Yapılan açıklamalar çerçevesinde somut olaya dönüldüğünde, davacı hem taraflar arasında yazılı olarak düzenlenmiş tek satıcılık sözleşmesine, hem de daha sonraki acentelik ilişkisine yönelik taleplerde bulunmuştur. Öncelikle, taraflar arasındaki tek satıcılık sözleşmesinde Samsun mahkemelerinin yetkili olduğu düzenlendiğinden ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK'nun 17. maddesi uyarınca dava sadece sözleşme ile belirlenen yerde açılabileceğinden, tek satıcılık sözleşmesine dayalı dava yönünden yetkili mahkeme... mahkemeleridir. Acentelik ilişkine gelince, yukarıda değinildiği üzere para borçlarında yetkili mahkeme, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yeri olup, davacının yerleşim yeri de İstanbul'da bulunduğundan bu ilişkiye dayalı dava bakımından da ... mahkemesinin yetkili olduğu söylenemez....
Tek satıcılık sözleşmesi, tek satıcı tarafından imalatçı veya ithalatçının ürünlerini belli bir bölgede münhasıran kendi nam ve hesabına satış yetkisi aldığı, imalatçı veya ithalatçının da kendi mallarını belli bölgelerde tek satıcı tarafından satılmasını sağlayarak böylelikle pazarlama organizasyonu ve maliyetinden kurtulduğu kendine özgü isimsiz bir sözleşmedir. İmalatçı sözleşme konusu ürünlerini sözleşme ile kararlaştırılan bölgede münhasıran tek satıcı üzerinden pazarlamasını gerçekleştirmekte , tek satıcı ise imalatçının ürünü dışında başkaca bir ürünü pazara sunmamaktadır. Aksi halde taraflar sözleşmeye aykırı davranarak haksız rekabet etmiş olacaklarından diğer taraf nezdinde tazminat sorumluluğu doğacaktır. Dosyaya sunulan faturalardan ve dinlenen tanık beyanlarından davalı karşı davacının sözleşme ile tek satıcılığa konu edilen duvar kağıtlarını tek satıcı olan davacı karşı davalı firmanın dışındaki firmalara da sattığı ve sözleşmeye aykırı davrandığı anlaşılmıştır....
Türk Cumhuriyeti tek satıcısı konumundaki davacı şirket tarafından, tek satıcılık hakkı tanınan davalı aleyhine açılan tek satıcılık sözleşmesinin halen yürürlükte olduğunun tespiti ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı şirket vekili, taraflar arasındaki sözleşmenin Alman Hukuku’ na tabii olduğunu, sözleşmenin 15. maddesi gereğince sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda,... Mahkemeleri’ nin yetkili bulunduğunu, MÖHUK.' nun 31. maddesine göre münhasır yetkinin söz konusu olduğunu belirterek, yetki yönünden davanın reddini istemiştir. Mahkemece, mahkemenin milletlerarası yetkisinin olmaması nedeniyle, davalı Hatz hakkındaki dava tefrik edilmek suretiyle yeni bir esas numarasına kaydedilerek dava dilekçesinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir....
bu gecikmeler nedeniyle müvekkili İstanbul ilinde anlaşmış olduğu bayilere ürün teslimini zamanında gerçekleştiremediğini, bu nedenle sözleşmeleri fesh olduğunu, bu süreçte davalı tarafından İstanbul ilinde bulunan 3. kişilere mal tedariki sağlanmış ve müvekkilinin sözleşmeden kaynaklı tek satıcılık yetkisi ihlal edildiğini, izah edilen tüm olumsuzlukları davalı/borçlu ...’a bildirmiş ve iade faturasından bakiye kalan 33.955,12-TL alacağının tahsili amacıyla bir takım görüşmeler yapmış fakat davalı/borçlu tarafından bakiye bedelin ödenmesi hususundaki görüşmelerden netice alamadığını, alacağının tahsili amacıyla Konya ....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, tek satıcılık sözleşmesinin haksız olarak feshedildiği iddiasına dayalı maddi ve portföy tazminatı istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 5718 sayılı Kanun'un 24 üncü maddesinin birinci fıkrası, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 33 üncü maddesi. 3....
