Eldeki davada ise, öncelikle davacının HMK’nın 31’inci maddesi kapsamında talebi açıklattırılmalı, bu kapsamda, hacizlerin kaldırılması ve kurumca kendisi hakkında başlatılan takiplerin iptali istemine ilişkin olarak, davacının 1999 ve 2000 yıllarına ait olduğunu borçların dayanak ödeme emirleri olup olmadığı hususu ile talebinin menfi tespite mi yoksa ödeme emrinin/emirlerinin iptali istemine yöneldiği hususu belirlenmeli ve sonucuna göre bir karar verilmelidir....
DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : ... KARAR TARİHİ : ... GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 06/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (...davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacının dava dilekçesinden özetle; Dava konusu ... bank ... Şubesine ait, keşidecisi ..., ... seri numaralı, ... ödeme tarihli, 9.200,00-TL bedelli, ... Bankası ... Şubesine ait, keşidecisi ..., ... seri numaralı, ... ödeme tarihli, 15.000,00-TL bedelli, ... Bankası ... Şubesine ait, keşidecisi ..., ... seri numaralı, ... ödeme tarihli,9.250,00-TL bedelli çeklerin kaybolması nedeniyle çek hakkında ödeme yasağı kararı verilerek iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava çek iptali istemlidir. Davanın yasal dayanağı 6102 Sayılı TTK'nun 651 ve devamı maddeleridir. TTK'nun 651. maddesine göre; kıymetli evrak zayî olduğu taktirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava Konusu İstem : Dava; ecrimisil alacağının tahsili amacıyla düzenlenen … gün ve … sayılı 200.318,71 TL tutarlı ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır. İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih, E…., K…. sayılı kararıyla; davacı şirket adına tahakkuk ettirilen 200.318,71 TL tutarındaki ecrimisil alacağının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı, uyuşmazlık konusu olayda, davacı tarafından dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan ecrimisil ihbarnamesine karşı dava açıldığı dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler ile yapılan UYAP sorgulamasından anlaşıldığı, bu durumda, dava konusu ödeme emri içeriği ecrimisil ihbarnamesine karşı dava açılmadığı anlaşıldığından, kesinleşen söz konusu ecrimisil alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ve tebliğ edilen ödeme emrinde de hukuka ve mevzuata aykırılık gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/642 KARAR NO : 2023/627 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 15/08/2023 KARAR TARİHİ : 24/08/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda; İDDİA: Davacı vekili mahkememize verdiği 15/08/2023 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; ... Buca İzmir Şubesine ait, 30/09/2023 ödeme tarihli,... tarım Makine Elektrik San. Tic. Ltd. Şti adına kesilen ... çek seri numaralı 786.675,00 TL bedelli çekin kaybolduğundan beyanla çek üzere ödeme yasağı konularak, çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE : 15/08/2023 tarihli dava dilekçesi anlatımına göre çek keşidecisinin çekin kaybolduğunu belirterek çekin iptaline ve ödeme yasağı kararı verilmesini talep ettiğini bildirmiştir....
yönünden Ödeme emrinin İptali, diğerleri yönünüden menfi tespit davasıdır. 6183 sayılı Kanun'un “Ödeme emri” başlıklı 55. maddesinin ilk fıkrasında; kamu alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gereğinin bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; “Ödeme emrine itiraz” başlığını taşıyan 58. maddesinin birinci fıkrasında; kendisine ödeme emri tebliğ olunan kişinin, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde itirazda bulunabileceği belirtilmiştir. Görüldüğü gibi; “menfi tespit” niteliğindeki ödeme emrine itiraz/ödeme emrinin iptali davasının yedi günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması zorunlu olduğu gibi, kendisine ödeme emri gönderilen borçlunun itirazları da üç nedenle sınırlandırılmıştır....
Şti. adına düzenlenen (dava konusu ödeme emrindeki alacağın 20/05/2010 tarih ve 2569-117 sayılı Kurul kararıyla verilen 10.000,00-TL'lik kısmıyla ilgili olarak) … tarih ve … ana takip numaralı, 10.000,00-TL tutarlı ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada, Mahkemelerinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla ödeme emrinin iptaline karar verildiği, söz konusu karara yönelik itirazın … Bölge İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği ve kararın kesinleştiği; Bu itibarla, dava konusu ödeme emri düzenlenmeden önce davacının kanuni temsilcisi olduğu asıl borçlu şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinin iptali istemiyle açılan davalarda söz konusu ödeme emirlerinin iptaline karar verildiği anlaşıldığından, asıl borçlu şirket adına kesinleştirilip tahsili sağlanmayan alacakla ilgili olarak kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emrinin dava konusu edilen kısımlarında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır....
