Şubesinden ilk sayfa çek nosu... - son sayfa çek nosu ... olan on sayfalık çek defteri aldığını, çek defterinde ... nolu çek yaprağının bürosunda kaybolduğunu veya çalındığını kaybolan veya çalınan çek yaprağının boş kısımlarının yazılı olmadığını, çekte çek hamili, para kısmının boş olduğunu, aramalarına rağmen ... nolu çek yaprağını bulamadığını, bu nedenlerle Şekerbank ...Şubesine ait ... nolu çekinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali talebinden ibarettir. TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi, çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Yani iptal davası açma hakkı borçlu durumunda olan keşide edene değil ancak çek üzerinde hak sahibi olan hamile aittir....
Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Dava hasımsız olarak açılması gerekir. Kıymetli evrakın iptalini isteme yetkisi, çekin hamiline ait olup, çek üzerinde yetkili hamilin yazılması çekin yetkili hamili olduğuna karine teşkil etmeyeceği, Kaldı ki davacı da keşidecinin uhdesin de iken kaybolduğunu kabul etmektedir. Talebe konu çek de lehdar olarak davacı yazılmış ise de çek henüz davacıya teslim edilmeden kaybolması ve teslim söz konusu olmamasına göre davacının yetkili hamil kabul edilmesi mümkün değildir....
Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay ... H.D. Başkanlığı'nın ... tarih, ... Esas - ... Karar ve ... tarih, ... Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çeklerin kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ... esas - ... karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/224 Esas KARAR NO :2023/258 DAVA:Çek İptali DAVA TARİHİ:31/01/2023 KARAR TARİHİ:07/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Çek İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı...vekili dava dilekçesinde özetle; ... Bankası ... şubesinden alınmış olan çek koçanının bulunduğunu 31/01/2023 tarihinin çek tahsilat günü olduğunu çek koçanında bulunan ... seri nolu boş çek yapraklarının yerinde olmadığını ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2023/... soruşturma sayılı dosyası ile suç duyurusunda bulunduğunu boş çeklerin zayinin tespiti ile ilanını, boş çeklerin üçüncü şahısların eline geçmesi muhtemel zararları önlemek için ilgili bankaya yazı yazılmasını, çeklerin üzerine ödeme yasağı konulmasını, yapılacak tetkik ve inceleme sonunda konuyla boş çeklerin iptalini talep etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/224 Esas KARAR NO :2023/258 DAVA:Çek İptali DAVA TARİHİ:31/01/2023 KARAR TARİHİ:07/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Çek İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı...vekili dava dilekçesinde özetle; ... Bankası ... şubesinden alınmış olan çek koçanının bulunduğunu 31/01/2023 tarihinin çek tahsilat günü olduğunu çek koçanında bulunan ... seri nolu boş çek yapraklarının yerinde olmadığını ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2023/... soruşturma sayılı dosyası ile suç duyurusunda bulunduğunu boş çeklerin zayinin tespiti ile ilanını, boş çeklerin üçüncü şahısların eline geçmesi muhtemel zararları önlemek için ilgili bankaya yazı yazılmasını, çeklerin üzerine ödeme yasağı konulmasını, yapılacak tetkik ve inceleme sonunda konuyla boş çeklerin iptalini talep etmiştir....
Çeki elinde bulunduranın başvurusu üzerine davacıya çek hamiline karşı istirdat davası açması konusunda süre verilmiş; ancak, süresi içinde dava açılmamıştır. 6102 sayılı TTK'nın 818/1-s maddesinin yollamasıyla çeklerde uygulanması gereken 758. ve devamı maddeleri uyarınca; yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, açılmaması halinde ise, ödeme yasağının kaldırılması ve çek iptali davasının reddi yönünden hüküm kurulması gerekmekle, davacıya usulüne uygun süre verildiği halde mevcut çek hamiline karşı istirdat davası açılmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/785 Esas KARAR NO : 2022/787 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 13/09/2022 KARAR TARİHİ : 15/09/2022 YAZIM TARİHİ : 22/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan incelemesi sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İlgili Mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; babası ...'in 15/03/2018 tarihinde vefat ettiğini, ... Bankası ... Şubesindeki banka yetkililerinin ....'in banka kayıtlarında ..,..,...,..,...,...,... ve ... seri numaralı 8 adet çek yaprağı olduğunu, bu çek yapraklarının bankaya teslim edilmesinin gerektiğini bildirdiğini, varis olarak çalınmış veya kaybolmuş bu çekler nedeniyle mağduriyet yaşamamak için işbu davayı açtığını beyanla söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/744 Esas KARAR NO : 2023/746 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 08/11/2023 KARAR TARİHİ : 13/11/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının dosya üzerinden yapılan incelemesi sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davaya konu ... Bank ... Şubesi, Keşide Yeri ... , ... TL ... vade tarihli, ... çek seri nolu, ... Bank ... Keşide Yeri ... TL ... vade tarihli, ... çek seri nolu çeklerin müvekkil şirketin muhasebe müdürlüğünden müvekkilin iradesi dışında kaybolduğunu yahut çalındığını, söz konusu çeklere müvekkil tarafından ulaşım sağlanamadığını, uygun görülecek teminat karşılığında tedbir kararı verilmesini, zayi nedeniyle çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/448 KARAR NO : 2023/452 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/07/2023 KARAR TARİHİ : 04/07/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının ... bankasının ... şubesinden sahibi olduğu ,... basım tarihli ,çek koçanından bir yaprağının davacı tarafından imzalanmış ancak lehdar kısmı boş olmak suretiyle kaybettiğini, kaybolan çek yaprağına ait çek numarası ... olduğunu, çek sayfalarının kötüniyetli üçüncü şahısların eline geçmesi ve doldurularak kullanılmasından dolayı müvekkilinin mağduriyetine neden olacağından ilgili bankaca ödeme yapılmaması için tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Dava, TTK 818/s. maddesi yollaması ile çeklerde uygulanması gereken TTK'nun 757 vd. maddelerine göre açılmış, zayi nedeniyle çek iptali davasıdır....
nun 818/s.bendinin atfıyla aynı yasanın 758.maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulunduran bilindiği takdirde mahkemece, davacıya istirdat davası açmak üzeri süre verilmesi, bu süre içerisinde dava açılmaması halinde muhatap hakkındaki ödeme yasağının kaldırılması gerekmektedir..." şeklinde belirtilmiştir Yargıtay 11.Hukuk Dairesi'nin 19/01/2015 gün, 2014/15256 Esas, 2015/601 Karar sayılı emsal içtihadında "...Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır....
