Davacının terditli istemlerinin ilki tapu iptal ve tescil olmakla öncelikle tescili istenen haksız yapının alanının belirlenip değerinin tespiti gerekirken sadece bina değeri tespit edilerek bu değer üzerinden harçlandırılan davada yargılamaya devam edilerek esas hakkında karar verilmesi hatalı görülmüştür. Ayna yönelik davalarda dava değeri iptal ve tescile konu taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri olup bunun resen tespiti zorunludur. Bilindiği üzere; 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 16. maddesinde "Değer ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerler esastır. Müdahalenin men'i tescil ve tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda gayrimenkulün değeri nazara alınır. Gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda men'i müdahale ve kal gibi taleplerde de bulunulduğu takdirde harç, men'i müdahaleye konu taşınmazda müdahale edilen alanın değeri ile kal'i talep edilen kısmın değeri üzerinden alınır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL,OLMAZSA TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacı, miras bırakan annesi...ın 24, 41, 47, 84, 111, 152, 211 ve 1293 parsel sayılı taşınmazlarını, mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla muvazaalı olarak davalı oğluna satış suretiyle devrettiğini ileri sürerek, tapu iptal ve miras payı oranında tescil, mümkün olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, çekişme konusu taşınmazların davalıya temliklerinin muvazaalı olduğu gerekçesi ile terditli açılan davada tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü....
Maddesine dayalı tapu iptal tescil davasının şartları oluşmadığı gerekçesiyle talebin bu yönden reddine karar verilmesi, terditli diğer istemin ise değerlendirilmesi gerektiğine işaret edilen kaldırma kararı ile TMK 713/2 maddesi dahilinde öne sürülen tapu iptal tescil kısmı kesinlemiş, bu kez istinaf incelemesine konu olan hususun TMK 724. Maddesi uyarınca temliken tescile ilişkin olduğu anlaşılmış ve inceleme bu minvalde yapılmıştır. Mahkemesince mahallinde icra edilen keşif sonrası dosyaya ibraz edilen 16/03/2021 havale tarihli bilirkişi raporunda dava konusu 318 ada 9 parselin dava tarihi itibariyle arsa ve yapı değeri toplamı 368.302,25 TL olarak hesaplanmıştır....
Mahkemece, tapu iptal ve tescil davası reddedilmiş, tazminat talebi için ise bir davalı yönünden kabulüne karar verilmiş ve davalılar lehine 70.771,... TL vekalet ücretine hükmedilmiştir. O halde, kabule göre, davası reddedilen tapu iptal ve tescil talebi, terditli talep olduğu halde, bu talep üzerinden davalılar lehine nisbi vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Açıklanan sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir. ...)Bozma nedenlerine göre, davalı ... ve davacı vekillerinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir....
Dahili davalı orman idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; idare aleyhine açılmış olan iş bu dava haksız ve mesnetsiz olup davanın reddi gerekmekte iken hükümde yalnızca davanın tapu iptal ve tescil yönünden reddine karar verilerek davanın tazminat yönünden kabulüne hükmedilmiş olması ve idareleri aleyhine de karşı vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın husumetten reddi gerektiğini, tazminat talebinin zaman aşımına uğradığını, belirterek hükmün kaldırılarak davanın tazminat talebi yönünden de idareleri hakkında husumetten reddine karar verilmesini talep etmiştir. DAVA: Tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde TMK'nın 1007. maddesi uyarınca tazminat talebine ilişkindir....
