GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine dayalı olarak çek bedelinin istirdatı istemine ilişkindir. TTK’nın 792. maddesine göre; "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür". TTK'nın 790. maddesinde ise, "cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır" hükmü düzenlenmiştir. Çek istirdatı davalarında davacının; çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir....
Esas sayılı dosyasında çek iptali davası açıldığını, mahkemece çek istirdatı davası açılması için süre verildiğinden ..... Şubesine ait keşidecisİ...... çek numaralı 30/04/2019 tarihli 25.000,00TL bedelli çek ile ...... çek numaralı 30/04/2019 çek tarihli 21.800,00TL bedelli çeklerin davalı tarafından müvekkili bankanın ..... Şubesine ibraz edildiğini, çeklerin çalınmış olabileceği ihtimali düşünüldüğünden şahıstan şikayetçi olunduğunu ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, çek asıllarının.... nolu soruşturma dosyasına sunulduğunu bildirerek bu çeklerin istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. SAVUNMANIN ÖZETİ Davalı vekili, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu çekleri dava dışı ...'...
Ayrıca davacı taraf, lehtarı olduğu bir çekin kendi rızası ile elinden çıktığından bahisle çekin istirdatını ve çek hakkında ödeme yasağı konulmasını talep etmiştir ki; davacı, davaya konu olan çekin keşidecisi değil, kendisine müracaat edilen cirantası da değildir. Zamanaşımına uğramasına bir ay kala, çek hakkında dava açan davacının da iş bu davayı açmakta hukuki bir yararı yoktur. Öte yandan, TTK'nın 792. Maddesinde de belirtildiği üzere çekin istirdatı için gereken şartlar " (1) Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür." şeklinde belirtilmiştir....
Bu sebeplerle çek istirdadı talebinin reddine karar verilmiştir. Dava, çek istirdatı ve menfi tespit istemine ilişkin olup, menfi tesbite hükmolunmuşken ayrıca takibin iptaline gerek bulunmadığından, bu talep hakkında karar verilmemiştir. (Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin, 28.03.2012 Tarih ve 2012/3694 E. - 2012/8410 K. Sayılı ilamı.) Yukarıda açıklanan nedenlerle aşağıdaki şekilde karar verilmiş ve hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı ... yönünden açılan davanın sübut bulmadığından reddine, 2-Davacı .... Metal Aksesuarları ve Etiket San. Tic. A.Ş. yönünden açılan davanın sübut bulmadığından reddine, 3-Davacı ... Deri Ve Metal Aksesuarları San. Ve Tic. Ltd....
DELİLLER VE GEREKÇE; Dava, takibe konu çekte ciranta olunması nedeniyle, icra tehdidi altında ödenmek zorunda kalınan çek tazminatı ve çek komisyon alacağının istirdatı davasıdır. ... 23. İcra Müdürlüğü'nün... Esas sayılı takip dosyası getirtilmiş, dosya üzerinde yapılan incelemede; ... Bankası A.Ş. ... Şubesine ait, ... çek seri nolu, keşide yeri ..., 25/12/2018 tarihli, 40.000-TL. bedelli, alacaklısının (hamili) ...Tic. A.Ş., borçlularının, ...Şti. (keşideci), ... (lehdar ve 1.ciranta), ...-... (2.ciranta) olan çek üzerinden, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip ile 40.000-TL. asıl alacak, 10.797,54-TL. işlemiş faiz, 4.000-TL. çek tazminatı, 120-TL. komisyon alacağı, 151,80-Tl. ihtiyati haciz harcı,755-TL....
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; icra hukuk mahkemesince alınan grafolog bilirkişi rapor içeriğine göre takip dayanağı çekteki imzanın davacı/borçluya ait olmadığı, davalının çeki iktisap ederken çekin çalıntı bir çek olduğunu, hırsızlık konusu edildiğini bildiği, çeki iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile ait 30/10/2013 keşide tarihli 7.500,00 TL bedelli, keşidecisi olan, 0005119 çek nolu çekin davalıdan istirdatı ile davacıya iadesine karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir....
Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, açılan dava sebebi ile takibe konu edilen çek hakkında ödeme yasağı kararı da verildiğini, çalınan çekin ... Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. tarafından bankaya ibraz edilince Bakırköy ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ..... Esas sayılı dosyasından çekin istirdatı için dava açmak üzere müvekkili şirkete süre verildiğini ve müvekkili şirket tarafından Bakırköy ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ..... Esas sayılı dosyası ile ... Tekstil San. Tic. Ltd. Şti'ne karşı çek istirdatı davası açıldığını, davanın halen derdest olduğunu, taşıma sırasında çalınan 30/04/2022 keşide tarihli, 200.000,000 TL bedelli, ... çek seri numaralı çek ile ilgili olarak keşideci şirket ve müvekkili şirket hakkında Bursa .... İcra Müdürlüğü'nün ........
Hal böyle olunca dava konusu çekler yönünden çek istirdatı davası açıldığından ve dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
nin davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davalı tarafından takibe konulan çek kambiyo senedi niteliğini yitirdiğinden davacının çek tazminatı ve davalı tarafından talep edilen faizin tamamından sorumlu tutulmamasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 18.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
. - K A R A R - Davacı vekili, davalının müvekkil bankaya ibraz ettiği çek bedelinin ödendiğini ancak keşidecinin itiraz etmesi üzerine keşideciye de çek bedeli ödendiğini, bankanın zarar ettiğini bu nedenle davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını, başlatılan takibin davalının itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek itirazın iptaline ve % ... icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, çeki sattığı mal karşılığı aldığını, günü gelince bankaya ibraz ettiğini ve çek bedelini aldığını, bir hafta sonra çek bedelinin iadesinin talep edildiğini, çek ödeme yasağına ilişkin karar varsa iade yapacağını davacıya bildirdiğini, ancak davacı bankanın karar sunamadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir....
