Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/256 Esas-1999/659 Karar sayılı dosyasıyla birleştirilen 1998/514 Esas sayılı dosyasıyla T6 Bin Cafer Ağa Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun kesinleşen mahkeme kararıyla sabit bulunduğunu ve vakfın galle fazlasından yararlandığını, aynı zamanda davacının, dedesi olan Mehmet ERERİNÇ'in de aynı dosyada galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespit edildiğini, belirtilen mülhak vakfın vakfiyesi gereği ayrım yapılmaksızın yaşayan tüm vakıf evlatlarının vakıf gelirinden pay alabileceğinin şart edilmiş olduğunu,vakıf senedinin davalı vakıf mütevelliliğinden celbi ile birlikte bilirkişi incelemesi de yaptırılarak davacının, T6 Cafer Ağa Vakfı'nın galle fazlasına hak kazanmış evlat olduğunun tespitinin gerektiğini belirterek davacı Esila ERERİNÇ'in davalı vakfın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir....

Hakimler ve Savcılar Kurulunun iş bölümü kararının Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesinin görev tanımını yapan kısmının 16. bendinde "4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 101 vd. maddeleri kapsamında kalan vakıfların kuruluş ve tescil işlemleri, vakıf senedinin düzenlenmesi ve değiştirilmesi, vakfın teşkilatı (örgütü), denetimi, yöneticilerin azli, vakıf yönetiminin amacının ve mallarının değiştirilmesi, vakfın sona ermesi ve tasfiyesi; ayrıca, Osmanlı döneminde kurulan ve 5737 sayılı Vakıflar Kanun’a tabi olan vakıflarda, vakfiye şartı gereği vakıf evladı veya ilgilisi olduğunun ya da tevliyete hak kazandığının tespiti ile vakfın gelir fazlasından yararlanma (intifa) haklarıyla ilgili olarak açılan davalara ilişkin hüküm ve kararlar," hakkındaki istinaf incelemesinde bu dairenin görevli olduğu belirtilmiş olduğu görülmektedir....

DANIŞTAY SAVCISI : … DÜŞÜNCESİ : … Paşa Vakfı'nın vakıf evladı olduklarını, buna ilişkin … Asliye Hukuk Mahkemesinde tespit davası açtıklarını belirten ve bakılan davanın açılmasından sonra ilgili Mahkemece vakıf evladı olduklarına karar verilen davacılar tarafından, vakfın galle fazlasından paylarına düşen kısmın, tespit davası tarihi itibarıyla emanete alınması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü İstanbul Vakıflar I....

Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun (5737 sayılı Kanun) 3, 6 ve 76 ncı maddeleri, Vakıflar Yönetmeliğinin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 3....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlık, vakfın evladı olduğunun tespiti ve galle fazlasından yararlanmaya ilişkin olup, tarafların ve mahkemenin sıfatına göre dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 18. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 26.12.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Mülhak T7nın vakıfnamesinin incelenmesinde, davalı vakfın kurucularının kız ve erkek çocuklarının, onların da çocuklarının çocuklarına nesli kesilinceye kadar vakfın gelir fazlasına müstehak evlattan sayıldığı ve elde edilen gelirden eşit olarak pay alacaklarının kararlaştırılmış olduğu, davacı T3 babası T2 davalı vakfın gelir fazlasına müstehak evlattan olduğunun tespitine ilişkin kararın kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır. Davacının babası T2 davalı vakfın gelir fazlasından istifade hakkı bulunan evlatlarının yazılı olduğu listede adı bulunmakta olup, davacı Adile, T2 çocuğudur. Vakıfnamede her çocuğun doğduğu andan itibaren batın esasına bakılmaksızın vakfın gelir fazlasına müstehak evladı olacağı belirlenmiştir....

Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın (Anayasa) 90 ıncı maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 6 ncı maddesi, 6100 ... Kanun'un 27, 34, 272, 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 ... Vakıflar Kanunu'nun (5737 ... Kanun) 3, 6, 7, 75 ve 76 ncı maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar ... Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Vakıflar Yönetmeliği'nin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 3. Değerlendirme 1. 5737 ... Kanun'un 3 üncü maddesinde mülhak vakıf, mülga 743 ......

Zürri vakıf denilen bu vakıflarda vakfiyede belirtilen hayri koşulların ifasından sonra vakfın gelirinden (galle) fazlasının vakfiyede belirtilen evlatlara ya da hısımlara verilmesi öngörülmüştür. Vakfeden, vakfın gelir fazlasından sadece belirli bir kişi ya da kişilerin yararlanmasını mümkün kılabileceği gibi, çocuklarının, usul ve/veya füruunun ya da diğer akrabalarının yararlanmasını mümkün kılabilir (Akipek, Ş./ Altaş, H.: “Vakıflarda Evladiye Davaları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 47, S. 1-4, s. 145-151, Ankara 1998, s. 145-146; Uluç, Y.:Vakıflar Hukuku ve Mevzuatı, Ankara 2008, s. 49). Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada veya üçüncü bir kişiye şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin veya lehine galle fazlası şart kılınanın soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır....

Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3.maddesinde, mülhak vakıf mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulan, yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilen ve bu kişiler tarafından; mazbut vakıf ise bu Kanun uyarınca Genel Müdürlükçe yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulan ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince T9nce yönetilen vakıflar olarak tanımlandıktan sonra, aynı Kanun'un 6. ve 7. maddelerinde ise mazbut vakıfların T9 tarafından yönetilip temsil edileceği, Kanun'un (5737 sayılı Vakıflar Kanunu) yürürlüğe girmesinden önce mazbut vakıflar arasına alınan vakıflarla, bu Kanuna göre mazbut vakıflar arasına alınan vakıflara bir daha yönetici seçimi ve ataması yapılamayacağı hükme bağlanmıştır....

İbneti ...Oğlu ...Ağa Vakfı'nın gelir fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine, diğer davalı ... yönünden ise aynı davanın daha önce açılmış ve halen görülüyor olması nedeni ile dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, hükme karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı ... vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Dava, ıslah edilmiş hali ile vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Dava şartları, mahkemece davanın esası hakkında yargılama yapılabilmesi için gerekli olan koşullardır. Diğer bir anlatımla; dava şartları dava açılabilmesi için değil, mahkemenin davanın esasına girebilmesi için aranan “kamu düzeni” ile ilgili zorunlu koşullardır....