Bununla birlikte davalının 2016 yılına kadar şirket muhasebecisi olarak çalışmaya devam ettiği, sözleşmenin feshi neticesinde tüm defterlerin teslimi yönünde teslim tutanağı talep ettiği hususunda savunma yaptığı, tanıklardan Resul Toprak’ın defterlerin teslim edildiği hususunda görgüye dayalı beyanda bulunduğu, tanıkların bir kısmının toplantı esnasında defterlerin mevcut olduğunu beyan ettiği, defterlerin teslimine yönelik tartışmaya şahit olan tanığın beyanından teslimi istenen defterlerin hangi yıllara ait olduğunun anlaşılamadığı, defterlerin istenmesine rağmen teslim edilmediği yönündeki diğer tanık beyanlarının da defterlerin teslim edilmediği hususunu ispata yarar nitelikte görülmemesi, tarihsiz olmakla birlikte sahteliği saptanmamış bir teslim tutanağının mevcudiyeti, şirket hesaplarının 2015 yılından itibaren çeşitli zaman dilimlerinde defterler incelenerek kontrol edildiği hususları birlikte değerlendirilmiş, defterlerin teslim edilip edilmediği hususunda taraf ve tanık beyanlarının...

ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA 6.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR ESAS NO : 2020/520 Esas KARAR NO : 2021/118 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 30/10/2020 KARAR TARİHİ : 09/02/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 01/03/2021 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin hisselerinin tamamınını 26.10.2020 tarihinde şirket yetkilisi ... tarafından üçüncü kişi ...’a (TC No: ...) devir edileceği esnada ihtiyaç hasıl olan şirket pay defterinin tüm aramalara rağmen bulunamadığını ve zayi olduğunun fark edildiğini, Ticari Defterlerin 1 Aralık 2013 tarihinde Resmi Gazetenin 28838 sayılı nüshasında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın ticari defterlerin tasdikine ilişkin tebliğinin 13....

DAVALI : - DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 18/06/2021 KARAR TARİHİ : 25/11/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 13/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin ..... vergi numarası ile temizlik ve ambalaj satışı olarak faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin şirket ticari işletmesinin bulunduğu adreste 03.06.2021 tarih 16:30'da sıralarında elzem bir şekilde yangın çıktığını, İtfaiye ekiplerinin müdahalesi sonucu yangının söndürülebildiğini, ancak bu yangından müvekkilinin dükkânının tamamen kullanılamaz hale geldiğini, dava konusu ticari defterlerin dâhil tüm dükkân yanıp zarara uğradığını, 03.06.2021 tarihinde meydana gelen elzem olay nedeni ile ..../ 31.12.2020 / 15956, ticari defter ve resmi evrakların zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir....

Buna göre ticari defterlerin delil olması için; a) Ticari bir dava olması, b) Uyuşmazlık konusunun her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili bir işlemden kaynaklanması, c) Ticari defterler kanuna uygun eksiksiz tutulmuş olması, d) Ticari defterlerin açılış ve kapanış onaylarının yapılmış olması, e) Uyuşmazlık konusu işle ilgili olarak defterlere geçirilen tüm kayıtların birbirini doğrulamış olması gerekir.7251 sayılı kanunla yapılan değişiklik ile davalının ticari defterlerini sunmaması halinde davacı kayıtlarının davacı lehine(aleyhine kayıtların ise aleyhine ) olacağı düzenlenmekle görüş ayrılıklarına temel teşkil eden kanunun ilk düzenlendiği zaman var olan eksiklik giderilmiştir. Nitekim burada unutulmaması gereken husus davacı ticari defterlerinin 6100 sayılı HMK'nın 222/2.maddesine uygun tutulmuş olmasıdır. Davacı ticari defterlerinin usulune uygun olmaması halinde davacı lehine delil teşkil etmeyecek ve 6100 sayılı HMK'nın 222/4.maddesi uyarınca aleyhine delil olacaktır....

Önemle vurgulanmalıdır ki; HUMK'nın 332. maddesindeki (HMK'nın m. 220.) bu hüküm, taraflardan birinin delillerini salt karşı tarafın ticari defterlerine hasretmediği hallerde, ticari defterlerin mahkemeye sunulması bakımından da uygulanır. Diğer anlatımla, belirtilen bu durumda ticari defterler de, HUMK'nın 330 ve sonraki maddeleri (HMK'nın m. 220.) anlamında "vesika" niteliğindedir....

