Sonuç olarak özetle, galleye müstahak vakıf evladı olunduğunun tespitine ilişkin mahkeme kararına sahip olan şahıslar mazbut vakıflarda T15ne, mülhak vakıflarda ise vakfın mütevellisine başvuru yapmalıdırlar. Hak etmesine karşın T15nden galle fazlası alamadığını veya eksik galle fazlası aldığını iddia eden vakıf evlatları, galle fazlası alacaklarını tahsil maksadıyla dava açabilirler. Vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için, öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Dosya içerine göre davalı vakfın dosya ile birlikte gönderilen vakıf dosyasına göre mazbut vakıf olduğu anlaşılmaktadır....
Galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalar şahsa bağlı davalardan olup, davanın bu niteliği gereği dava konusu talebin mirasçılara intikal etmeyeceği, mirasçıların vakfın galle fazlasından yararlanmaya yönelik bir talepleri var ise kendi adlarına galle fazlasına müstehak vakıf evladı istemli dava açmalarının gerektiği açıktır. Eldeki davada da; davacının ilk derece mahkemesince karar verilmesinden sonra istinaf aşamasında 27/06/2020 tarihinde vefat ettiğinin anlaşılmasına göre, mahkemece iş bu davacı yönünden ölüm sebebiyle konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerekir. ( Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'nin 04/05/2021 tarih 2020/715 E. 2021/4025 K., 11/12/2019 tarih ve 2018/13475 E. 2019/11194 K., 25/09/2019 tarih ve 2019/3275- 8032 E. K. sayılı ilamları ile yerleşik diğer içtihatları ). Bu nedenle davalı kurum vekilinin istinaf talebi yerindedir....
tarihi arasında kalan sürede hak kazanılan galle fazlasından mahrum kalındığının ileri sürüldüğü, Kanun koyucunun, galle fazlası ve intifa haklarına yönelik hakların vakfiyedeki şartlar doğrultusunda saklı olduğunu belirterek, bu hakların kullanılmasına ilişkin usûl ve esasların yönetmelik ile düzenlenmesi yönünde iradesini ortaya koyduğu, buna dayanılarak da galle fazlasının hangi tarihten itibaren uygulanacağına yönelik olarak güncel mevzuatta, önceki dönemdeki uygulamalar da dikkate alınarak yukarıda belirtilen şekilde düzenleme yapıldığı, Bu durumda, Yönetmelik'in dava konusu edilen 55. maddesinin 1. fıkrası ile galle fazlası almaya müstahak tüm vakıf evlatlarına yönelik getirilen genel düzenlemede ve galle fazlasının ödenmesine yönelik devam eden diğer fıkralarda hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı, Diğer yandan, davalı idareler tarafından, uygulama işleminin dayanağının Yönetmelik'in 55. maddesinin 1. fıkrası olduğu; ancak davacılar tarafından tüm maddenin iptali istenildiğinden...
Hukuk Mahkemesinin 2004/72-332 sayılı kararı ile tespit edilmiş ve bu kararın 15.4.2004 gününde kesinleşmiş bulunduğunu, vakfın galle fazlasının davacı vakıf evladı ...'ya ödenmesi konusunda Vakıflar İdaresince 01.07.2005 tarihli cevap yazısı ile karar verilmiş olmasına karşın ödeme işleminin yapılmadığını ileri sürerek davacıya evladı olduğu vakfın galle fazlasından ödenmesi gereken miktarın tespiti ile kendisine ödenmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, dava dilekçesinde ileri sürülen istemin adli yargıda görülmesi gereken bir tespit ve alacak davası olduğu gözetilerek davaya bakılıp toplanacak kanıtlar doğrultusunda oluşacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, istemin ni- telendirilmesinde yanılgıya düşülerek (Dairenin somut olaya uygun düşmeyen bir kararını örnekleyerek) "Vakıflar idaresinin idari işlemi nedeniyle adli yargıda davanın esasına girilerek hüküm kurulamayacağı" gerekçesi ile mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin 13.12.2018 tarihli ve 2017/1485 Esas, 2018/1546 Karar sayılı kararıyla; dava konusu Vakfın vakfiyesindeki galleye yönelik düzenlemeler karşısında davacının galle fazlasından yararlanma koşullarını taşımadığı gerekçesiyle, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir. V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ A. Bozma Kararı 1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur. 2. Dairemizin 08.02.2021 tarihli ve 2019/1865 Esas, 2021/949 Karar sayılı kararıyla, davacının dava konusu ... kızı Bula Hatun Vakfı'nın son mütevellisi ...'in kızı ...'...
