"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen yetkisizliğe dair olan hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Yabancı mahkeme kararlarının tanınmasına ilişkin kararlar, kendisine karşı tanıma kararı istenen davalının Türkiye'deki yerleşim yeri, yoksa sakin olduğu yer, Türkiye'de yerleşim yeri veya sakin olduğu yer yoksa,...veya ... Mahkemelerinden birinden istenebilir (MÖHUK m. 51). Bu kural kamu düzenine ilişkin olmayıp kesin yetki kuralı değildir. Basit yargılama usulüne tabi olan bu tür davalarda ilk itirazlar, ilk oturuma kadar en geç ilk oturumda davanın esasına girilmeden önce ileri sürüldüğü takdirde dikkate alınabilir (MÖHUK m. 39/1. HMK m. 19). Davalının mahkemenin yetkili olmadığına dair ilk itirazı söz konusu değildir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen hüküm, duruşmalı olarak temyiz edilmiş ise de; 6100 sayılı Hukuk Muhkameleri Kanununa 31.3.2011 tarihli 6217 sayılı Kanunun 30. maddesiyle ilave edilen Geçici 3. madde hükmü uyarınca, uygulanması gereken 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesinde; yabancı mahkeme kararlarının tanınmasına ilişkin verilen kararların Yargıtay’da duruşmalı inceleneceğine ilişkin hüküm bulunmadığından duruşma isteğinin reddine, evrak üzerinde inceleme yapılmasına karar verildi....
Davacı tarafından dosyaya sunulan yabancı mahkeme kararının Türkçe tercüme evrakları onaysızdır. Sunulan tercümenin o yerdeki Türk konsolosluğu tarafından veya noter tarafından yapılmış olması zorunludur. Dosyaya sunulan karara ilişkin tercüme, konsolosluk tarafından onaylanmadığı gibi, noter tarafından da yaptırılmamıştır. Sunulan Türkçe tercüme bu haliyle, tanımaya elverişli değildir. Ayrıca mahkeme tarafından tanınması istenen ilama yönelik yabancı mahkemeye yazdığı yazıya yabancı mahkeme tarafından cevap verildiği anlaşılmakta ise de bu cevabı yazının tercümesinin de dosya arasında bulunmadığı görülmüştür. O halde, davacıya bu eksiklerin tamamlanması amacıyla uygun süre verilmeli, eksiklik tamamlandığı takdirde, tanıma talebinin 5718 sayılı Kanun'un 58/1. maddesinde gösterilen şartları incelenip, hasıl olacak sonucu uyarınca karar verilmeli, verilen süre içinde eksiklik tamamlanmaz ise, davanın usulden reddi yönüne gidilmelidir....
Talep, yabancı mahkeme tarafından verilen kararın tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir. Davacı şirket tenfizini istediği Milano Medeni Hukuk Mahkemesi’nin 14.05.2017 tarih ve ... sayılı ilamında davalı şirketten ticari ilişkiden dolayı alacaklı olduğunu ileri sürerek tanıma ve tenfiz talebinde bulunmuştur. Tanıma ve tenfiz hususları 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 50. vd maddelerinde düzenlenmiştir. Tanıma, yabancı mahkeme kararının kesin hüküm etkisinin yabancı bir ülkeye teşmilini ifade eder. Tenfiz ise; yabancı mahkeme ilamının icrai etkisinin /kuvvetinin kabul edilmesidir. Dava dilekçesinde tanıma ve tenfiz istemlerinde birlikte bulunulmuştur. Bir yabancı mahkeme ilamının tenfizine karar verilebilmesi için öncelikle tanınması gerekir. Yani tenfiz zaten tanımayı da içerir....
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Dosya kapsamında inceleme yapıldığında görülecektir ki; bahsi geçen yerel mahkemenin 2004/932E. sayılı dosyasının dava konusu ve tarafları işbu dava ile aynı olmadığını, taraflarınca kesin hüküm sebebiyle reddini kabul etmenin mümkün olmadığını, istinafa konu davanın tenfiz davası olduğunu, tenfizi istenilen bir kesinleşmiş bir yabancı mahkeme ilamının Türkiye’de yeniden yargılamaya konu edilmesinin sözkonusu olamayacağını, gerek MÖHUK, gerekse Türkiye’nin taraf olduğu uluslar arası sözleşmeler bağlamında kesinleşmiş bir yabancı mahkeme ilamının yeniden yargılamaya konu edilmesi düşünülemeyeceğini, yerleşik Yargıtay içtihatlarının da bu yönde olduğunu, yabancı mahkeme ilamının Apostil şerhli aslı, ilamın konsoloslukça onaylanmış Türkçe tercümesi sayın mahkemeye sunulmuş, MÖHUK’un hükmün tenfizi için aradığı şartların tamamı yerine getirildiğini, bu sebeple söz konusu davanın kabulünün gerektiğini belirterek; Yozgat...
