yarar vardır. Hemen ifade edilmelidir ki, iş kazasının meydana geldiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuatlar kapsamında bir kazanın hangi “hal ve durumlarda” iş kazası sayılacağı “yer ve zaman” koşullarıyla sınırlanarak belirtilmiştir....
Öte yandan 506 sayılı Kanunun, “Zamanaşımı ve hakkın düşmesi” başlıklı 99/1. maddesinde, bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazalarıyla meslek hastalıkları ve ölüm sigortalarından hak kazanılan gelir ve aylıkların, hakkı doğuran olay tarihinden itibaren 5 yıl içinde istenmezse zamanaşımına uğrayacağı, bu durumda olanların gelir ve aylıklarının, yazılı istek gününü izleyen aybaşından itibaren başlayacağı öngörülmüş, diğer taraftan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren “Zamanaşımı, hakkın düşmesi ve avans” başlığını taşıyan 97/1. maddesinde ise bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan durumlarda, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malûllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı günden itibaren 5 yıl içinde istenmeyen kısmının zamanaşımına uğrayacağı açıklanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk(...)Mahkemesi Davacılar murisinin ölümünün ... kazası olduğunun tespitiyle, ölüm geliri bağlanmasına karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. K A R A R Dava; davacı murisinin 12.2.2001 tarihinde, çalıştığı otelin genel müdürünün talimatı ve teknik servis şefinin görevlendirmesi ile otel müdürünün evindeki su deposunda tamirat ve izolasyon yaparken zehirlenerek vefat etmesi olayının ... kazası olduğunun tespiti ile davacıya ölüm geliri bağlanması istemine ilişkindir....
O halde, nüfus idaresi hasım gösterilmek suretiyle açılan ölümün tespiti davasının dinlenmesine artık yasal bir engel bulunmamaktadır. Ancak, bu şekilde ölümün tespiti davaları açıldığında sadece ölümün tespitine karar vermek yeterli olmamakta; ölüm tarihi mirasçılık haklarını etkileyeceği ve sicilde de ölüm tarihinin belirtilmesi gerektiğinden, ölüm tarihinin de mümkünse gün/ay/yıl, en azından yıl olarak da tespiti gerekmektedir. Diğer yandan; 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36/1- a maddesi; nüfus kayıt düzeltim davalarının T5 veya görevlendireceği nüfus memuru katılımıyla görüleceği ve karara bağlanacağını hükme bağlamıştır. Bunun sonucu olarak; nüfus kaydında düzeltme sağlamayı da amaçlayan ölümün tespiti davaları; açıklandığı gibi, nüfus kayıt düzeltim davalarının bir türü olarak, nüfus memuru katılımıyla görülüp sonuçlandırılmalıdır....