İlk derece mahkemesi kararında; takip talebinde her hangi bir dayanak belgeden söz edilmediğinden dayanak belge eklenmemesinin ödeme emrinin iptali sebebi olmayacağı, ayrıca asıl alacak miktarında çelişki olmadığı 87.515,77 TL lik miktarın asıl alacak miktarı, 93.929,38 TL lik miktarın da işlemiş faizler ve ferileriyle birlikte toplam istenen miktar olduğu buna dayalı ödeme emrinin iptali sebebinin bulunmadığı ancak ödeme emrinde alacaklının ve kanuni temsilcisinin yerleşim yeri bulunmadığından bu durumun ödeme emrinin iptali sebebi olduğu belirtilerek bu gerekçeyle ödeme emrinin iptaline ve ödeme emrinin alacaklının ve kanuni temsilcisinin şöhret ve yerleşim yeri, vergi kimlik numarası, banka hesap numarası belirtilmek suretiyle yeniden düzenlenmesine karar verilmiştir....
Bunun gibi, takibe konu borcun kısmen ödendiği durumlarda da, ödenmeyen borç tutarına yönelik itirazın iptali davasında, itirazdan sonra ödenmiş olan miktar bakımından itirazın iptalinin istenilmesinde hukuki yararın mevcut olmayacağı kuşkusuzdur. İcra takibinden sonra ve itirazın iptali davası açılmadan önce borçlu tarafından ödeme yapılması halinde, yapılan bu ödeme düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden dava açılması gerekir. Dolayısıyla, takipten sonra, ancak dava açılmadan önce yapılmış olan ödeme yönünden dava açılmasında, davacı tarafın hukuki yararı bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Davanın çek iptali davası olup niteliğine göre HMK 316. maddesi gereğince çekişmesiz yargı işi olup, basit yargılama usulüne tabi bulunduğu anlaşıldı. Kesin yetkiye ilişkin dava şartının incelenmesine geçildi. Dava tarihinde yürürlükte olan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 729/s maddesinin yaptığı yoklama ile çek hakkında da uygulanması gereken Türk Ticaret Kanunun 757/1 maddesindeki “ İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemeden men edilmesini isteyebilir” hükmü dikkate alındığında, davacı tarafından mahkememize TTK 729/s maddesi delaletiyle 757.vd. maddelerine istinaden açılmış zayi nedeniyle çek iptali ve ödeme yasağı verilmesi istekli iş bu davanın ödeme yerindeki veya hamilin yerleşim yerindeki mahkemede açılması gerektiği, Bu düzenleme ve yerleşik uygulamaya göre ödeme yeri ve hamilin yerleşim yerindeki mahkemesinin yetkisi kesindir....
Esas, ... karar sayılı hükmü ile haklı davalarının kabulüne ve ödeme emrinin tebliğ işleminin iptal edilmesine karar verildiğini, davacı tarafın yerel mahkemenin hukuka uygun hükmüne karşı istinaf kanun yoluna başvurduğunu, dosyanın henüz Bölge Adliye Mahkemesinde değerlendirildiğini, ....İcra Hukuk Mahkemesi tarafından verilmiş ödeme emrinin iptali kararı kesinleştiğinde ekseriyetle yeniden bir ödeme emri düzenlenerek taraflarına tebliğe çıkarılması gerekeceğinden konusu kalmayan itirazın iptali davasının reddine, istinaf başvurusunun bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ; Mahkemece, somut olayda, davacı tarafından kredi alacağına dayalı olarak davalılar hakkında 11/10/2017 tarihinde ilamsız takip başlattığı, ödeme emrinin 13/10/2017 tarihinde tebliğ edildiği, davalılar tarafından 20/10/2017 tarihinde borca itiraz edildiği; ödeme emrinin tebliğ işleminin usulsüz olduğundan bahisle .... İcra Hukuk Mahkemesinin .....