Davanın açıldığı tarihteki duruma göre hüküm fıkrasında, asıl talep ile terditli talepler hakkında, şüphe ve tereddütü gerektirmeyecek biçimde, açık olarak karar verilmelidir. Somut uyuşmazlık incelendiğinde, davacı taraf, dosyaya sunulan satış sözleşmesine istinaden dava konusu taşınmaz yönünden tapu iptal ve tescil, bu talep mümkün olmadığı takdirde, müspet zararın tazmini, bu talep de mümkün olmadığı takdirde, satış sözleşmesine istinaden ödenen 6.000.000 TL nin uyarlanmış hali ile vekil edenine dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, davacı tarafın asli talebi olan tapu iptal ve tescil isteği hakkında olumlu olumsuz bir karar verilmeden, doğrudan alacak talebi hakkında hüküm tesis edilmesi doğru olmamıştır. O halde, mahkemece yapılacak iş; yukarıda bahsedilen ilkeler ışığında, HMK 297. madde uyarınca, davacının terditli talepleri hakkında ayrı ayrı olumlu-olumsuz bir karar verilmesi olmalıdır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yapılan 31/05/2021 tarihli ara karar yargılaması sonucunda; Somut olayda, eldeki dava, davacı tarafından dava konusu taşınmaz yönünden tapu iptal ve tescil, bu talep mümkün olmadığı takdirde davacının murisi tarafından iyi niyetle yaptırılan yapı ve eklentilerinin, diktiği ve yetiştirdiği ağaçların rayiç değerinin tazmini veya yapının, eklentilerinin ve ağaçların asgari malzeme değerinin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi talebiyle terditli olarak açılmıştır. Hemen belirtmek gerekir ki, Terditli (kademeli) davalarda (6100 Sayılı HMK 111. md), davacı aynı davalıya karşı aralarında hukuki veya ekonomik bağlantı bulunan birden fazla talebini aralarında aslilik ve fer'ilik ilişkisi kurarak aynı dava dilekçesinde ileri sürebilir. Terditli davalardaki taleplerden biri asıl taleptir; ikincisi fer'i taleptir....
nın bu durumu bilmese bile iyiniyetinin dinlenemeyeceği gerekçesiyle iptal ve tescil davasının kabulüne, davacının tazminat talebinin reddine, kayıt maliki olmadığı gerekçesiyle Tapu Sİcil Müdürlüğü aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı ve davalı ... vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Dava, tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde tazminat isteklerine ilişkin olup, özellikle davacı tarafından 13.02.2006 tarihli vekaletname ile vekil tayin edilen dava dışı....'nın vekillikten azledildiğine ilişkin tebliğatın kendisine 22.02.2006 tarihinde tebliğ edildikten sonra çekişmeli taşınmazları 17.03.2006 ve 20.03.2006 tarihlerinde vekaleten davalı ...'a temlik ettiği, kayıt maliki davalı ...'...
DELİLLER: Tapu kaydı, keşif, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, harici düzenlenen senede dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde taşınmazın değerinin tespiti ile en az yarım değerdeki taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Dava konusu taşınmazın tapu kaydının incelenmesinde ev ve arsa niteliği ile davalı T3 adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Taraflar arasında 05/04/1993 tarihli " senettir" başlıklı harici olarak düzenlenmiş belge kapsamında dava konusu taşınmazın 300m2 hisseli tapulu yerin 150m2 sinin üzerindeki ev ile beraber davacı Zeki Yılmaz'a 30.000,00ETL satıldığı, paranın nakden alındığı, ifrazdan sonra tapusunun verileceği beyanı ile sözleşmenin tarafları ve iki şahit huzurunda imzalandığı anlaşılmıştır....
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava kooperatif üyeliğinden kaynaklı Tapu İptal ve Tescil ve olmadığı takdirde tazminat davasıdır. Davacı vekili taleplerinde özetle; davacının, davalı kooperatifte üyeliğinden kaynaklı hak sahibi olduğu, Konya ... İli ... Mahallesi ... Ada ... Parsel ... nolu bağımsız bölümün kendi adına tescil edilmediğini bu bölümün davalı kooperatif ile davalı arsa sahibi ... arasındaki protokol gereği teminat olarak arsa sahibine verildiğini, arsa sahibinin bu taşınmazı kötüniyetli olarak diğer davalı ...'a devrettiğini, ...'un da diğer davalı ile kooperatif arasındaki protokol ilişkisini bildiğini ve kötüniyetli olarak taşınmazı devraldığını, taraflar arasında muvazaalı işlem olduğunu, davalı ...'ın daireyi satın alacak ekonomik durumunun bulunmadığını, bu nedenlerle; Tapu İptal Tescil, olmadığı takdirde taşınmazın rayiç bedelinin tahsilini talep ve dava etmiştir....