nun yabancı mahkemece verilen ilamların tanınmasına ilişkin 58.maddesi, yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesinin yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlı olduğunu, tanımada 54. maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanmayacağını, İhtilâfsız kaza kararlarının tanınmasının da aynı hükme tâbi bulunduğunu, yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usulün uygulanacağını hükme bağlanmıştır. 54/b maddesi ise, yabancı mahkeme ilamının tenfizinde Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmesi şartını getirmiş, 10/1 ve 3. maddelerinde de Vesayet veya kısıtlılık kararı verilmesi veya sona erdirilmesi sebeplerinin, hakkında vesâyet veya kısıtlılık kararı verilmesi veya sona erdirilmesi istenen kişinin millî hukukuna bağlı olduğu, Vesâyet veya kısıtlılık kararı verilmesi veya sona erdirilmesi sebepleri dışında kalan bütün kısıtlılık veya vesâyete ilişkin hususların...
Mahkemece, tahkim şartını içeren sözleşme, hakem kararının usulen kesinleşmiş, icra kabiliyeti kazanmış örneğinin sunulduğu, kararın tabi olduğu hukuka göre icra kabiliyeti kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne kararın tenfizine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. 1-) Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre göreve yönelik temyiz itirazının reddine, 2-) 5718 sayılı Miletlerarası Özel Hukuk ve Usül Hukuku Hakkında Kanun "madde 53'te" yabancı mahkeme ve hakem kararlarının tenfizi ve tanınması talebinde yabancı mahkeme ilamının o ülke makamlarınca usulen onanmış aslı veya ilamı veren yargı organı tarafından onanmış örneği ve tercümesinin ilamın kesinleştiğini gösteren ve o ülke makamlarınca usulen onanmış yazı veya belge ile onanmış tercümesinin dava dilekçesine eklenerek mahkemeye sunulması gerekir. Yapılan incelemede dosya içerisinde bu belgelere dosya içinde rastlanmamıştır....
Mahkemece yabancı ilamın tanınmasına ilişkin dava sonucunun beklenilmesi gerekirken, her iki dosyanın birleştirilerek yapılan yargılaması sonunda tarafların davalarının kabulüne karar verilmiştir. Tarafların boşanmalarına ilişkin yabancı mahkeme kararının tanınmasına ilişkin karar taraflarca temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tanınmasıyla yabancı ilamın kesin hüküm etkisi, yabancı mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren hasıl olmuş, taraflar bu tarihten itibaren boşanmışlardır (5718 s. MÖHUK m. 59). Bu hukuki durum karşısında boşanma davası başından beri konusuz hale gelmiştir....
Bu belgelerde eksiklik varsa yargılama sırasında tamamlanması mümkündür. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 58. maddesi gereğince Yabancı mahkeme ilamının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilamın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Anılan Yasa'nın “Dilekçeye Eklenecek Belgeler” başlığını taşıyan 53. maddesinde tenfiz dilekçesine “Yabancı mahkeme ilâmının o ülke makamlarınca usulen onanmış aslı veya ilâmı veren yargı organı tarafından onanmış örneği ve onanmış tercümesi ile ilâmın kesinleştiğini gösteren ve o ülke makamlarınca usulen onanmış yazı veya belge ile onanmış tercümesi”nin ekleneceği düzenlenmiştir. Bu yasal düzenleme karşısında, yabancı mahkeme ilamının tanınmasına karar verilebilmesi için öncelikle ilamın kesinleşmiş olması gerekmekte olup, bu husus dava şartı olması nedeniyle, mahkemece resen gözönünde bulundurulması gerekmektedir.(Yargıtay 8....
“Tanıma” başlıklı 58.maddesinde: “(1) Yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Tanımada 54 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz. (2) İhtilâfsız kaza kararlarının tanınması da aynı hükme tâbidir. (3) Yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usul uygulanır.”“Kesin Hüküm ve Kesin Delil Etkisi” başlıklı 59.maddesinde: “Yabancı ilâmın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder.” Hükümleri yer almaktadır.Hemen belirtmelidir ki, her mahkeme kararının kesin hüküm ve icra kabiliyeti olmak üzere iki ayrı sonucu bulunmaktadır. Kesin hüküm teşkil eden mahkeme kararları-istisnalar dışında- icra kabiliyeti de taşırlar....
