ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/10/2021 NUMARASI : 2021/11 ESAS - 2021/986 KARAR DAVA KONUSU : Terkin (Kamulaştırma Nedenli) KARAR : 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Hukuk Dairesince istinaf isteminin kısmen kabulü ile HMK'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca terkin yönünden hükmün düzeltilerek esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi davacı idare ile davalı Hazine vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve davalılardan Hazine vekillerince yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile terkin yönünden hükmün düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince verilen hüküm, davacı idare ve davalılardan Hazine vekillerince temyiz edilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2019/1314 KARAR NO : 2022/789 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BİTLİS ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/04/2018 NUMARASI : 2014/239 ESAS - 2018/354 KARAR DAVA KONUSU : Terkinn (Kamulaştırma Nedeniyle) KARAR : 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Bitlis ili Merkez ilçesi Zeydan Mahallesi, 439 ada 8 nolu parselin (eski parsel no:16) 1976 yılında kamulaştırma işlemlerinin yapıldığını, yenileme kadastrosu sırasında 16 nolu parselin yol olarak terkin edilmesi gerekirken 439 ada 8 parsel içerisinde davalı adına tescil edildiğini, söz konusu taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile tapudan yol olarak terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı taraf cevap dilekçesi ibraz etmemiştir....
Anılan 23. maddeye göre, idare kamulaştırdığı taşınmazı beş yıl süreyle olduğu gibi bırakır, kamulaştırma amacına tahsis etmezse, beş yılın bitiminden itibaren 1 yıllık süre içinde eski mal sahibi kamulaştırma bedelini faiziyle birlikte ödemek suretiyle kendi adına tescilini isteyebilir. 22. maddeye göre de, kamulaştırma amacına uygun kullanıldıktan sonra, kamulaştırma amacına uygun tahsisi lüzumu ortadan kalkarsa, idare bu taşınmazı özel mülk olarak satıp elden çıkarabilir. Ancak, bu durumda öncelikle eski mal sahibi veya onun mirasçılarına durumdan tebligatla haberdar ederek taşınmazı satın alıp almayacaklarını bildirmelerini ister. Aksi takdirde tazminat sorumluluğu olur. Şimdi şu soruyu sormanın tam zamanıdır. Kanunun açık hükmüne ve kamulaştıran idarenin talebine rağmen tapudan terkin kararı verilmesi halinde, Kamulaştırma Kanununun 22. ve 23. maddesinde yazılı hak ve yükümülükler nasıl yerine getirilecektir?...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE Taraflar arasındaki dava, enerji nakil hattı nedeniyle kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmaz üzerindeki hattın halihazırda bulunmaması/kullanılmaması nedeniyle taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının terkinine ilişkindir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 22. maddesinde "Kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur....
Dava dilekçesinde davacı idarenin tescil yanında terkin talebi de bulunduğu gözetilmeksizin kamulaştırılan taşınmazın idare adına tesciline karar verilmesi, ancak terkin ile ilgili bir karar verilmemesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1. bendinin sonuna “ yol olarak terkinine” ibaresinin eklenmesi suretiyle 6100 sayılı HMK.ya 6217 sayılı Kanunla eklenen Geçici 3. madde gözetilerek HUMK.nun 438. maddesi uyarınca hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 03.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; Kamulaştırma Yasası'nın 4650 sayılı Yasayla değişik 10. maddesinin onbirinci fıkrasına göre kamulaştırması yapılan taşınmaz mal tahsis edildiği kamu hizmeti itibariyle sicile kaydı gerekmeyen bir niteliğe dönüşmüş ise, istek halinde mahkemece sicil kaydının terkinine karar verilir. Dava dilekçesinde davacı idarenin tescil yanında terkin talebi de bulunduğu gözetilmeksizin kamulaştırılan taşınmazın idare adına tesciline karar verilmesi, ancak terkin ile ilgili bir karar verilmemesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1. bendinin sonuna “yol olarak terkinine” ibaresinin eklenmesi suretiyle 6100 sayılı HMK.ya 6217 sayılı Kanunla eklenen Geçici 3. madde gözetilerek HUMK.nun 438. maddesi uyarınca hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA,13.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ile Kurumlarına geçtiğini, Kamulaştırma işlemi usulüne uygun tamamlandığını belirterek davanın reddini istemiştir....
Ancak; Mahkemece verilen hüküm Dairemiz bozma kararı ile ortadan kalktığından terkin yönünden bozmadan önce verilen hükmün kesin olduğundan bahisle yeniden karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulması, Doğru değilse de; bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 3. paragrafının tümü ile hükümden çıkarılmasına, yerine (Dava konusu ... ili, ..., ... Köyü, 1329 parsel numaralı taşınmazın 184,00 m² lik alanının kamulaştırma nedeniyle tapu maliki adına olan tapu kaydının İPTALİ ile Kadastro Kanunun 16/C maddesi gereğince tapudan TERKİNİNE,) cümlesinin yazılmasına, Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 27.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Şöyle ki; Dava konusu taşınmazın kısmi kamulaştırma nedeniyle artakalan ve işe yaramazlığından bahisle bedeline hükmolunan bölümünün davacı idare adına tesciline karar verilmesi gerekirken, yol olarak terkin kararı verilmesi, Doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden; Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının terkine ilişkin 3. bendinin hükümden çıkartılmasına, yerine ( Dava konusu Muallim köy 633 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 4932,27 m2 'lik bölümünün yol olarak tapudan terkinine kalan 2667,73 m2 'lik bölümünün ise tapusunun iptaliyle davacı idare adına tapuya tesciline) cümlesinin yazılmasına, Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 08.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
