Mahkemece, davanın reddine ilişkin olarak verilen karar, Yargıtay 3.Hukuk Dairesince; '' Somut olayda, mahkemece kazandırmaya konu tereke ile kazandırma dışı terekenin tespiti yönünden ilgili tapu kayıtları dosyaya alınmış, mahallinde mahkemece davaya konu taşınmazların değerlerinin tespiti yönünde keşifler yapılmış ve bilirkişi raporları alınmış,taşınmazların değerleri tespit edildikten sonra dosya tenkis konusunda uzman tenkis bilirkişisine tevdi edilerek davacının saklı payının ihlal edilip edilmediğinin belirlenmesi noktasında rapor ve ek raporlar alınmıştır. Ancak tenkis bilirkişisi tarafından dosyaya sunulan 01.10.2013 tarihli ek raporda sabit tenkis oranına esas alınan temlik dışı parsellerin ölüm tarihi itibariyle değerleri yerine dava tarihi itibariyle değerlerinin dikkate alındığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece tapu iptal ve tescil isteğinin reddine, tenkis isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekilince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'nın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil ya da tenkis isteğine ilişkin olup, hükmüne uyulan bozma ilamı gereğince yeniden bilirkişiden rapor alınmak suretiyle tenkise karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; muris tarafından çekişme konusu taşınmazların 1.3.1999 tarihli akitle davalıya bağış suretiyle temlik edildiği, murisin ise 20.7.1999 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır....
Ne var ki; tapu iptal ve tescil isteği yanında olmadığı takdirde tenkis isteğinde de bulunulmuştur… Ancak, mahkemece davacının terditli isteği tenkis konusunda bir inceleme ve değerlendirme yapılmış değildir….Hal böyle olunca; davacının terditli talebi olan olan tenkis isteğinin yukarıda belirtilen ilkeler de dikkate alınarak değerlendirilerek varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile tenkis isteğinin incelenmemiş ve değerlendirilmemiş olması doğru görülmemiştir.” gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacının tamamlanacak saklı payı bulunmadığından davalılardan tenkis talep edemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Hükmüne uyulan bozma kararında, gösterildiği şekilde işlem yapılarak karar verilmiştir....
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (Sabit Tenkis Oranı) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (TMK m.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihini kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda, mahkemece tenkis isteği yönünden yukarıda belirtilen ilkeleri kapsar biçimde bir inceleme ve araştırma yapıldığı söylenemez....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olaya gelince; hükme esas alınan bilirkişi raporunda tenkis hesabının doğru yapıldığını söyleyebilme olanağı yoktur....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, tercih hakkının kullanıldığı gündeki fiatlara göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Bu durumda, dava konusu 978 parsel sayılı taşınmaz hakkında mahkemece, tapu iptal ve tescil kararı verildiğine göre, anılan parsel de tenkis hesabında gözetilerek, dava konusu 2 ve 4 nolu bağımsız bölümler dışındaki aktif terekeye dahil edilmesi ve bu husus gözetilmek suretiyle tenkis hesabının yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda yapılması gerektiği açıktır....
yönünde kullandığı, davacının tenkis talebine ilişkin dava değerini 55.000 TL gösterdiği gerekçesiyle davacının tenkis talebinin kısmen kabulü ile karar tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte toplam 29.214,08 TL tenkis alacağının davalıların taşınmazdaki payı oranında davalılardan tahsiline karar verilmiştir....
Tenkis iddiası, def’i yoluyla her zaman ileri sürülebilir” hükmüne yer verilmiş olup, 743 sayılı Türk Kanunu Medenisindeki düzenlemenin aksine, tenkis davasının bağlı olduğu süreler, zamanaşımı süresi olmaktan çıkarılmış, hak düşürücü süre hâline getirilmiştir. Öte yandan, 4722 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunun 17.maddesi gereğince, mirasçılık ve mirasın geçişi, mirasbırakanın ölümü tarihindeki yürürlükte olan hükümlere göre belirlenecektir. Anılan sürenin hak düşürücü nitelikte olması nedeniyle re’sen gözetilmesi gerekeceği de kuşkusuzdur. Somut olaya gelince; mirasbırakanın 4721 sayılı TMK'nin yürürlüğü dönemimde öldüğü, tenkis davasının anılan yasanın 571.maddesi uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süreye tâbi olduğu ve öncelikle bu yönden değerlendirme yapılması gerektiği açıktır. Ne var ki mahkemece zamanaşımı yönünden değerlendirme yapıldığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece tapu iptali tescil davasının reddine, tenkis davasının kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili ile davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis isteğine ilişkindir....