Tek satıcılık sözleşmesi SMK’da düzenlenen lisans sözleşmesinden farklı bir sözleşme olup bu nedenle SMK’nın lisans hükümlerinin taraflar arasındaki sözleşmeye uygulanması mümkün değildir. Şöyle ki, Yargıtay 11 HD 2017/2676 E., 2018/479 K. Sayılı ilamında söz konusu tek satıcılık sözleşmesi “tek satıcılık sözleşmesi, sağlayıcı ile tek satıcı arasındaki hukuki ilişkileri düzenleyen çerçeve niteliğinde ve sürekli bir sözleşme olup, bu sözleşmeyle yapımcı, ürünlerin tamamını veya bir kısmını belli bir bölgede tekele sahip olarak satmak üzere tek satıcıya bedeli karşılığında göndermeyi buna karşılık tek satıcı da sözleşme konusu malları kendi adına ve hesabına satarak malların sürümünü arttırmak için faaliyette bulunmayı yüklenir” biçiminde tanımlanmıştır. Buna karşılık marka lisans sözleşmesi ise, marka sahibinin lisans veren sıfatıyla markayı kullandırma, bunun karşılığı olarak lisans alanın ise bedel ödeme borcu altına girdiği karşılıklı borç yükleyen ivazlı bir akittir....
satıcılık sözleşmesinin akdedilmesi ile müvekkiller ticaret ağını genişlettiğini, şubeler açarak şirketin faaliyet sahasını büyüttüğünü, müşteri sayısını artırdığını, ihracatını artırarak ülke ekonomisine katkı sağladığını, fabrika almış ve mağazalar açtığını, mallarının sürümünü artırdığını ve geliştirdiğini, malların tanıtımını ve reklamlarını yaparak ürünlerin satışını artırdığını, müvekkil şirket pazar sahasını genişleterek gelir kapasitesini artırdığını, yapılan bu faalıyetlerı içeren belge, doküman ve resimlerin bulunduğu dergiyive müvekkili şirketin faaliyet alanını, tarihçesini ve amacını içeren dergiyi ek olarak sunduklarını, davalı şirket Tek Satıcılık Sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini ihlal ettiğini, Tek Satıcılık Sözleşmesi gereği üretici davalı şirket ürünlerinin tamamını Türkiye' de müvekkillerin sattaığını, ancak davalı şirketin ürünlerinin satımı ......
CL-2019-000119 numarası ile “....” mahkemesinde görüldüğünü, yargılama sırasında davalının satış protokolü ve özellikle satış protokolünün tek satıcılık hükümlerine aykırı davrandığının ve aynı pazarda ...’nun izni olmadan üçüncü kişilere satış yapıldığı ve bu aykırılığın yıllarca devam ettirildiğinin anlaşıldığını, İngiltere'de görülen yargılama sırasında sözleşmenin dava dışı temlik eden ... ve ... ... tarafından haklı nedenle sona erdirildiğini, İngiliz Mahkemesince taraflar arasındaki 19/12/2005 tarihli sözleşmenin tek satıcılık hakkı tanıdığının kabul edildiğini, ancak bu hükmün Nisan 2013 tarihinde tadil edildiği ve münhasır tek satıcılık hakkının kaldırıldığına hükmedildiğini, müvekkili şirket ile dava dışı ... ... LTD ve ... ......
CL-2019-000119 numarası ile “....” mahkemesinde görüldüğünü, yargılama sırasında davalının satış protokolü ve özellikle satış protokolünün tek satıcılık hükümlerine aykırı davrandığının ve aynı pazarda ...’nun izni olmadan üçüncü kişilere satış yapıldığı ve bu aykırılığın yıllarca devam ettirildiğinin anlaşıldığını, İngiltere'de görülen yargılama sırasında sözleşmenin dava dışı temlik eden ... ve ... ... tarafından haklı nedenle sona erdirildiğini, İngiliz Mahkemesince taraflar arasındaki 19/12/2005 tarihli sözleşmenin tek satıcılık hakkı tanıdığının kabul edildiğini, ancak bu hükmün Nisan 2013 tarihinde tadil edildiği ve münhasır tek satıcılık hakkının kaldırıldığına hükmedildiğini, müvekkili şirket ile dava dışı ... ... LTD ve ... ......
Bu hüküm, hakkaniyete aykırı düşmedikçe, tek satıcılık ile benzeri diğer tekel hakkı veren sürekli sözleşme ilişkilerinin sona ermesi hâlinde de uygulanır" denilmektedir. Kanunda açıkça düzenlenmeyen kendine özgü (sui generis) bir yapısı olan tek satıcılık sözleşmesinde, tek satıcı yapımcı ile olan sözleşmeye dayanarak yapımcıdan aldığı mal veya hizmetleri kendi adına ve hesabına olmak üzere satar. Tek satıcı yapımcıdan mal aldığında bu malların mülkiyeti kendisine geçmektedir. Dolayısıyla bu malları sattığında başkasına ait bir malı değil, kendi malını satmış olmaktadır. Bu yüzden acente müvekkili adına yapmış olduğu faaliyetlerinden dolayı ücrete hak kazanır. Buna karşın tek satıcının kazancı yapımcı tarafından ödenen ücret değildir. Tek satıcı malı yapımcıdan almakta ve bu malı kendi adına ve hesabına satmaktadır. Alım satım arasındaki fark tek satıcının kazancıdır. Tek satıcılık sözleşmesinin başka bir zorunlu unsuru ise, inhisar hakkının mutlak olmasıdır....