Mülhak T7nın vakıfnamesinin incelenmesinde, davalı vakfın kurucularının kız ve erkek çocuklarının, onların da çocuklarının çocuklarına nesli kesilinceye kadar vakfın gelir fazlasına müstehak evlattan sayıldığı ve elde edilen gelirden eşit olarak pay alacaklarının kararlaştırılmış olduğu, davacı T3 babası T2 davalı vakfın gelir fazlasına müstehak evlattan olduğunun tespitine ilişkin kararın kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır. Davacının babası T2 davalı vakfın gelir fazlasından istifade hakkı bulunan evlatlarının yazılı olduğu listede adı bulunmakta olup, davacı Adile, T2 çocuğudur. Vakıfnamede her çocuğun doğduğu andan itibaren batın esasına bakılmaksızın vakfın gelir fazlasına müstehak evladı olacağı belirlenmiştir....
hakkı bırakılıp bırakılmadığı, bırakılmış ise ne şekilde bırakıldığının (hisseli, eşit, batın tertibi gibi hususların) tespiti gerektiğini, dava konusu vakfa ait Vakfiye şartı gereğince; galle fazlasından, uteka ve evlad-ı utekanın yalnızca erkeklerinin galle fazlasından pay alabileceği bildirildiğinden, davacının kadın olması hasebiyle, anılan vakfın galleye müstehak evladı olmasının mümkün olmadığını, huzurdaki davada da galleye müstehak vakıf evladı olabilecekler ile tevliyet hakkı sahibi olabileceklerin şartlarının farklı olduğunu, dava konusu İzmit'te kurulu mazbut Rakka Valisi Hasan Paşa Vakfına ait vakfiyeye göre “tamirattan arta kalan miktar galle fazlası olup, Hayatta oldukça vakıf kurucusuna, onun vefatından sonra, batın tertibi üzere nesilleri kesilene kadar eşit şekilde erkek ve kız çocuklarına, çocuklarının nesli kesildiği takdirde ,yine batın tertibi üzere nesilleri kesilene kadar eşit şekilde azatlı erkek kölelerine ve bunların erkek çocuklarına meşrut olduğunu, vakfın...
Dosyada bulunan dava konusu Bursa'da kurulu Derviş Mehmet Çelebi Vakfına ait Hicri 980 tarihli vakfiyede galle evlada bırakılmadan tamamen hayra özgülendiğinden, bu vakıf yönünden galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini isteyen davacının mahkemece davasının reddine karar verilmesi sonuç itibariyle ve bu gerekçe ile doğrudur. İstanbul'da kurulu Hicri 978 tarihli Derviş Mehmet Çelebi Vakfı'na ait vakfiyede ise galle fazlasından vakfedenin akrabalarına günlük on akçe verileceği öngörüldüğü davacının Baba Nakkaş Vakfının mahkeme kararı ile evladı ve mütevellisi olduğu çekişmesizdir....
Yine Vakıflar Yönetmeliğinin 53.maddesinde, vakıf için belirlenen gelir fazlası (intifa hakları) vakfiye şartı gereği vakıf evladı veya ilgilisi olduğunu ve galleye hak kazandığını kesinleşen mahkeme kararıyla ispat edenlere vakıf mazbut ise ...., mülhak ise mütevellisi tarafından ödeneceği, 56. maddesinde, galle fazlasına ilişkin ilk derece mahkemesi kararının ilgili bölge müdürlüğüne ya da mülhak vakıf yöneticiliğine tebliğ edilmesi halinde, galle fazlası karar tarihinden itibaren ilgililerine ödeninceye kadar emanet hesaplarda izleneceği ve 57. maddesinde, emanet hesabına alınan galle fazlalarının, alacağın doğduğu tarihten itibaren beş yıl içerisinde talep edilmemesi halinde vakfın hesabına gelir kaydedileceği öngörülmüştür....
CEVAP Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, dava konusu Vakfın galle fazlasının alınabilmesi için kural olarak öncelikle Vakıf kurucusu ile kan bağının ispatlanması, sonra da bu hususta vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerektiğini, Vakfın vakfiyesinde batın şartı bulunmadığını ancak ilamlı vakıf evladı olan anne ya da baba sağken evlatların galle fazlasından yararlanılamayacağını, açıklayarak davanın reddini savunmuştur. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "davacı küçük ...'ın annesi ...'ın ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2003/566 Esas, 2004/613 Karar sayılı kesinleşmiş dosyası itibariyle dava konusu mülhak Kamalakzade ......