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 222'nci maddesinin --- numaralı fıkralarının birlikte değerlendirilmesinden ticari defterlerin ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için yasaya göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olmasının şart olduğu; bu şekilde tutulan defterlerin sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olmasının gerektiği ve fakat diğer tarafın usulüne uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterlerin sahibi lehine delil olarak kullanılamayacağı belirtilmiştir....

Cilt s. 1826) Diğer yandan HMK'nın 222/1. maddesi ve TTK'nın 85/2. maddesi gereğince ticari defterlerin mahkemece re'sen incelenebileceği yasa koyucu tarafından açıkça düzenlendiğine göre, yasa koyucunun defterleri ibraz etmeyen tarafla ilgili herhangi bir yaptırım öngörmediği düşünülemez zira ticari defterlerin resen ibrazına karar verilmesine rağmen tarafların defterlerin ibraz etmemeleri halinde mahkeme ara kararının yerine getirilmesi mümkün olamayacaktır. Bu nedenle kanun koyucunun abesle iştigal etmeyeceği ilkesi gözönünde bulundurulmalıdır. Ticari defterlerin delil olması; Tacirler ticari bir uyuşmazlıkta gerek kendi defterlerine gerekse karşı tarafın ticari defterlerine delil olarak dayanabilirler. Ticari defterlerin ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için kanuna uygun olarak tutulmuş açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır....

Yukarıda açıklandığı üzere tacirlerin basiretli davranma ve ticari defterlerin korunması ve saklanmasında gerekli özeni gösterme yükümlülüğü bulunmaktadır. Somut olayda davacı şirket yetkilisi ...’ın şirkete ait defterleri koruyup saklaması gerekirken; ticari defterlerin hırsızlık olayının meydana geldiği ve şirketin kayıtlı adresi olan yerde bulunan iş yerinin sahibi olduğunu beyan eden ...’da bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumda ticari defterlerin korunması ve saklanmasında gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği kanaatine varılmıştır. Ticari defterler için zayi belgesi verilebilmesi defterlerin bir afet veya hırsızlık sonucu zayi olması gerekir. Ancak somut olayda meydana gelen hırsızlık olayına ilişkin sadece davacı tarafın şikâyeti bulunmakta olup, açılan bir soruşturma dosyası veya başka bir delil dosyada bulunmamaktadır. Bu kapsamda defterlerin hırsızlık sonucu zayi olduğu da davacı tarafından ispatlanamamıştır....

Burada her ne kadar davacı vekili bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde ticari defterlerin sehven muhasebeci tarafından kapatıldığını belirtmiş ve buna ilişkin olarak tutulan tutanağı dosyaya ibraz etmişse de bu iddiaya itibar edilmesi hukuken mümkün değildir. Çünkü bakıldığı ortada zaman davacı tarafça tutulup da açılış ve kapanış onayları yapılmış ticari defterler bulunmaktadır. Durum böyle iken daha sonra tek taraflı olarak tanzim edilmiş bir tutanak ile aksinin kabulü hukuken mümkün değildir. Bu nedenle de davacı vekilinin bu yönde iddiasına itibar edilmemiştir. Öte yandan davacı vekili ısrarla davalının ticari defterlerinin de incelenmesini talep etmiştir. Hemen belirtmek gerekir ki davalıya usulüne uygun olarak tebligat yapılmış ve verilen kesin süre içerisinde ticari defterler dosyaya ibraz edilmemiştir. Kaldı ki davalıya ait ticari defterlerin nerede bulunduğu da meçhuldür....

Noterliğine ait 26.12.2019 tarih ve ... tasdik numaralı ticari defterlerini kaybettiğini, ticari defterlerin bulunabilmesi ve hükümsüzlüğü için 02.07.2021 tarihli Sabah gazetesi ve Ticaret Sicil Gazetesinde ilan yapıldığını ve sonuç alınamadığını belirterek ticari defterlerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Adana Ticaret Sicil Müdürlüğüne ve Yüreğir Vergi Dairesine yazılan yazılara cevap verildiği ve yazıların dosya arasına alındığı görüldü. 6102 sy. TTK'nun 64 ve 65. maddelerinde; tacirlerin defter tutma yükümlülükleri, hangi defterleri nasıl tutmaları gerektiği düzenlenmiş, Aynı yasanın 82. maddesinde ise saklanması gereken defter ticari belgeler ile saklama süreleri belirlenmiştir....